Binnen de klimaatonderhandelingen van de V.N. verwijst "verlies en schade" naar de kosten die landen maken ten gevolge van klimaatgerelateerde effecten en rampen - kosten die de armen en kwetsbaren in de wereld, die het minst hebben bijgedragen tot de opwarming van de aarde, onevenredig zwaar treffen.

Het rapport dat de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) van de VN maandag op basis van meer dan 34.000 referenties uit de meest recente wetenschappelijke artikelen heeft uitgebracht, bevestigt dat economische sectoren, van landbouw en visserij tot toerisme, nu al schade lijden.

Extreme hitte heeft de oogstverliezen aangewakkerd. De stijgende zeeën hebben de cyclonen aangewakkerd, die huizen en infrastructuur hebben verwoest en de economische groei hebben afgeremd.

En terwijl de rekeningen zich opstapelen, hebben de armere landen nog minder te besteden aan gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur - waardoor het lijden nog groter wordt.

"Het is een situatie zonder einde," zei Anjal Prakash, hoofdauteur van het IPCC en onderzoeksdirecteur aan de Indian School of Business.

Het rapport zal waarschijnlijk een jarenlange politieke strijd over de financiering van klimaatgerelateerde verliezen verhevigen, in de aanloop naar de volgende klimaattop van de V.N., COP27, in november in Eygpt.

Kwetsbare landen zoeken al jaren naar financiële middelen om hen te helpen deze kosten te dragen. Tot nu toe is dat er nog niet van gekomen, en de rijke landen hebben zich verzet tegen maatregelen die de aansprakelijkheid wettelijk zouden kunnen regelen of tot schadevergoeding zouden kunnen leiden.

De vermelding van "verlies en schade" in de Overeenkomst van Parijs van 2015 kwam met het voorbehoud dat het "geen aansprakelijkheid of compensatie inhoudt of daarvoor een basis verschaft".

Afgelopen november, tijdens de COP26 klimaattop in Glasgow, riepen de arme landen op tot de oprichting van een speciaal "verlies en schade"-fonds, maar de Verenigde Staten en andere rijke landen verzetten zich daartegen. De afgevaardigden kwamen overeen een orgaan van de V.N. op te richten om landen te helpen verlies en schade aan te pakken, en de besprekingen voort te zetten om "regelingen" te treffen voor de financiering.

Maar er is geen duidelijkheid over waar het geld vandaan zou komen.

"We kunnen niet alleen maar meer praatclubs creëren als er mensen sterven," zei Harjeet Singh, senior adviseur bij Climate Action Network. Hij zei dat COP27 de financieringsfaciliteit moet instellen waar de ontwikkelingslanden, waaronder China, tijdens COP26 om hadden gevraagd.

Singh en andere campagnevoerders zeiden dat het IPCC-rapport - dat door bijna 200 regeringen is goedgekeurd - de druk op de machtigste naties ter wereld zou kunnen opvoeren.

"Het zal ons helpen om te zeggen dat de wetenschap duidelijk is, dat de gevolgen nu duidelijker zijn. Dus u bent hiervoor verantwoordelijk, en u moet hiervoor betalen," zei Nushrat Chowdhury, een beleidsadviseur bij de NGO Christian Aid.

KOSTEN VERANTWOORDEN

De bespreking van de klimaatverliezen in het rapport wordt ondersteund door recente verbeteringen in de "attributiewetenschap", die wetenschappers in staat stelt te bevestigen wanneer de klimaatverandering een specifieke extreme weersgebeurtenis heeft veroorzaakt of verergerd.

Toch blijft het omstreden om de daaruit voortvloeiende verliezen in cijfers uit te drukken. Kunnen bijvoorbeeld klimaatgerelateerde verliezen van een weersgebeurtenis worden gescheiden van verliezen die het gevolg zijn van slechte rampenplanning? Kunnen kosten worden geteld voor verliezen buiten onze economische systemen, zoals wanneer de natuur wordt aangetast of een begraafplaats van een gemeenschap wordt vernield?

"Daarover zijn we in de wetenschappelijke gemeenschap nog aan het debatteren," zei een andere hoofdauteur van het IPCC, Emily Boyd, een professor aan de Zweedse Lund Universiteit.

Nu de kosten van klimaatrampen oplopen en de onderhandelingen in de V.N. vast blijven zitten, overwegen sommigen andere opties.

"Aansprakelijkheid en schadevergoeding hebben andere wegen te bewandelen, dat zijn de rechtbanken," zei Saleemul Huq, een adviseur van de groep van 55 landen van het Climate Vulnerable Forum.

Sophie Marjanac, advocate bij het milieuadvocatenkantoor ClientEarth, zei dat het IPCC-rapport "over het algemeen rechtszaken zal steunen" om de klimaatverandering aan te pakken.

De juridische weg kent echter nog andere obstakels.

Vorig jaar verwierp een federaal hof van beroep de poging van de stad New York om via de staatswet vijf oliemaatschappijen aansprakelijk te stellen om de door de opwarming van de aarde veroorzaakte schade te helpen compenseren. Het hof zei dat de regulering van de uitstoot van broeikasgassen in plaats daarvan moet worden geregeld door de federale wet en internationale verdragen.

"Uitdagingen in rechtszaken over klimaatverandering hebben te maken met de wet, niet met de wetenschap," zei Marjanac. "De wetenschap is al jaren duidelijk, heel duidelijk."