De obligaties van Italië, met een rendement dat bijna dubbel zo hoog is als dat van het best beoordeelde Duitsland als compensatie voor het verstrekken van leningen aan een van de landen met de zwaarste schuldenlast ter wereld, worden gezien als een substituut voor het risico in Zuid-Europa.

Maar zelfs toen twee Amerikaanse banken omvielen en Credit Suisse werd gered, bleken de betere economische en politieke vooruitzichten van Italië een buffer tegen de storm. Het rendement op Italiaanse 10-jaars obligaties is dit jaar tot nu toe met 60 basispunten gedaald.

Italiaanse obligaties hebben dit jaar 4,1% rendement opgeleverd, vergeleken met 2,9% voor staatsobligaties uit de eurozone als geheel.

Het nauwlettend in de gaten gehouden verschil met Duitsland ligt met 185 basispunten ver onder de pieken van eerdere perioden van wereldwijde stress en is nauwelijks veranderd ten opzichte van begin maart.

"De spread van Italië ten opzichte van Duitsland houdt niet echt rekening met het risico dat er iets misgaat", aldus Mike Riddell, senior portfolio manager vastrentende waarden bij Allianz Global Investors.

Beleggers maakten zich aanvankelijk zorgen over de extreem-rechtse achtergrond en felle retoriek van premier Giorgia Meloni toen haar blok in september vorig jaar de verkiezingen won.

Maar die bezorgdheid is afgenomen naarmate Meloni's toon in functie is gematigd. Haar begroting, die voorziet in hogere uitgaven en belastingverlagingen, heeft groen licht gekregen van de Europese Unie en de economie doet het beter dan verwacht: de groeidoelstelling voor 2023 zal naar verwachting worden bijgesteld van 0,6% naar 1%.

Er zijn echter risico's aan de horizon. Om te beginnen keren de groeivooruitzichten en is Italië van plan zijn groeiprognose voor 2024 te verlagen van 1,9% in november tot 1,4%.

De raming wordt verlaagd omdat Rome de klappen opvangt van de stijgende rente en moeite heeft om de post-COVID-19-herstelmiddelen van de Europese Unie te besteden, die essentieel zijn voor de schuldvooruitzichten.

De EU heeft een achterstallige tranche van 19 miljard euro (20,50 miljard dollar) bevroren en wil opheldering over de inspanningen om de doelstellingen te halen die nodig zijn om de fondsen vrij te maken.

Aanzienlijke vertragingen bij het halen van de doelstellingen zouden de groeivooruitzichten op middellange termijn schaden en de kredietrating van Italië negatief beïnvloeden, aldus Scope Ratings.

Meer agressieve renteverhogingen door de Europese Centrale Bank om de hardnekkige inflatie te beteugelen, kunnen ook de bezorgdheid doen toenemen over de houdbaarheid van de Italiaanse schuld, die na Griekenland de hoogste is in de eurozone.

Martin Lenz, senior portefeuillebeheerder bij Union Investment, zei dat als de ECB-rente van 3% nu naar 4% stijgt, boven de marktverwachtingen, en daar een tijdje blijft, dergelijke zorgen kunnen terugkeren.

En de onrust in het bankwezen heeft het risico van een wereldwijde recessie vergroot.

"Als er een recessie dreigt, zou ik verwachten dat de spreads vanaf nu eerder groter dan kleiner worden", aldus Myles Bradshaw, hoofd global aggregate strategies bij J.P. Morgan Asset Management, die onderwogen is in Italiaanse obligaties.

GRAFIEK - Italië's spread blijft strak in de bankturbulentie

ZIT TEGEN?

Voorlopig blijven beleggers op hun hoede, omdat de sappige rendementen op Italiaanse obligaties de markt helpen profiteren van sterke stromen naar wereldwijde obligaties en een brede rally in risicovollere activa.

Het vertrouwen in het anti-fragmentatie-instrument van de ECB, het Transmission Protection Instrument (TPI), helpt daarbij. Met het TPI heeft de ECB toegezegd obligaties te kopen van landen die hun spreads buiten hun schuld zien toenemen. Het valt nog te bezien onder welke omstandigheden de ECB moet ingrijpen.

De Italiaanse obligatiespread is tijdens de schuldencrisis in de eurozone in 2011 opgelopen tot meer dan 500 basispunten.

"Het is een goed teken voor Europa in het algemeen, want stress bij banken leidt normaal gesproken tot stress bij overheden", aldus Bradshaw van JPMorgan.

Het verschil liep op tot meer dan 300 basispunten op het hoogtepunt van de COVID-19 pandemie in 2020 en voedde de bezorgdheid over de houdbaarheid van de schuld en de blootstelling van lokale banken aan staatsschulden.

Het steeg ook vóór de eerste renteverhoging van de ECB in tien jaar in juli en opnieuw toen het blok van Meloni verkiezingen won, net toen de Britse begroting en de onrust op de pensioenfondsen de markten deden opschrikken.

Ter ondersteuning van het optimisme rond de regering, geholpen door de inflatie, daalde de Italiaanse overheidsschuld van ongeveer 155% in 2020 tot ongeveer 145% van het bbp in 2022, vergeleken met een niveau van ongeveer 134% vóór de pandemie.

"Je hebt geen ruis van politieke zijde, geen landspecifieke redenen tot bezorgdheid op dit moment", aldus Oliver Eichmann, hoofd rente, vastrentende EMEA bij DWS, die een voorkeur heeft voor Italiaanse obligaties op kortere en middellange termijn. Hij voegde eraan toe dat de houdbaarheid van de schuld momenteel "geen groot probleem" is.

Met 190 miljard euro aan fondsen op het spel is het onwaarschijnlijk dat de regering van Meloni, die in gesprek is met Brussel, een ruzie met de EU riskeert, aldus beleggers.

"Gareth Hill, fondsbeheerder bij Royal London Asset Management, zei dat hij zijn onderwogen positie in Italiaanse obligaties in maart halveerde, omdat hij erop rekende dat de spreads niet zo sterk zouden toenemen als vorig jaar.

GRAFIEK - Verhouding schuld/BBP Italië