De eisers willen de status van class-action, en zeggen dat de heimelijke afspraken de prijsconcurrentie hebben beperkt en ertoe hebben geleid dat 170.000 ontvangers van financiële steun in twee decennia honderden miljoenen dollars te veel in rekening zijn gebracht.
De 16 scholen zijn lid van de 568 Presidents Group, een consortium van hogescholen die gemeenschappelijke beginselen voor financiële hulp bespreken.
"Elite, particuliere universiteiten zoals gedaagden zijn poortwachters naar de Amerikaanse Droom," schreven de eisers. "Het wangedrag van de gedaagden is daarom bijzonder flagrant, omdat het een cruciale weg naar opwaartse mobiliteit heeft versmald."
Yale en Columbia reageerden maandag niet op verzoeken om commentaar. Een woordvoerder van de Universiteit van Chicago weigerde commentaar te geven. Een bericht naar een website van de 568 President's Group werd niet onmiddellijk beantwoord.
De collegegeldverhogingen aan particuliere universiteiten in de V.S. hebben de inflatie de laatste decennia overtroffen, volgens de College Board.
Het collegegeld voor studenten aan Yale en Columbia bedraagt voor het lopende academiejaar respectievelijk $59.950 en $60.514, exclusief kost en inwoning, volgens de websites van de scholen.
De rechtszaak die in de federale rechtbank van Chicago is aangespannen, wil een niet nader gespecificeerde drievoudige schadevergoeding voor de ontvangers van financiële steun die de scholen sinds 2003 hebben bezocht, alsmede voor hun ouders.
Veel scholen bieden financiële hulp op basis van het gezinsinkomen, de zogenaamde "need-based aid".
Universiteiten in de 568 Presidents Group zeggen dat zij "need-blind" zijn, wat betekent dat zij bij toelatingsbeslissingen geen rekening houden met financiële steun.
