(bijgewerkte versie)

ERKELENZ (dpa-AFX) - Kort voor de ontruiming van het dorp Lützerath in het Rijnlandse bruinkoolwinningsgebied, die naar verwachting woensdag begint, is de sfeer merkbaar verhit. Op dinsdag heeft de politie barricades op het toegangsgebied opgeruimd, wat de klimaatactivisten woedend maakte. De politie riep via luidsprekers op: "Val de politie niet aan! Als u de politie aanvalt, kunt u worden vervolgd!"

Er waren geïsoleerde incidenten met vechtpartijen. In verschillende rijen stonden activisten op tegen de politie, duwden en schreeuwden. Een activist met bloed op zijn gezicht zei dat hij gewond was geraakt aan zijn neus toen hij van zijn sit-in werd weggedragen. De politie gebruikte een hoogwerker om twee activisten van een zogenaamde monopod, een soort hoge stoel, af te halen.

"De politie is nu opgeschoten en heeft massaal ingegrepen", aldus Johanna Inkermann van het initiatief "Lützerath lebt". "Maar we laten ons niet wegdrukken. Het is een uiterst dynamische situatie."

In een verwarde formatie hadden ongeveer 300 activisten in de ochtend menselijke kettingen gevormd en een sit-in blokkade opgezet, waarbij sommige deelnemers zich ongeveer een halve meter diep in de grond groeven. "Het punt is dat we de toegang tot Lützi blokkeren," zei een activist.

De activisten riepen onder meer "Rot op!", "Schaam je!", "Naar de barricaden!" en "Het klimaat beschermen is geen misdaad!". De toon tegenover de politie was soms agressief, de sfeer verhit. De meeste activisten waren gemaskerd. Sommigen spraken Engels, anderen Frans, Italiaans of Nederlands.

Het energiebedrijf RWE wil de kolen die onder Lützerath liggen opgraven - daarvoor moet het gehucht op het grondgebied van de stad Erkelenz worden afgebroken. Sinds dinsdag (10 januari) kan de politie het dorp ontruimen dankzij een algemeen bevel van het district Heinsberg. Districtsbestuurder Stephan Pusch (CDU) van Heinsberg wilde echter aanvankelijk 's middags informatie verstrekken over de ontruiming en de bijbehorende politie-inzet.

Linkse partijleider Janine Wissler betuigde haar steun aan de actievoerders in Lützerath. "Het is zo absurd wat hier gebeurt. Wat een hoop geld, wat een hoop moeite om in 2023 nog steeds kolen te delven die volgens studies niet meer nodig zijn", zei het lid van de Bondsdag tegen de Deutsche Presse-Agentur.

Uit protest tegen de houding van de Groenen heeft een Düsseldorfse alliantie dinsdag 250 kilo bruinkoolbriketten uitgeladen voor het hoofdkantoor van de partij in Noordrijn-Westfalen. "Wij wilden de Groenen een spiegel voorhouden dat zij niet langer de partij van de klimaatbeschermers zijn, maar de kolenpartij", aldus een woordvoerder van de alliantie.

Klimaatactiviste Luisa Neubauer bekritiseerde de politiestrategie als weinig vreedzaam. Politici hadden een vreedzame ontruiming aangekondigd, maar wat er op het terrein gebeurde was "vrijwel het tegenovergestelde daarvan", vertelde Neubauer aan de radio Deutschlandfunk.

De verantwoordelijke politiechef van Aken, Dirk Weinspach, zei daarentegen tegen het televisiestation Phoenix dat hij en zijn collega's de operatie professioneel aanpakken en goed voorbereid zijn. Zij bereiden zich voor op een inzet van maximaal vier weken. Hij verwacht verschillende vormen van verzet. Naast gebarricadeerde huizen zijn er ongeveer 25 boomhutten waaruit demonstranten veilig moeten worden gehaald, wat technisch ingewikkeld is. De politie wil een de-escalerende aanpak. Hij zei echter dat het hem duidelijk was dat er onder de demonstranten een kleine groep was die bereid was geweld te gebruiken.

Energiedeskundige Claudia Kemfert van het Duitse Instituut voor Economisch Onderzoek (DIW) sprak zich uit tegen de verwijdering van steenkool onder Lützerath. Anders kan de 1,5-gradendoelstelling niet worden gehaald, waarschuwde ze: "De doorslaggevende factor is niet de datum waarop de kolenproductie wordt stopgezet, maar het resterende CO2-budget - en dat wordt duidelijk overschreden." De Groenen voeren aan dat in ruil voor de winning van de Lützerath-kolen de kolenuitfasering met acht jaar is vervroegd tot 2030./cd/DP/he