* De Duitse wet op de toeleveringsketen wordt in 2023 van kracht

* Sommige bedrijven zeggen dat de nieuwe wet onredelijke eisen stelt

* Bedrijven klagen dat bureaucratische last het concurrentievermogen schaadt

* Voorstanders zeggen dat het verantwoordelijkheid stimuleert en mensenrechten bevordert

* Nieuwe EU-richtlijn voor toeleveringsketens wordt van kracht in 2028

BERLIJN, 30 april (Reuters) - Het Duitse machinebouwbedrijf BAUCH maakt machines en motoronderdelen van materialen die worden gewonnen in China, Afrika of Zuid-Amerika en die door meerdere handen en processen gaan voordat ze de fabrieken in Zuid-Duitsland en China bereiken.

Om te voldoen aan de nieuwe Duitse Supply Chain Act moet BAUCH, net als andere bedrijven met meer dan 1.000 werknemers, zorgvuldigheidsprocedures invoeren om de normen voor mensenrechten en milieubescherming van leveranciers te controleren - een taak die volgens CEO Manfred Bauch bijna onmogelijk is en zijn toeleveringsketen uit elkaar dreigt te scheuren.

Veel Duitse kleine en middelgrote bedrijven zeggen dat ze moeite hebben om de kosten en bureaucratische lasten van de wet, die in januari 2023 van kracht werd, te dragen en voegen eraan toe dat dit hun wereldwijde concurrentievermogen schaadt.

Hun ervaring geeft aan waar industrieën in de hele Europese Unie binnenkort mee te maken kunnen krijgen, nadat het Europees Parlement vorige week de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDD) goedkeurde, die grotere bedrijven die in het blok actief zijn, verplicht om te controleren of hun toeleveringsketens gebruik maken van dwangarbeid of milieuschade veroorzaken en actie te ondernemen als dat het geval is.

Voorstanders zeggen dat de wetgeving verantwoordelijk gedrag van bedrijven zal stimuleren en mensenrechten- en milieuoverwegingen in hun activiteiten zal verankeren. Sommigen wijzen er ook op dat de wet bedrijven zal steunen als investeerders en consumenten meer duurzaamheid eisen.

De rechtenorganisatie Amnesty International noemde de EU-richtlijn - die de EU-landen als wet in hun eigen wetgeving moeten opnemen - een kans om een gat te dichten waardoor bedrijven die in de EU actief zijn "konden ontsnappen aan de verantwoordingsplicht voor wijdverspreide schendingen van de rechten over de hele wereld".

Maar sommige Duitse bedrijven met wereldwijde toeleveringsketens en lange lijsten van grondstoffen zeggen dat het een strijd is om aan nauwkeurige informatie te komen, en dat zaken zoals de rechten van werknemers geregeld worden door buitenlandse wetten waar zij geen invloed op hebben.

Opvallend genoeg heeft Duitsland de nieuwe EU-wet niet gesteund, omdat de pro-zakelijke Vrije Democraten (FDP), de kleinste partij in de driepartijencoalitie van Duitsland, zeiden dat de wet het bedrijfsleven zou belasten met buitensporige bureaucratie.

"Het is bijna onmogelijk om vanuit Europa toegang te krijgen tot een mijn in Azië of Afrika," vertelde Manfred Bauch aan Reuters.

Of een buitenlandse mijn ESG-informatie beschikbaar heeft, hangt af van de eigenaar; mijnbouwbedrijven met een Londense beursnotering verstrekken bijvoorbeeld meer informatie dan mijnen in privébezit in China.

De leveranciers van BAUCH die rechtstreeks met de mijnen te maken hebben, hebben niet altijd de informatie om door te geven of de macht om dit van de mijnen zelf te eisen, voegde Bauch eraan toe.

Meer dan 5.000 Duitse bedrijven dienen nu een due diligence-rapport in over zaken als werknemersrechten, kinderarbeid en milieubescherming. Ze moeten problemen identificeren en een beleid opstellen om de risico's in de toeleveringsketen te beperken.

"Er wordt niets onredelijks van bedrijven verwacht," zei een woordvoerder van het Duitse ministerie van Arbeid in een reactie.

"Ze hoeven niet te garanderen dat hun toeleveringsketen vrij is van mensenrechtenschendingen of milieuschade." Ze moeten eerder kunnen aantonen dat ze controles hebben uitgevoerd.

"Als dit wettelijk of feitelijk niet mogelijk is - ondanks redelijke inspanningen - heeft een bedrijf toch voldaan aan zijn due diligence-verplichtingen," voegde het ministerie eraan toe.

INDUSTRIE IN CRISIS

Terwijl de angst voor de-industrialisatie toeneemt, zeggen Duitse fabrikanten dat de Supply Chain Act de positie van Europa's industriële grootmacht verder verzwakt.

De fabrikant van industriële machines SMS Group heeft 14.000 leveranciers en bereidt zich al drie jaar voor op de wet. Matthias Hedergott, Vice President Supply Chain Management, zei dat de wet leidt tot hogere kosten en een concurrentienadeel.

"Onze niet-Europese, Chinese of Indiase concurrenten hebben deze vereisten niet", aldus Hedergott.

De logistieke sector heeft geprotesteerd dat het onredelijk is om de wet toe te passen op bedrijven die alleen geïmporteerde goederen vanuit havens binnen Duitsland vervoeren.

"Op dit moment is de economische situatie erg gespannen ... Iedereen vecht om te overleven, en wij moeten dit soort onzin uitkramen," zei Harry Seifert, voorzitter van Seifert Logistics GmbH, over de wet.

Berlijn schatte de nalevingskosten op 43,5 miljoen euro ($47,05 miljoen) per jaar, plus eenmalige kosten van 109,7 miljoen euro, maar bedrijfsgroepen zeggen dat ze veel hoger zijn.

Een bedrijf dat de wet overtreedt, kan een boete krijgen die kan oplopen tot 8 miljoen euro of 2% van de jaarlijkse omzet van het bedrijf.

De Duitse producent van tandwielkasten Flender heeft wereldwijd 9.000 werknemers. Tot zijn leveranciers behoort de fabriek ArcVac ForgeCast, in het district Hooghly, in de oostelijke deelstaat West-Bengalen van India.

Hemant Sharma, verkoopleider bij ArcVac ForgeCast, zei dat Duitse klanten vragen om duurzaamheidsconformiteiten en dat zij het bedrijf bezoeken en controleren. Bij uitdagende kwesties, zoals het verminderen van de CO2-uitstoot, begeleidt Flender hen bij hun acties.

"In het algemeen is het onze verantwoordelijkheid als wereldburger om aan de nieuwe wetten te voldoen," zei hij.

'CASCADE-EFFECT'

Sommige kleinere Duitse bedrijven zeggen dat ze indirect door de wet worden getroffen omdat grotere bedrijven op hen leunen om aan de rapportagevereisten te voldoen.

"Er is een cascade-effect," zei Achim Dercks, plaatsvervangend directeur van de Duitse Kamer van Koophandel DIHK.

VIBRA MASCHINENFABRIK SCHULTHEIS, een machinebouwbedrijf met 190 werknemers dat levert aan de chemische en voedingsmiddelenindustrie, is een van de indirect getroffen bedrijven. De manager Manfred Schultheis zegt dat als 200 klanten due diligence vragenlijsten doorgeven en ze realistisch gezien 3 uur voor elke vragenlijst nodig hebben, ze 600 uur per jaar moeten werken.

"Het is een taak voor de politiek om toezicht te houden op de mensenrechten en geen economische taak voor bedrijven," zei hij.

Ongeveer 82% van de bedrijven in Duitsland met meer dan 250 werknemers zei dat ze indirect door de wet getroffen werden, zo bleek uit een enquête van het Duitse economische instituut IW Koeln. Bij middelgrote bedrijven met 50 tot 249 werknemers was dit 72%.

Germanys Federal Office of Economics and Export Control (BAFA) heeft gewaarschuwd, "de wet staat niet toe dat bedrijven hun verplichtingen doorschuiven naar kleine en middelgrote leveranciers". Maar sommige KMO's zeggen dat ze zich gedwongen voelen om mee te werken omdat ze bang zijn vervangen te worden.

"KMO's kunnen de stroom van verschillende informatieverzoeken niet aan," zei Dercks, en hij voegde eraan toe dat ze meestal niet de capaciteit of de marktmacht hebben om normen af te dwingen bij hun eigen leveranciers.

"Deze wet is er gekomen omdat de Duitsers iets goeds wilden doen voor de werknemers in andere landen," zei Bauch. "Maar deze wet is pure bureaucratie, compleet zinloos."