De Verenigde Staten hebben woensdag Amerikaanse en VN-functionarissen die toegestane zaken doen met de Taliban formeel vrijgesteld van Amerikaanse sancties om te proberen de hulpstroom naar Afghanistan op gang te houden nu het land dieper wegzinkt in een humanitaire crisis.

Het was echter onduidelijk of de stap de weg zou vrijmaken voor voorgestelde betalingen van de V.N. van ongeveer 6 miljoen dollar aan de Islamisten voor de veiligheid.

Reuters berichtte dinsdag exclusief over een plan van de V.N. om volgend jaar de maandlonen te subsidiëren van het door de Taliban geleide personeel van het Ministerie van Binnenlandse Zaken dat de faciliteiten van de V.N. bewaakt en om hun maandelijkse voedseltoelagen te betalen, een voorstel dat vragen opriep over de vraag of de betalingen in strijd zouden zijn met de sancties van de V.S..

Het Ministerie van Financiën weigerde te zeggen of de nieuwe vergunning de voorgestelde betalingen aan de V.N. zou vrijstellen van de sancties van de V.S. tegen de Taliban.

Washington heeft de Taliban jarenlang als een terroristische groepering bestempeld, hun tegoeden in de V.S. laten bevriezen en Amerikanen verboden met hen zaken te doen.

Het ministerie van Financiën heeft woensdag drie algemene vergunningen afgegeven om de humanitaire hulpstromen naar Afghanistan te vergemakkelijken.

Twee van de vergunningen staan Amerikaanse ambtenaren en die van bepaalde internationale organisaties, zoals de Verenigde Naties, toe transacties te verrichten waarbij de Taliban of het Haqqani-netwerk betrokken zijn voor officiële zaken.

Een derde vergunning geeft niet-gouvernementele organisaties (NGO's) bescherming tegen de sancties van de VS tegen de Taliban en het Haqqani-netwerk voor werkzaamheden in verband met bepaalde activiteiten, waaronder humanitaire projecten.

Een hoge ambtenaar van de Amerikaanse regering zei dat de Taliban maatregelen zouden moeten nemen om te voorkomen dat de economie van Afghanistan verder inkrimpt.

"Wat wij kunnen proberen te doen, waar wij ons voor zullen inzetten, is de humanitaire crisis te verzachten door middelen naar het Afghaanse volk te brengen, en deze algemene vergunningen zullen ons in staat stellen organisaties die dit werk doen, precies dat te laten doen," zei de ambtenaar tegen verslaggevers.

De hoogste Republikein in de Commissie Buitenlandse Zaken van het Huis van Afgevaardigden van de V.S. bekritiseerde het besluit van de regering van de Democratische president Joe Biden.

De vrijstelling "zou ertoe kunnen leiden dat Amerikaans belastinggeld gebruikt wordt om dezelfde Taliban te belonen, te legitimeren en in staat te stellen, die met geweld de macht heeft gegrepen en geen belangstelling heeft getoond om zich aan de internationale normen te houden," zei afgevaardigde Michael McCaul in een verklaring.

De economische crisis in Afghanistan is in een stroomversnelling geraakt nadat de Taliban in augustus de macht gegrepen hadden, toen de vroegere, door het Westen gesteunde regering instortte en de laatste Amerikaanse troepen zich terugtrokken.

De Verenigde Staten en andere donors sneden in de financiële hulp, en meer dan 9 miljard dollar aan harde valuta van Afghanistan werd bevroren.

De Verenigde Naties zeggen dat bijna 23 miljoen mensen, ongeveer 55% van de bevolking, te kampen heeft met extreme honger, en dat bijna 9 miljoen mensen het risico lopen van hongersnood als de winter zijn intrede doet.

"Wij zullen de inspanningen van onze partners blijven steunen om de hulp op te voeren en de nodige hulp te bieden op dit ogenblik van bijzondere nood," zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken in een verklaring.

In een afzonderlijke poging om de crisis aan te pakken heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een resolutie aangenomen waarbij donors, hulpgroepen en financiële instellingen die betrokken zijn bij humanitaire hulp worden vrijgesteld van de bevriezing van tegoeden van de Verenigde Naties voor leiders van de Taliban en daarmee verbonden entiteiten.

De vrijstelling geldt uitsluitend voor het verlenen van humanitaire hulp en andere activiteiten die de menselijke basisbehoeften in Afghanistan ondersteunen, die de raad over een jaar opnieuw zal bekijken, zei Jeffrey DeLaurentis, een hoge adviseur van de missie van de VS bij de Verenigde Naties, toen hij aandrong op goedkeuring van de maatregel. (Verslaggeving door Daphne Psaledakis, Jonathan Landay en David Lawder; Redactie door Chizu Nomiyama, Howard Goller en Muralikumar Anantharaman)