Australië werd geprezen omdat het een belangrijk verbod op de uitvoer van afval had uitgevaardigd, als reactie op een publieke verontwaardiging tegen rijke landen die afval naar arme landen sturen, waar het vaak gedumpt, verbrand of in de oceaan gelekt wordt.

Maar enkele dagen nadat de recycling- en afvalverminderingswet op 1 juli vorig jaar in werking was getreden, heeft Australië aan zijn grootste afvalenergie-installatie een vergunning verleend om plastic afval in de vorm van een brandstof uit te voeren, bevestigde een woordvoerder van minister van Milieu Sussan Ley in antwoord op vragen van Reuters.

De aan Cleanaway Waste Management Limited en ResourceCo Pty Ltd. verleende vergunning, die nog niet eerder is gemeld, is de eerste bevestiging dat Australië plastic afval zal verschepen onder de classificatie van Processed Engineered Fuel (PEF).

ResourceCo weigerde commentaar te geven en Cleanaway heeft niet gereageerd op een verzoek om commentaar.

Van afval afgeleide brandstoffen zoals PEF - een versnipperd en samengeperst mengsel van afval zoals plastic, hout en metaal - worden als goedkoop alternatief voor steenkool gebruikt door cementbedrijven en verbrandingsovens, die het gebruik ervan promoten als een manier om het verbruik van fossiele brandstoffen te verminderen.

Sommige wetenschappers en milieuactivisten zeggen dat het verbranden van plastic als brandstof de broodnodige overschakeling op schonere energie ondermijnt, de uitstoot van broeikasgassen die de aarde opwarmen verhoogt en giftige chemicaliën doet vrijkomen die de volksgezondheid in gevaar brengen.

Milieugroepen zeiden dat Australië het publiek had misleid en ervoor had gezorgd dat zijn afval de ontwikkelingslanden zou blijven vervuilen, vooral in Zuidoost-Azië, dat de belangrijkste bestemming voor het afval van de rijke wereld is geworden.

"Australiërs waren erg trots en opgewonden toen de regering haar eerste 'afval-exportverbod' ter wereld aankondigde," zei Jane Bremmer, plastic-adviseur van het International Pollutants Elimination Network (IPEN).

"Nu zien we dat dit onoprecht en een cynische politieke aankondiging was, omdat ze de export van plastic afval als brandstof bestempelen."

De woordvoerder van Ley zei dat in de wet staat dat verwerkt plastic kan worden uitgevoerd, en voegde eraan toe dat er slechts "een klein aantal" uitvoervergunningen is afgegeven.

De woordvoerder zei dat er geen gegevens beschikbaar waren over hoeveel plastic als brandstof is uitgevoerd sinds het verbod is ingevoerd, of informatie over waar het heen is gegaan.

AFVAL CRISIS

De nieuwe wet van Australië verbiedt de uitvoer van gemengd plastic afval, dat een moeilijk te recyclen kluwen van artikelen zoals zakken, polystyreen bekertjes en noppenfolie kan omvatten.

De wet staat de verzending toe van gescheiden plastic afval, zoals balen drankflessen die naar recycleerders in het buitenland kunnen worden gezonden, en van "verwerkte" afvalbrandstoffen.

Australië heeft $30 miljoen ($21,6 miljoen) aan leningen verstrekt aan ResourceCo en Cleanaway voor een in New South Wales te bouwen fabriek die 250.000 ton afval per jaar zal verwerken tot brandstof voor een nabijgelegen cementfabriek en export naar Azië, bevestigde de woordvoerder van Ley.

Aangezien slechts 10% van het plastic afval in de wereld gerecycleerd wordt, wordt het verbranden van plastic als brandstof steeds populairder als een manier om van de stijgende hoeveelheden plastic afval voor eenmalig gebruik af te komen.

De productie van plastic, een belangrijk groeigebied voor de petrochemische industrie, zal in de komende 20 jaar verdubbelen.

Grote oliemaatschappijen die plastic maken en grote merken die wegwerpverpakkingen gebruiken, investeren in projecten om plastic om te zetten in brandstof in arme landen zoals Indonesië, zo onthulde Reuters vorig jaar in een reeks onderzoeken.

De leden van de Verenigde Naties houden deze week een top in Nairobi om het eens te worden over de voorwaarden voor het allereerste verdrag over plasticvervuiling, met inbegrip van de rol van "waste-to-fuel"-processen.

De Australische minister van Milieu, Ley, zei deze maand dat zij de top wil gebruiken om er bij andere landen op aan te dringen "het voorbeeld van Australië te volgen" wat betreft het uitvoerverbod op afval, zodat plastic "niet naar het buitenland wordt verscheept waar het het probleem van een ander land wordt", aldus plaatselijke media.

Maar milieuactivisten in Zuidoost-Azië zeiden dat het feit dat Australië plastic afval als brandstof bestempelt, de vrees doet rijzen dat rijke landen zullen instemmen met een overeenkomst om vervuiling naar de ontwikkelingslanden te blijven exporteren.

"Landen in Zuidoost-Azië blijven de dumpplaats van afval en afdankertjes voor de ontwikkelde en geïndustrialiseerde wereld," zei Aileen Lucero, nationaal coördinator voor EcoWaste Coalition in de Filippijnen.

"Dit verergert niet alleen de milieu- en gezondheidsrisico's, maar versterkt ook de afvalcrisis waarmee landen als de Filippijnen te kampen hebben."