(Nieuw: verklaring over nationale doelstellingen voorlaatste alinea)

OSTENDE (dpa-AFX) - Windenergie uit de Noordzee moet in de toekomst een belangrijke bijdrage leveren aan de Europese elektriciteitsvoorziening. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en vertegenwoordigers van andere Noordzeelanden hebben maandag in het Belgische Oostende een verklaring ondertekend waarin de uitbreiding van windmolenparken voor de kust wordt versneld en de Noordzee zo wordt omgevormd tot de groene energiecentrale van Europa. "Met de Noordzee hebben we de energiekrachtcentrale vrijwel voor de deur", zei kanselier Scholz - en drong aan op haast: "Aan de slag." De Noordzee wordt binnen afzienbare tijd een belangrijke plaats voor de energieproductie, zei hij.

Concreet willen de negen staten - naast Duitsland en België, Nederland, Frankrijk, Noorwegen, Denemarken, Ierland, Luxemburg en Groot-Brittannië - tegen 2030 offshore-windturbines met een capaciteit van 120 gigawatt bouwen. Tegen 2050 moet in de Noordzee minstens 300 gigawatt worden opgewekt. Daarmee zouden 300 miljoen huishoudens van energie kunnen worden voorzien, aldus de Belgische regeringsleider Alexander De Croo. Tegelijkertijd wordt de productie van groene waterstof uitgebreid.

"Wij als Europeanen nemen ons lot in eigen handen", aldus gastheer De Croo. De enige manier om echte vooruitgang te boeken bij de overgang naar een groene economie, zei hij, is dat de Europese landen samenwerken. EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei dat de Verklaring van Oostende "ons de nodige ruggensteun zal geven om naar klimaatneutraliteit toe te werken".

De Croo sprak maandag van ambitieuze doelstellingen. Nu, zei hij, komt het erop aan deze doelstellingen uit te voeren. "Dit betekent dat we moeten standaardiseren, dat we beter moeten samenwerken, dat we de toeleveringsketens moeten synchroniseren." Hij zei dat het erom gaat Europa onafhankelijk te maken op energiegebied en de industrie te behouden.

Scholz benadrukte ook dat er nog werk aan de winkel is. "We moeten sneller worden", zei de SPD-politicus. "We mogen geen tijd meer verliezen bij het aanwijzen van gebieden, bij vergunningen, bij het bouwen van centrales en netwerken." Scholz wees erop dat veel wetten in de EU en in Duitsland worden gewijzigd om de uitbreiding van hernieuwbare energie te stimuleren. Bovendien, zei hij, was het nuttig dat de industrie ook vertegenwoordigd was op de Noordzeetop, omdat er nu ook beslissingen moeten worden genomen in het hoofdkantoor van het bedrijf.

Scholz benadrukte dat de uitbreiding van het net even snel moet gaan als de uitbreiding van de productie. De industriële centra liggen namelijk vaak niet aan de kust. "De energieleidingen zijn de levensaders van Europa. We produceren al lang niet meer alleen energie voor onszelf, maar ook voor onze buren en omgekeerd", zei hij.

Even belangrijk is de veiligheid van de infrastructuur in de Noordzee, benadrukte De Croo. Windmolenparken, kabels op de zeebodem en pijpleidingen zijn kwetsbaar voor sabotage en spionage, zei hij. "We weten dat onze kritieke infrastructuur wordt bedreigd," zei von der Leyen. Zij verwees naar een gezamenlijke EU-NAVO-werkgroep hierover, die onlangs met haar werkzaamheden is begonnen. Zij werkt onder meer aan een stresstestprogramma.

In de gezamenlijke verklaring van de top staat: "Wij benadrukken dat energiezekerheid en de strijd tegen klimaatverandering cruciaal zijn voor de toekomst van Europa." Volgens de verklaring is er behoefte aan meer samenwerking om een betaalbare, veilige en duurzame energievoorziening te waarborgen.

De uitbreiding van offshore windenergie is in Duitsland en de EU de laatste tijd traag verlopen. Vorig jaar produceerden de negen staten ongeveer 30 gigawatt aan offshore windenergie, volgens de Belgische regering. Ongeveer 8 gigawatt kwam uit Duitsland, grotendeels uit de Noordzee. Frankrijk, Noorwegen en Ierland daarentegen produceerden elk beduidend minder dan 1 gigawatt.

Op de top aan de Belgische kust hebben de landen ook nationale doelstellingen vastgesteld. Duitsland had al aangekondigd tegen 2030 minstens 30 gigawatt en tegen 2045 minstens 70 gigawatt uit offshore windenergie te willen halen.

In een verklaring van de voor energie verantwoordelijke ministers staat nu onder meer dat Duitsland tegen 2045 minstens 66 gigawatt offshore-energie uit de Noordzee wil halen. Groot-Brittannië heeft een doelstelling van 50 gigawatt voor 2030, België 8 gigawatt tegen 2040. Luxemburg, dat geen Noordzeeland is, heeft beloofd de geplande projecten financieel te steunen.

Rond de top werden nog meer verklaringen aangenomen en projecten geïnitieerd. Minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) verwees naar een overeenkomst met Denemarken en Nederland "om gezamenlijk werk te maken van offshore windparken met een capaciteit van 10 gigawatt". Groot-Brittannië en Nederland kondigden op hun beurt de aanleg aan van een "elektriciteitssnelweg" in de Noordzee, die begin 2030 in gebruik moet worden genomen. De "LionLink"-lijn zal dan beide landen verbinden met windparken in de Noordzee. En de EU en Noorwegen hebben formeel een overeenkomst gesloten om de samenwerking te versterken op gebieden als hernieuwbare energie en milieubescherming./wim/DP/mis