Schuldkosten overschaduwen klimaatfinanciering in kleine eilandstaten - rapport

Kleine eilandstaten in ontwikkeling die sterk zijn blootgesteld aan de gevolgen van de klimaatverandering en vaak in een kritieke schuldensituatie verkeren, geven minstens 18 keer meer uit aan schuldendienst dan zij aan klimaatfinanciering ontvangen, zo blijkt uit een verslag.

Een groep van 37 eilandstaten, waar ongeveer 65 miljoen mensen wonen, "moet dringend hun fiscale ruimte vergroten om de vele uitdagingen en crises waarmee zij worden geconfronteerd, aan te pakken", schreef Iolanda Fresnillo, een van de auteurs van het rapport van het European Network on Debt and Development (Eurodad).

Uit het Eurodad-rapport blijkt dat de eilandstaten, van Guinee-Bisseau tot de Dominicaanse Republiek en Samoa, tussen 2016 en 2020 samen slechts 1,5 miljard dollar aan klimaatfinanciering hebben ontvangen.

In dezelfde periode betaalden 22 van de landen meer dan 26,6 miljard dollar aan hun externe schuldeisers, waaronder 50 niet-gouvernementele organisaties, aldus het rapport.

De overheidsschuld van de eilandstaten is gestegen van gemiddeld bijna 66% van het bbp in 2019 tot bijna 83% in 2020 en zal tot 2025 boven de 70% blijven, aldus het rapport.

Dit betekende op zijn beurt dat de regeringen meer inkomsten moesten besteden aan de schuldendienst, waarbij landen als Belize, Kaapverdië, de Dominicaanse Republiek, Jamaica, de Maldiven, Grenada en Papoea-Nieuw-Guinea tussen 15% en 40% uittrokken om hun externe schuldeisers te betalen, aldus het rapport.

Meer landen hebben zich tot het Internationaal Monetair Fonds gewend voor hulp: het aantal landen met programma's bij het fonds is gestegen van drie in 2019 naar twintig tussen 2020 en 2021.

In juni keurde de raad van bestuur van het fonds een programma van 60 miljoen dollar goed voor Kaapverdië, terwijl Barbados eind september een overeenkomst sloot voor 293 miljoen dollar.

Uit het verslag blijkt dat meer dan 80% van de eilandstaten in schuldproblemen verkeert volgens de criteria van de schuldhoudbaarheidsanalyse van het IMF en de Wereldbank of van de maatschappelijke organisaties Debt Justice UK en Jubilee Germany.

Hoe fragiele, kleinere economieën die gebukt gaan onder de gevolgen van COVID-19 en de oorlog van Rusland in Oekraïne kunnen worden gesteund, zal deze week veel aandacht krijgen wanneer beleidsmakers uit de hele wereld in Washington bijeenkomen voor de jaarlijkse vergadering van het IMF en de Wereldbank, die tot 16 oktober duurt.