De opkomende markten maken zich op voor het grootste verkiezingsjaar in decennia, waarbij beleggers zich richten op fiscale discipline en populistische verschuivingen die de markten in beroering kunnen brengen en de vooruitzichten voor sommige belangrijke economieën kunnen vertroebelen.

Landen waar meer dan de helft van de wereldbevolking woont en die goed zijn voor meer dan 60% van de wereldwijde economische productie gaan in 2024 naar de stembus.

Op de kalender staan stemmingen in Taiwan in januari - een geopolitieke gebeurtenis waarbij veel op het spel staat - en in Ghana, een land dat in gebreke blijft bij het nakomen van zijn schuldverplichtingen, in december.

"Dit is een verkiezingsjaar zoals we nog nooit eerder hebben gezien. Het is echt een buitengewoon jaar," zegt David Lubin, associate fellow bij denktank Chatham House en voormalig hoofd economie van Citi voor opkomende markten.

"Recente verkiezingen in Argentinië en Polen hebben ons eraan herinnerd dat verkiezingen voor verrassingen kunnen zorgen," voegde Lubin eraan toe.

De verkiezingsgekte komt tegen een achtergrond van sterk stijgende wereldwijde rentetarieven - waardoor de druk op de kwetsbaardere economieën toeneemt, ook al ligt het vooruitzicht van renteverlagingen door de grote centrale banken van de wereld duidelijk in het verschiet.

Voor beleggers vallen verkiezingen uiteen in drie categorieën: Verkiezingen waarbij de uitslag vrij duidelijk is, zoals in Rusland of Venezuela; verkiezingen waarbij de uitslag duidelijk lijkt, maar de stemming wordt betwist, zoals in India, Mexico of Indonesië; en verkiezingen waarbij er echte onzekerheid heerst, zoals in Zuid-Afrika.

De 2023-verkiezingen in Argentinië en Polen herinnerden ons er ook aan dat regeringen die hun kiezers onder ogen moeten komen, vaker wel dan niet geneigd zijn om de geldbuidel wat losser te trekken - een trend die ervoor kan zorgen dat degenen die het roer overnemen, moeite hebben om de aalmoezen terug te draaien.

Zelfs toen de vorige regering van Argentinië de uitgaven opvoerde tussen de eerste en tweede stemronde, kwam de radicale Javier Milei aan de macht en begon hij aan een radicaal hervormingsprogramma. In Polen kreeg de verrassende verkiezingsoverwinning van de liberale, pro-EU Donald Tusk de steun van beleggers.

OPEN WALLEN

Begrotingsdiscipline wordt gezien als de sleutel, vooral na een reeks externe schokken, variërend van COVID-19 tot de oorlog van Rusland in Oekraïne en een stijging van de wereldwijde rente die heeft aangetoond dat landen hun uitgaven strak in de hand moeten houden, zei Yvette Babb, een portefeuillemanager bij vermogensbeheerder William Blair.

"Er is zeer beperkte marge voor populistische - wat vaak 'dure' betekent - beleidsstandpunten in opkomende markten," zei Babb. "In veel van onze markten zijn verkiezingsoverwinningen historisch gezien gekoppeld aan fiscale standpunten en populistisch beleid. Het zou zeer controversieel zijn als dit zo doorging."

Morgan Stanley noemde fiscale risico's van uitgaven voorafgaand aan de verkiezingen als een belangrijke factor dit jaar voor Zuid-Afrika, Roemenië, Rusland, El Salvador, de Dominicaanse Republiek en Uruguay.

De gevolgen kunnen tot ver na dit jaar voelbaar zijn. Het Institute of International Finance (IIF) zei dat de "tsunami" van verkiezingen in 2024 kan bijdragen aan een reeds recordhoge wereldwijde schuldenlast, die eind 2023 naar schatting $ 310 biljoen zal hebben bereikt.

"Een plotselinge stijging van de overheidsuitgaven tijdens deze wereldwijde verkiezingscyclus zou de rentebetalingen voor veel landen nog verder kunnen opdrijven," waarschuwde Emre Tiftik, directeur van Sustainable Research bij het IIF, en voegde eraan toe dat dit tot verdere volatiliteit op de markten zou kunnen leiden.

Sommigen vrezen dat dit kan leiden tot een heropleving van de zogenaamde obligatiewaakhonden, beleggers die spilzieke regeringen straffen door hun obligaties te verkopen, waardoor de rendementen stijgen.

VALUTA RILLEN

Analisten bij Citi, die er ook voor waarschuwen dat de naderende verkiezingscyclus in de opkomende markten "minder beleidsdiscipline dan beleggers zouden willen" zou kunnen opleveren, hebben de kortetermijneffecten bestudeerd waarmee de markten te maken zouden kunnen krijgen.

Hoewel sommige stemmingen meer volatiliteit zullen genereren dan andere, zijn valutamarkten vaak de eerste die de verkiezingszenuwen voelen, vooral in Latijns-Amerika, volgens strateeg Dirk Willer van Citi.

Hij wijst op een betrouwbaar patroon voor de Mexicaanse peso, waarbij de munt in de aanloop naar de stemming verzwakt om vervolgens sterker te worden zodra er enige zekerheid ontstaat over de verkiezingsuitslag. De op één na grootste economie van Latijns-Amerika zal op 2 juni verkiezingen houden, waarbij de kandidaat van de zittende partij een gezonde voorsprong heeft in de opiniepeilingen.

Dat de zware verkiezingscyclus de beleggingsstromen naar aandelen beïnvloedt, bleek al in 2023, aldus Karim Chedid, hoofd van EMEA iShares beleggingsstrategie bij BlackRock.

"We zien een evolutie van de EM-handel van breed naar fijnmaziger, die ik in 2024 op mijn radar houd vanwege de zware verkiezingskalender," zei Chedid, waarbij hij Mexico, maar ook India aanwees.

In het dichtstbevolkte land ter wereld worden in april of mei verkiezingen gehouden, waarbij de zelfbenoemde sterke man Narendra Modi naar verwachting een derde termijn als premier zal winnen.