De ministers van Energie van de Europese Unie hebben Brussel vrijdag opgedragen om binnen enkele dagen voorstellen op te stellen om de inkomsten van energieproducenten die geen gas produceren te beperken en de elektriciteitsbedrijven te helpen het hoofd boven water te houden.

Maar in een poging om de burgers te beschermen tegen de snel stijgende energieprijzen die de inflatie in het hele continent tot recordhoogte hebben opgestuwd, hebben de ministers zich teruggetrokken van de meer verdeelde voorstellen om de Russische gasprijzen aan banden te leggen.

Tijdens een spoedvergadering in Brussel vroegen de ministers de Europese Commissie om bredere prijsplafonds voor gas voor te stellen, hoewel de uitvoerende macht van de EU zelf snel koud water gooide over de haalbaarheid van een dergelijk idee.

De EU-landen steunden ook het voorstel van de Commissie om noodfondsen aan te bieden aan elektriciteitsbedrijven die met sterk stijgende zekerheidseisen worden geconfronteerd.

"Iedereen heeft haast om een oplossing te vinden", zei de Zweedse minister van Energie Khashayar Farmanbar, terwijl de ministers zich zorgen maakten over de gevolgen van de torenhoge energieprijzen voor huishoudens en bedrijven.

Volgens het nog uit te werken windmolenplan van de EU zouden regeringen overtollige inkomsten afromen van wind-, kern- en kolengestookte centrales die hun stroom momenteel kunnen verkopen tegen recordprijzen die worden bepaald door de kosten van gas, en het geld gebruiken om de consumentenrekeningen te verlagen.

Fossiele-brandstofbedrijven zouden ook een "solidariteitsbijdrage" moeten betalen, aldus een samenvatting van de vergadering.

"Het is zinvol om een deel van de overtollige winst terug te laten vloeien naar de huishoudens", zei de Ierse minister van Milieu Eamon Ryan vrijdag over de aanbevelingen van de Commissie.

Zij zal de voorstellen dinsdag bekendmaken. Het is goed mogelijk dat de ministers van Energie later deze maand nog een spoedvergadering houden om over de definitieve plannen te onderhandelen en ze goed te keuren, aldus de Tsjechische minister van Industrie Jozef Sikela.

VOORLOPIG GEEN RUSSISCH PRIJSPLAFOND VOOR GAS

President Vladimir Poetin zei deze week dat Moskou alle leveringen aan Europa zou stopzetten als er een prijsplafond op Russisch gas zou worden toegepast. Sommige landen die nog steeds Russisch gas ontvangen, zeiden dat zij niet het risico willen lopen die toevoer te verliezen.

"Als er uitsluitend voor Russisch gas prijsbeperkingen zouden gelden, zou dat uiteraard leiden tot een onmiddellijke stopzetting van de Russische gasleveringen", zei de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto.

Roberto Cingolani, de Italiaanse minister voor Ecologische Transitie, zei dat 15 EU-landen zich hebben uitgesproken voor een algemene maximumprijs voor alle gasimporten. Maar landen als Nederland uitten hun twijfels.

"Ik zou niet zeggen dat er brede steun is voor een breed (gasprijs)plafond", zei de Nederlandse staatssecretaris voor de winningsindustrie Hans Vijlbrief tegen verslaggevers.

De Europese Commissie waarschuwde dat het aftoppen van de prijzen van vloeibaar aardgas in Europa het risico inhoudt dat het gas naar andere regio's wordt afgeleid, waardoor Europa de broodnodige brandstof misloopt.

"We moeten ervoor zorgen dat we onze voorzieningszekerheid niet in gevaar brengen", aldus EU-commissaris voor energie Kadri Simson.

Het uitvoerend orgaan van de EU had geen algemeen prijsplafond voor gas opgenomen in een lijst van maatregelen die het voorafgaand aan de vergadering van vrijdag aan de landen had voorgesteld.

Uit gegevens van Refinitiv blijkt dat de Russische gasleveringen via de drie belangrijkste routes naar Europa de afgelopen 12 maanden met bijna 90% zijn gedaald. Moskou heeft de vermindering van de leveringen toegeschreven aan technische problemen als gevolg van westerse sancties in verband met de invasie in Oekraïne.

VNG, een van de grootste Duitse importeurs van Russisch aardgas, werd vrijdag het laatste Europese energiebedrijf dat om overheidssteun vroeg vanwege de leveringsbeperkingen van Moskou.

Terwijl de EU-landen het idee steunden van EU-brede "noodliquiditeitsinstrumenten" om bedrijven te helpen die geconfronteerd worden met sterk stijgende zekerheidseisen, zei Christine Lagarde, hoofd van de Europese Centrale Bank, vrijdag dat regeringen, en niet centrale banken, energiebedrijven moeten helpen die onder druk staan door de marktvolatiliteit.

($1 = 0,9914 euro) (Verslaggeving door Kate Abnett; Aanvullende rapportage door Jan Loptaka, Sabine Siebold, Bart Meijer, Marine Strauss; Schrijven door Ingrid Melander en Kate Abnett; Bewerking door Edmund Blair, Elaine Hardcastle en Tomasz Janowski)