In Spanje, 's werelds grootste olijfolieproducent, sluiten supermarkten flessen van deze basisolie in omdat de prijzen de pan uit rijzen en de diefstal toeneemt.

Flessen extra vergine olijfolie van één liter worden in sommige supermarkten verkocht voor maar liefst 14,5 euro ($15,77), waardoor olijfolie in de categorie producten terechtkomt die detailhandelaren van beveiligingsplaatjes voorzien, naast sterke dranken, cosmetica en huishoudelijke apparaten.

"We zien een grote toename in winkeldiefstal," zegt Ruben Navarro, de CEO van supermarktketen Tu Super, die 30 winkels heeft in de Spaanse regio Andalusië. "Olijfolie is voor hen een ideaal product geworden om te stelen."

De prijzen van olijfolie, die nu officieel 8 euro per liter bedragen, zijn de afgelopen twee jaar in Spanje met 150% gestegen doordat een verzengende droogte in het zuiden de olijvenoogst een flinke knauw heeft gegeven. Georganiseerde criminele bendes stelen de olie om door te verkopen, zei Navarro.

Sinds september ketent Tu Super grote 5-literflessen olijfolie aan elkaar en sluit ze met hangsloten op de schappen om diefstal te voorkomen.

"Het is een gekke, extreme maatregel, maar het heeft gewerkt," zei Navarro.

Tu Super is niet de enige die de beveiliging verscherpt: in sommige supermarkten van Carrefour en Auchan in Madrid zijn flessen van 1 liter voorzien van veiligheidstags die door het personeel moeten worden verwijderd.

STC, een Spaans bedrijf dat antidiefstaloplossingen aan detailhandelaars levert, zag deze zomer een 12-voudige toename in bestellingen van supermarkten voor apparaten om flessen olijfolie te beschermen, vertelde managing partner Salvador Canones aan Reuters.

De Spaanse politie heeft ook diefstallen van olijfolie uit fabrieken ontdekt en in oktober twee mensen gearresteerd in het kader van een onderzoek naar de diefstal van 56 ton extra olijfolie van eerste persing.

Gezinnen in Spanje kopen olijfolie meestal in grote hoeveelheden om mee te koken. Als een van 's werelds grootste consumenten van olijfolie, hebben ze al aanzienlijk bezuinigd: de verkoop van extra olijfolie van de eerste persing daalde met 17% in de 12 maanden tot september, volgens NielsenIQ.

Hoewel vooral de diefstal van olijven en olie is toegenomen, weerspiegelen de maatregelen van de supermarkten ook een bredere toename van winkeldiefstal. CEOE, de grootste bedrijfsorganisatie van Spanje, zei dat er in 2022 een toename was van 30% in herhaalde diefstallen die gericht waren op detailhandelaren, en nog eens 12% tot nu toe in 2023.

In Spanje worden diefstallen van artikelen met een waarde van minder dan 400 euro niet bestraft, tenzij er sprake is van recidive.

Navarro zei dat dieven profiteren van het lagere aantal personeelsleden in winkels en dat het vaak grove gedrag van winkeldieven tegenover werknemers het tekort aan arbeidskrachten verergert.

"Onze eigen werknemers leven in angst na de diefstallen... sommigen nemen uiteindelijk zelfs ontslag," zei hij. ($1 = 0,9195 euro) (Verslaggeving door Corina Rodriguez, Bewerking door Helen Reid en Elaine Hardcastle)