De invoer van primair metaal steeg van 668.000 ton in 2022 naar 1,54 miljoen ton, maar bleef net onder het recordtotaal van 1,58 ton dat in 2021 werd behaald.
Het grote verschil tussen de pieken van 2021 en 2023 was de samenstelling van de inkomende zendingen.
Russisch metaal was goed voor slechts 18% van de volumes in 2021, een verhouding die vorig jaar naar 76% sprong toen strafheffingen in de VS en zelf-sanctionering in delen van Europa eerdere Russische handelspatronen verstoorden.
Rusland en China worden steeds afhankelijker van elkaar op de aluminiummarkt.
Maar kan China, 's werelds grootste aluminiumproducent, blijven opslurpen wat anderen niet willen? De London Metal Exchange (LME) kan alleen maar hopen van wel.
WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID
Aluminium van Indiase merken was goed voor het leeuwendeel van de recordimport in 2021. De volumes van 855.000 ton waren goed voor meer dan de helft van de totale inkomende zendingen.
De Chinese import van aluminium van Russische merken bedroeg daarentegen een relatief bescheiden 291.000 ton in wat het laatste volledige handelsjaar was vóór de invasie van Oekraïne in februari 2022.
De stroom van Russisch materiaal steeg tot 462.000 ton in 2022 en nam vorig jaar een hoge vlucht tot 1,18 miljoen ton. De invoer van Indisch metaal daalde in dezelfde periode tot slechts 98.000 ton.
Rusland heeft ook meer ruw aluminium naar China geëxporteerd. Terwijl de totale import van Chinese legeringen vorig jaar met 11% daalde ten opzichte van 2022, steeg de import van Russisch materiaal met 11% tot 63.000 ton. Het totaal van vorig jaar was bijna het dubbele van dat van 2021.
Een deel van het metaal dat van Rusland naar China wordt vervoerd, is gesmolten uit Chinees aluminiumoxide, het tussenproduct tussen bauxiet en geraffineerd metaal in de productieketen.
De Russische aluminiumgigant Rusal verloor de toegang tot zijn Oekraïense raffinaderij en zijn fabriek in Australië, een joint venture, kort na de start van de "speciale militaire operatie" van Vladimir Poetin.
Het bedrijf is in toenemende mate afhankelijk geworden van Chinese leveringen en heeft deze afhankelijkheid nog versterkt door afgelopen oktober een belang van 30% te nemen in Hebei Wenfeng New Materials, dat een recent gebouwde aluminiumoxideraffinaderij met een jaarlijkse capaciteit van 4,8 miljoen ton exploiteert.
Net zoals Rusal metaal China's import van primair aluminium domineert, neemt het bedrijf ook een groot deel van China's export van aluminiumoxide voor zijn rekening.
De zendingen naar Rusland bedroegen vorig jaar 1,12 miljoen ton, wat neerkomt op 88% van de totale exportstromen. De handel in aluminiumoxide tussen de twee landen bedroeg in 2021 een schamele 1.747 ton.
Zonder de Russische connectie is het nog maar de vraag of China überhaupt veel aluminiumoxide zou exporteren, gezien de recente tekenen van stress in dat deel van de productiesector.
MARKT VAN LAATSTE REDMIDDEL
China absorbeert Russisch metaal dat zich anders zou opstapelen in Westerse magazijnen.
De London Metal Exchange (LME), van oudsher de laatste markt voor onverkocht metaal, heeft al grote voorraden Russisch materiaal.
Eind december lag er 338.375 ton Russisch aluminium op de LME warrant, wat neerkomt op 90% van de totale geregistreerde voorraad.
De hoge verhouding heeft het sudderende geschil weer aangewakkerd over de vraag of de beurs Russische merken moet opschorten in plaats van haar leveringsregels aan te passen om unilaterale overheidssancties zoals de Amerikaanse importheffingen mogelijk te maken.
Het is duidelijk dat het dilemma van de LME veel acuter zou zijn als niet ongeveer een kwart van Rusals productie naar China zou gaan.
NIEUWE NORM?
Is deze Chinees-Russische handel het nieuwe normaal? Het lijkt waarschijnlijk, zolang China zo'n grote instroom van primair metaal kan blijven absorberen.
China was vorig jaar goed voor 59% van de wereldwijde aluminiumproductie, maar de productiegroei is vertraagd van de dubbele cijfers van de jaren 2000 naar 4% in 2021 en 2022 en slechts 3% vorig jaar.
De jaarlijkse productiecapaciteit is dicht in de buurt gekomen van het door de overheid vastgestelde plafond van 45 miljoen ton, wat betekent dat er maar weinig nieuwe smelterijen worden gebouwd, en de productiesnelheden worden regelmatig beïnvloed door een gebrek aan waterkracht in door droogte getroffen provincies zoals Yunnan.
Ondertussen lijkt het verbruik van sectoren die op een energieovergang overschakelen robuust te zijn, deels dankzij de sterke export van nieuwe-energietechnologie zoals zonnepanelen.
Er zijn geen aanwijzingen voor een enorm overschot op de markt van het vasteland. De bij de Shanghai Futures Exchange geregistreerde voorraden staan op een bescheiden 101.537 ton.
De export van halffabricaten, historisch gezien een duidelijk teken van een overaanbod op de binnenlandse markt, daalde vorig jaar met 12% ten opzichte van 2022.
Het is natuurlijk mogelijk dat een deel van wat vorig jaar werd "geïmporteerd" nu in een Chinees entrepot ligt.
De officiële douanestatistieken maken geen onderscheid tussen metaal dat voor een Chinese consument wordt geïmporteerd en metaal dat voor langdurige opslag wordt gebruikt als onderpand.
Hoe dan ook, het is goed nieuws voor de LME en voor de Westerse markt als geheel.
De handel in Russisch metaal wordt moeilijker nu westerse beleidsmakers de sancties aanschroeven. Groot-Brittannië heeft zijn burgers verboden om fysiek in Russisch metaal te handelen, wat een grote kopzorg is voor een beurs die in Londen gevestigd is.
Er gaan ook steeds meer stemmen op dat de Europese Unie de economische druk op Rusland moet opvoeren door de sancties op Russisch aluminium uit te breiden van gespecialiseerde producten naar primair metaal.
Het ziet ernaar uit dat Russisch aluminium, dat tot nu toe een algemeen sanctieverbod heeft weten te vermijden, steeds moeilijker te verkopen zal zijn aan Westerse gebruikers.
Niet alleen Rusal hoopt dat de Chinese consumenten hun trek in geïmporteerd aluminium niet verliezen.
De hier geuite meningen zijn die van de auteur, een columnist voor Reuters.
