G uyana en Venezuela zijn donderdag na een ontmoeting tussen hun staatshoofden in Saint Vincent en de Grenadines overeengekomen om geen geweld te gebruiken en de spanningen in hun langlopende geschil over het olierijke Esequibo-gebied niet te laten escaleren.

Het 160.000 vierkante kilometer grote gebied wordt algemeen erkend als deel van Guyana, maar de afgelopen jaren heeft Venezuela na grote olie- en gasvondsten opnieuw aanspraak gemaakt op het gebied en de offshore gebieden.

De twee landen zeiden in een gezamenlijke verklaring dat ze "onder geen enkele omstandigheid zullen dreigen of geweld tegen elkaar zullen gebruiken" en "zich zullen onthouden, door woorden of daden, van escalatie van conflicten of onenigheden".

De spanningen liepen deze maand hoog op nadat de Venezolaanse kiezers in een referendum een voorstel steunden om van het Esequibo-gebied een nieuwe Venezolaanse staat te maken en de jurisdictie verwierpen van het Internationaal Gerechtshof (ICJ), dat de zaak tussen de twee landen behandelt.

De gemoederen raakten nog meer verhit nadat de Venezolaanse president Nicolas Maduro vorige week zei dat hij toestemming zou geven voor olie-exploratie in de Esequibo-regio.

De Guyanese president Irfaan Ali en Maduro ontmoetten elkaar donderdag op het vliegveld van Kingstown, samen met vertegenwoordigers van de Caribische politieke en economische unie CARICOM, Brazilië, de Verenigde Naties en de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten.

Geschillen zullen worden opgelost in overeenstemming met het internationaal recht, aldus de gezamenlijke verklaring, waarin echter werd opgemerkt dat de regering van Maduro het Internationaal Gerechtshof niet erkent.

De twee landen zullen hun dialoog in Brazilië in de komende drie maanden voortzetten, voegde de verklaring eraan toe.

Guyana heeft gezegd dat zijn grenzen niet ter discussie staan en zette vraagtekens bij de opkomst bij het referendum. Volgens politieke analisten in Caracas was de stemming een poging van Maduro om de steun voor zijn regering te peilen in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2024, en geen voorbode van een invasie.

Het plan van Maduro om olie-exploratie toe te staan maakte Ali woedend, die geprobeerd heeft investeerders gerust te stellen in projecten die door de Guyanese regering zijn goedgekeurd, waaronder Exxon Mobil en binnenkort ook Chevron.

Guyana heeft het recht om "elke ontwikkeling, elke investering, elk partnerschap, elke handel ... goed te keuren en te vergemakkelijken ... om elke licentie en elke concessie te verlenen binnen onze territoriale ruimte en binnen onze soevereine ruimte," vertelde Ali eerder op de dag aan journalisten.

Ali droeg een armband met daarop een kaart van Guyana waarop de Esequibo staat en herhaalde dat het geschil via het ICJ moet worden opgelost.

"Guyana zoekt geen oorlog, maar Guyana behoudt zich het recht voor om met al onze partners samen te werken om de verdediging van ons land te waarborgen," voegde hij eraan toe. "Beide partijen zetten zich in om ervoor te zorgen dat de regio een zone van vrede blijft."

Offshore gebieden - waar Maduro niet nader omschreven aanspraken op heeft gemaakt - zijn verantwoordelijk voor de volledige olieproductie in Guyana. De economie van Guyana heeft een hoge vlucht genomen dankzij die productie, die tegen 2027 naar verwachting verdrievoudigd zal zijn tot meer dan 1,2 miljoen vaten per dag.

"Wij gaan nergens heen, onze focus blijft liggen op het efficiënt en verantwoord ontwikkelen van de bronnen, volgens onze overeenkomst met de Guyanese regering," zei Exxon deze week.

Het bedrijf voegde eraan toe dat beweringen van de regering van Maduro dat Exxon betrokken was bij de financiering van een complot om het referendum te ondermijnen "belachelijk en ongegrond" zijn. (Verslaggeving door Kiana Wilburg in Kingstown, Julia Symmes Cobb en Vivian Sequera in Bogota, Marianna Parraga in Houston, Mayela Armas en Deisy Buitrago in Caracas; Aanvullende rapportage door Sabrina Valle; Geschreven door Julia Symmes Cobb en Marianna Parraga; Redactie door Edwina Gibbs)