De landen van de Europese Unie lopen achter op hun kerndoelstelling voor klimaatverandering en zonder een krachtiger uitstootbeperkend beleid lopen ze het risico het doel niet te halen, zei de Europese Commissie maandag.

In een beoordeling van de nationale klimaatplannen van de EU-landen zei de Commissie dat deze maatregelen samen de netto-uitstoot van broeikasgassen in de EU tegen 2030 met 51% zouden verminderen - minder dan de wettelijk bindende doelstelling van 55% emissiereductie van het blok.

Over het algemeen gaan de landen in de goede richting. De emissies in de EU zijn sinds 1990 gedaald en het aantal installaties voor hernieuwbare energie is enorm toegenomen. Maar geen van beide gaat snel genoeg om aan de klimaatambities van Europa te voldoen.

De verbranding van fossiele brandstoffen is de belangrijkste bron van broeikasgasemissies in Europa - en wereldwijd.

De EU-landen en bijna 100 andere landen wilden een wereldwijde overeenkomst om fossiele brandstoffen "geleidelijk uit te bannen" op de VN-klimaattop COP28 deze maand - die eindigde in een zwakker compromis om van fossiele brandstoffen af te stappen.

De Commissie zei dat alle EU-landen zijn begonnen met het verminderen van hun gebruik van fossiele brandstoffen, maar dat sommige landen te langzaam gaan en dat veel landen deze verschuiving ondermijnen door fossiele brandstoffen te blijven subsidiëren.

"Subsidies voor fossiele brandstoffen blijven een groot obstakel voor de overgang naar schone energie en een belemmering voor de klimaatdoelstellingen van de EU," aldus de Commissie.

Landen als Duitsland en Roemenië zijn van plan om na 2030 door te gaan met het verbranden van steenkool, wat hun mogelijkheden om CO2 te verminderen onder druk zet - hoewel Berlijn overweegt om de geleidelijke stopzetting te vervroegen van 2038 naar 2030. De Commissie zei dat landen ook sterkere plannen nodig hebben om werknemers te helpen die getroffen worden door de groene overgang.

Volgens de huidige plannen van de landen zou de EU in 2030 39,3% van haar energie uit hernieuwbare bronnen kunnen halen - een grote sprong voorwaarts ten opzichte van het aandeel van 22,5% vorig jaar.

Dat zou echter nog steeds minder zijn dan het doel van het blok van 42,5% in 2030 - een doel dat is ontworpen om Europa te helpen af te kicken van de Russische fossiele brandstoffen.

De beoordeling had betrekking op nationale plannen van 21 landen. Oostenrijk, Bulgarije en Polen hebben er geen ingediend, terwijl België, Ierland en Letland hun plannen te laat hebben ingediend. De definitieve plannen moeten in juni 2024 worden ingediend.

Andere sectoren waar de inspanningen voor CO2-reductie achterblijven, zijn transport, landbouw en de bescherming van bossen zodat ze meer CO2 opslaan, aldus de Commissie.