De afwezigheid van buitenlandse studenten en onderzoekers is voelbaar van grote laboratoria tot kleine privé-universiteiten, en benadrukt het belang van overzees talent - en hun collegegeld - nu Japan worstelt met een krimpende bevolking.

Hoewel het beleid om het virus te stoppen populair is gebleken bij premier Fumio Kishida, hebben sommige bedrijfsleiders gewaarschuwd voor de economische gevolgen, vooral omdat de arbeidsmarkt krap is.

Wat minder duidelijk is, is de impact op langere termijn op de "soft power" van Japan - in het bijzonder zijn academische reputatie over de hele wereld.

Bij onderzoeksinstituut Riken zegt geneticus Piero Carninci dat hij de gevolgen uit eerste hand ziet. Japan heeft een tekort aan bio-informatici die van cruciaal belang zijn voor genomische studies, maar hij is er de afgelopen twee jaar niet in geslaagd om de kloof met buitenlands talent te dichten.

"Mijn laboratorium is zeker aan het vertragen en ons centrum voor dit soort analyses. We hebben het moeilijk," zegt Carninci, adjunct-directeur bij Riken, wiens prijswinnende onderzoek op het gebied van genetica in 60.000 artikelen is geciteerd.

"Internationalisatie in de wetenschap is absoluut cruciaal, want je hebt niet alle expertise in hetzelfde land."

Veel landen sloten grenzen af om het coronavirus op afstand te houden.

De Verenigde Staten zagen de inschrijvingen van internationale studenten in de herfst van 2020 met 43% dalen ten opzichte van het jaar daarvoor, terwijl vorig jaar zo'n 80.000 visa's voor arbeidsmigranten ongebruikt zijn verlopen.

Maar Japan steekt er bovenuit met de strengste grenzen van alle landen van de Groep van Zeven, met een effectief verbod op alle nieuwe niet-ingezetenen sinds maart 2020. Van alle grote economieën is alleen China, met zijn COVID-19-doelstelling van nul, meer afgesloten.

De inzet is hoog. Uit een door de overheid gefinancierd onderzoek bleek dat Japan vorig jaar wereldwijd naar de 10e plaats zakte wat betreft de publicatie van opmerkelijke wetenschappelijke artikelen, net achter India. Twintig jaar geleden stond het nog op de vierde plaats.

EIGEN DOEL

Bijna de helft van de vierjarige privé-universiteiten in Japan slaagde er in 2021 niet in om alle plaatsen voor eerstejaarsstudenten in te vullen, een stijging van 15 procentpunten ten opzichte van het jaar daarvoor, volgens een functionaris van de Promotion and Mutual Aid Corporation for Private Schools of Japan, die privé-opleiders vertegenwoordigt.

Hoewel de grootste reden een daling van het aantal Japanse studenten was, werd de daling van het aantal buitenlandse studenten ook gevoeld, zei de ambtenaar.

Meer dan 100 academici en deskundigen op het gebied van internationale betrekkingen ondertekenden vorige week een brief waarin ze Kishida vroegen om de grenzen te heropenen. Mensen die buitengesloten zijn hebben geprotesteerd bij Japanse ambassades en een online petitie die oproept om studenten en arbeiders binnen te laten heeft meer dan 33.000 handtekeningen.

De regering zei vorige week dat ze een uitzondering zou maken en 87 door de staat gesponsorde studenten zou toelaten.

"Het is een gigantisch eigen doelpunt voor Japan na tientallen jaren van meesterlijk gebruik van soft power," zei Wesley Cheek, een socioloog die Japan onlangs verliet voor een onderzoekspost in Groot-Brittannië.

"Mensen zoals ik, die normaal gesproken beurzen zouden aanvragen om ons onderzoek in Japan voort te zetten, moeten voorlopig even een pas op de plaats maken."

Internationale studenten kunnen parttime werken in Japan en hebben van oudsher gezorgd voor een pool van wat Japanners "klusjesmannen" noemen op plaatsen zoals buurtwinkels, in een land dat lang huiverig is geweest om buitenlandse werknemers binnen te laten.

Zelfs voor het coronavirus waren er niet genoeg buitenlandse studenten om aan de vraag naar arbeidskrachten te voldoen, zei Yohei Shibasaki, een internationale wervingsadviseur voor dienstverlenende en technische bedrijven.

Hij schatte dat er voor de pandemie ongeveer 170.000 studenten van handels- en taalscholen in Japan waren, waarvan de meesten parttime werkten.

Hiroshi Mikitani, chief executive van e-commerce groep Rakuten, die buitenlandse ingenieurs inhuurt, heeft gezegd dat de beperkingen moeten worden heroverwogen omdat ze in de praktijk niet effectief zijn en "alleen maar een minpunt voor de economie" zijn.

De benarde situatie van internationale studenten, waarvan sommigen dromen van een jarenlange studie, kan hartverscheurend zijn.

Op sociale media en in interviews beschreven ze dat ze midden in de nacht collegegeld moesten betalen voor lessen die ze online volgden, dat ze studiebeurzen kwijtraakten en dat ze maandenlang in de stress zaten te wachten op verandering.

Sommigen hebben hun spaargeld opgemaakt. Sommigen hebben het opgegeven en zijn ergens anders gaan studeren.

Japan is niet langer de belangrijkste bestemming voor studie en onderzoek in Oost-Azië, er gaan nu meer studenten naar Zuid-Korea, zei Davide Rossi, die een bureau leidt dat studeren in het buitenland promoot.

Sujin Song, 20 jaar, een studente wetenschappen uit Zuid-Korea, is haar studiebeurs kwijtgeraakt, maar probeert het labwerk voor haar lessen online te doen. In november werd haar de toegang tot Japan opnieuw geweigerd.

"Ik vond Japan echt leuk, maar nu voel ik me verraden," zei Song.