Intern rapport V.N. signaleert dat rebellen in Oost-Congo staakt-het-vuren en terugtrekkingsovereenkomst aan hun laars lappen.

Inlichtingenanalisten van de Verenigde Naties hebben vermoedelijke bewegingen van M23-rebellen opgemerkt in delen van Oost-Congo waaruit zij zich hadden moeten terugtrekken en tekenen dat de gewapende groepering in andere gebieden terrein heeft veroverd, zo bleek donderdag uit interne VN-documenten.

Uit de bevindingen blijkt dat er onzekerheid blijft bestaan over zowel de precieze status van het conflict in de provincie Noord-Kivu als de situatie ter plaatse in het Kibumba-gebied, dat de rebellen vanaf 23 december hadden moeten verlaten als onderdeel van een staakt-het-vuren dat door Oost-Afrikaanse regionale leiders was overeengekomen.

"Hun totale terugtrekking uit het gebied is nog niet bevestigd", schreef het Joint Mission Analysis Centre (JMAC), een inlichtingendienst van de VN, in een vertrouwelijk rapport over de periode van 26 december tot 3 januari, dat door Reuters is ingezien.

"Vermoedelijke bewegingen van de M23 werden nog steeds waargenomen in het gebied," voegde het eraan toe.

In het rapport worden ook voorbeelden genoemd van M23 die met geweld nieuw gebied in beslag namen, zelfs nadat zij hadden deelgenomen aan de ceremonie om Kibumba over te dragen aan de troepen van de Oost-Afrikaanse Gemeenschap (EAC), wat zij een gebaar van goede wil in het kader van het staakt-het-vuren noemden.

"In de loop van de week werden verscheidene gevechten gemeld waarbij de M23 betrokken waren, met als gevolg dat de M23 nog meer gebieden onder controle kreeg, met name Kitchanga, Mweso, Sake, Kilorirwe, Mushaki en Nyamilima bedreigden, en ernstige problemen veroorzaakten in verband met de bescherming van burgers.

Op woensdag ontkende de M23 berichten dat zij Kibumba niet zou hebben verlaten. Zij zei dat zij zich vanaf 23 december uit haar posities aldaar had teruggetrokken en zich hield aan de overeenkomst die de regionale leiders in november hadden gesloten en die inhield dat de M23 zich zou terugtrekken uit recentelijk ingenomen posities en duizenden ontheemden naar hun huizen zou laten terugkeren.

Ten minste 450.000 mensen raakten vorig jaar ontheemd tijdens het nieuwe offensief van de door Tutsi's geleide rebellengroep, die volgens de regering van Congo, westerse mogendheden en een VN-deskundigengroep wordt gesteund door buurland Rwanda.

Rwanda ontkent elke betrokkenheid bij de wederopstanding van de M23, maar de beschuldigingen hebben geleid tot een grote diplomatieke crisis in de regio.

Eerder deze week zei een woordvoerder van de EAC-strijdmacht tegen Reuters dat de terugtrekking effectief was geweest, maar dat "enkele administratieve niet-strijdende elementen van M23 in de buitenwijken van Kibumba zich in de laatste fase van de terugtrekking bevinden".

Afgelopen vrijdag vertelde presidentiële woordvoerder Tina Salama aan Reuters dat president Felix Tshisekedi zich bleef inzetten voor het staakt-het-vuren.

"We weten allemaal dat ze (de M23) zich niet volledig hebben teruggetrokken," zei ze, eraan toevoegend dat de rebellen technisch gezien tot 15 januari de tijd hadden om zich volledig terug te trekken. "Op dat moment zal er een herbeoordeling plaatsvinden."

De M23 had zich donderdag moeten terugtrekken uit de strategische militaire stad Rumangabo, maar woensdag stelde de EAC een geplande overdrachtsceremonie uit, omdat ze de veiligheidssituatie nog aan het beoordelen was.