De Zuid-Afrikaanse Reserve Bank (SARB) - die voor het dilemma staat hoe ze de inflatie binnen de perken kan houden zonder de toch al zwakke economische groei nog verder in de kiem te smoren - heeft haar belangrijkste rentetarief sinds november 2021 met 425 basispunten verhoogd.

Maar de inflatie blijft hoog oplopen.

Het volgende rentebesluit wordt donderdag genomen, en een meerderheid van de economen die vorige week door Reuters werden ondervraagd, verwachten een verhoging met 25 basispunten (bps) naar 8,00%.

Maar sommige analisten, zoals Nicolaie Alexandru-Chidesciuc van JPMorgan, hebben hun prognoses opgeschroefd en verwachten nu een renteverhoging van 50 basispunten en voorspellen dat de eerste renteverlaging pas ver in 2024 zal plaatsvinden.

"Alexandru-Chidesciuc: "Het risico op verergering van de stroomstoringen en de geopolitieke zorgen nadat de Amerikaanse ambassadeur beweerde dat het land niet ongebonden handelde in het conflict tussen Rusland en Oekraïne, hebben de valuta aanzienlijk beïnvloed.

De vooruitzichten van de Zuid-Afrikaanse beleidsmakers staan haaks op die van de centrale banken van andere opkomende economieën, waarvan er veel de Amerikaanse Federal Reserve voor zijn geweest in hun renteverhogingscycli en zich klaarmaken om de komende maanden te verlagen.

Dit biedt verlichting in een tijd waarin de groeiperikelen voor de twee grootste economieën ter wereld - de VS en China - de boventoon voeren. Van de grote opkomende markten hebben alleen Israël en Colombia onlangs de rente verhoogd. Hongarije is dinsdag begonnen met de eerste beleidsverruiming in Europa.

Rashad Cassim, plaatsvervangend gouverneur van de SARB, erkende in een interview met Reuters op 3 mei dat renteverhogingen niet populair waren in een economie met lage groei, maar zei dat het beheren van de inflatieverwachtingen prioriteit had. De jaarlijkse inflatie van de consumentenprijzen bedraagt meer dan 7%, boven het streefbereik van de centrale bank van 3%-6%.

"We willen ervoor zorgen dat de gedeprecieerde wisselkoers en de (hoge) voedselprijzen niet doorsijpelen naar andere delen van de inflatiemand," zei Cassim.

"Als we niets doen, zal het (consumenten)inkomen meer en meer afbrokkelen. Dus misschien kan een beetje pijn in het begin de consumenten op de middellange tot lange termijn ten goede komen."

Zuid-Afrikanen hadden al te maken met stijgende prijzen nadat COVID-19 en de oorlog in Oekraïne de toeleveringsketens hadden verstoord. De stroomcrisis heeft de druk nog opgevoerd, omdat bedrijven, waaronder voedselproducenten en detailhandelaren, meer uitgeven aan alternatieven zoals dieselgeneratoren en de kosten doorberekenen aan de consument.

De centrale bank schat dat de stroomuitval - die tot 10 uur per dag kan duren - de algemene inflatie in 2023 met 0,5 procentpunt zal verhogen.

De meer dan 10% zwakkere rand dit jaar maakt import duurder.

"Met de aanzienlijke zwakte van de rand en de aanzienlijk hogere productie- en retailkosten als gevolg van (stroomonderbrekingen), is het risico voor de inflatievooruitzichten per saldo nog steeds opwaarts," zegt Annabel Bishop, hoofdeconoom bij de Zuid-Afrikaanse kredietverstrekker Investec.

"Per saldo verwachten we dat een verhoging met 50 basispunten waarschijnlijker is ... in plaats van een verhoging met 25 basispunten."

KREDIETZORGEN

De vraag naar krediet is gestegen omdat de inkomens van huishoudens de prijzen niet hebben bijgehouden, aldus economen, en hogere leenkosten zouden de schuldenlast kunnen doen toenemen.

Het aantal nieuwe wanbetalingen op creditcards steeg in het vierde kwartaal met 20% j-o-j en die op woningkredieten met 19%, volgens een kredietstressrapport van Eighty20/XDS.

"Zelfs als de rentetarieven ten minste tegen 2025 dalen, zullen we zien dat de consument nog steeds worstelt met de prijsdruk waar hij nu mee te maken heeft, en hoe hij er misschien voor gekozen heeft om daarmee om te gaan," zei Koketso Mano, senior econoom bij de Zuid-Afrikaanse kredietverstrekker FNB.