De EU-landen aarzelen of ze aanvullende tarieven voor in China gebouwde elektrische voertuigen zullen steunen, wat duidelijk maakt hoe moeilijk het voor Brussel is om steun te krijgen voor zijn grootste handelszaak tot nu toe, nu Peking dreigt met vergeldingsmaatregelen op grote schaal.

Duitsland, waarvan de autofabrikanten vorig jaar een derde van hun verkoop in China realiseerden, wil volgens een regeringsbron de tarieven tegenhouden, terwijl Frankrijk een van de sterkste voorstanders is.

Maar een meerderheid van de landen weegt nog steeds de voor- en nadelen van het escalerende handelsconflict af, volgens een informele enquête van Reuters onder EU-regeringen.

De kwestie zal de komende weken in een adviserende stemming aan de leden worden voorgelegd, de eerste officiële test van de steun in een baanbrekende zaak voor de Commissie. De EU startte het onderzoek zonder een klacht van de industrie, de eerste handelszaak van dit soort.

Het blok zal donderdag voorlopige heffingen tot 37,6% bevestigen op Chinese merken zoals BYD, Geely en SAIC, en op in China geproduceerde modellen van Tesla, BMW en andere westerse autofabrikanten.

De EU-leden zullen in oktober ook stemmen als de Commissie aan het einde van haar onderzoek meerjarige tarieven voorstelt. Deze worden geblokkeerd als een "gekwalificeerde meerderheid" van ten minste 15 landen die 65% van de EU-bevolking vertegenwoordigen, tegenstemt.

Frankrijk, Italië en Spanje, met 40% van de EU-bevolking, hebben aangegeven dat ze de tarieven zouden steunen.

"Europa moet zichzelf verdedigen als onze bedrijven worden benadeeld en niet op gelijke voorwaarden kunnen concurreren," zei het Spaanse ministerie van Economie.

Tsjechië, Griekenland, Ierland en Polen waren echter nog steeds in debat over de kwestie, zeiden officiële en regeringsbronnen, terwijl België een demissionaire regering heeft en Nederland pas deze week een regering kreeg.

NEGATIEVE GEVOLGEN

Duitsland heeft de noodzaak van een onderhandelde oplossing met Peking benadrukt. De autofabrikanten in dat land hebben gezegd dat tarieven de verkeerde aanpak zijn, omdat de negatieve gevolgen zwaarder wegen dan de eventuele voordelen.

Het verhogen van de kosten van EV's voor consumenten ondermijnt het doel van de EU om in 2050 koolstofneutraal te zijn, zeggen tegenstanders. Tesla heeft gezegd dat het de prijzen zal verhogen.

De vergelding van Peking zou kunnen leiden tot extra heffingen op de export van cognac, varkensvlees of luxe auto's uit de EU.

De Commissie zegt dat heffingen nodig zijn om goedkope leningen, grond en grondstoffen en andere subsidies tegen te gaan en dat het doel een gelijk speelveld is en niet het buitensluiten van Chinese autofabrikanten, zoals het geplande 100% tarief van de Verenigde Staten waarschijnlijk zal doen.

De tarieven zouden de EU ook een hefboom kunnen geven in de onderhandelingen met Peking en producenten ertoe kunnen aanzetten om auto's in de EU te produceren.

Hosuk Lee-Makiyama, directeur van de denktank van het European Centre for International Political Economy, zei dat duidelijke meerderheden in beide richtingen de tegenstanders of voorstanders van tarieven zouden kunnen aanmoedigen. Hij voegde eraan toe dat de uiteindelijke standpunten aan het einde van het onderzoek zullen afhangen van wat Peking tijdens de onderhandelingen aanbiedt.

"Als we dan gaan stemmen, betekent dit dat de onderhandelingen mislukt zijn," zei hij.

Het EV-onderzoek zou wel eens het begin kunnen zijn van een hardere houding van de EU ten opzichte van Peking, aangezien haar groene en technologische bedrijven wereldwijde rivalen achter zich laten, zo blijkt uit gesprekken met een half dozijn handelsdeskundigen.

Zij wijzen op een bijgewerkt rapport van 712 pagina's over Chinese staatsinmenging en subsidies dat in april werd uitgebracht als het sterkste teken tot nu toe dat Brussel het meent.

Het document is verreweg het meest uitgebreide dat de Commissie heeft opgesteld en laat zien dat zij lering heeft getrokken uit een onderzoek naar Chinese zonnepanelen tien jaar geleden, toen zij geen tarieven instelde en de eigen industrie van de EU instortte.

Het document biedt bewijs ter ondersteuning van haar beweringen dat China zich niet aan dezelfde regels houdt en omvat onderzoek naar een breder scala aan industrieën, buiten de traditionele zoals staal, waaronder halfgeleiders, telecomapparatuur en hernieuwbare energie.

Dat zet de deur open voor toekomstige zaken.

"Dit is een rapport om de toon te zetten en te laten zien hoe en waarom Europa zijn beleid verandert," zei Alicia Garcia Herrero, een senior fellow bij de in Brussel gevestigde economische denktank Bruegel. "Eerlijk gezegd is het ook een boodschap voor met name de Duitse kanselarij." (Verslaggeving door Philip Blenkinsop en Nick Carey; Aanvullende rapportage door Leigh Thomas, Jan Lopatka, Belen Carreno, Sarah Marsh en Renee Maltezou; Redactie door Josephine Mason en David Holmes)