Aan de ene kant van Montgomery zijn zwarte kiezers zoals hij geplaatst in het enige van de zeven districten van het Huis van Afgevaardigden van Alabama waar zij de meerderheid vormen. Aan de andere kant wonen de resterende zwarte kiezers van de stad in een ander House-district, waar ze in de meerderheid zijn bij de blanke kiezers.

Gezien de raciaal gepolariseerde stempatronen in Alabama zegt Milligan dat deze nieuwe congreskaart, ontworpen door de door de Republikeinen gecontroleerde wetgevende macht, de zwarte kiezers op realistische wijze de kandidaat van hun voorkeur laat kiezen in slechts één district. Volgens hem is de zwarte bevolking van Alabama zeker groot genoeg voor twee.

Milligan spande samen met andere eisers een rechtszaak aan om de kaart aan te vechten in een zaak die nu op 4 oktober voor het Amerikaanse Hooggerechtshof dient.

"We hebben in de loop van de geschiedenis van dit land heel hard gewerkt, vooral voor de zwarte mensen die hier wonen, om de toegang tot de democratie en het stemmen uit te breiden naar alle mensen in onze gemeenschappen," zei Milligan tegen Reuters. "Waarom kiezen we dit moment om af te stappen van onze tradities die de toegang tot het kiesrecht hebben uitgebreid?"

De aanklagers beschuldigen de wetgever ervan de kaart te hebben ontworpen om de macht van zwarte kiezers te verwateren door hun macht te beperken tot een enkel district, ook al is de bevolking van Alabama 27% zwart, wat in strijd is met de Voting Rights Act. Die belangrijke federale wet uit 1965 die rassendiscriminatie bij het stemmen verbiedt, werd uitgevaardigd in een tijd dat zuidelijke staten, waaronder Alabama, een beleid voerden dat zwarten belette te stemmen.

Een lagere rechtbank gaf de eisers gelijk.

Het beroep van de staat Alabama ter verdediging van de kaart wordt behandeld op de tweede dag van een nieuwe termijn van negen maanden voor het Hooggerechtshof, dat een 6-3 conservatieve meerderheid heeft. Amerikaanse conservatieven staan al lang sceptisch tegenover raciale voorkeuren in de Amerikaanse samenleving om discriminatie uit het verleden of voortdurende discriminatie tegen te gaan.

De uiteindelijke uitspraak zou de Voting Rights Act, die werd aangenomen naar aanleiding van historische marsen voor zwart stemrecht en de gewelddadige reactie van de lokale autoriteiten in Alabama van Selma tot Montgomery, kunnen ondermijnen. Het Hooggerechtshof heeft de wet al ondermijnd in een uitspraak uit 2013 in een andere zaak uit Alabama.

GELIJKE BESCHERMING

Alabama heeft gezegd dat het opstellen van een kaart die de eisers tevreden zou stellen, zou vereisen dat het opzettelijk de invloed van zwarte kiezers maximaliseert, wat zou neerkomen op rassendiscriminatie in strijd met het 14e Amendement van de Amerikaanse grondwet, dat gelijke bescherming voor de wet garandeert.

De regering van de Democratische president Joe Biden en een aantal stemrechtengroeperingen steunen de eisers. Volgens advocaten van de regering en enkele wetenschappers die de kwestie hebben bestudeerd, zou een uitspraak ten gunste van Alabama ook een bedreiging vormen voor bepaalde kiesdistricten in andere staten - voor het Amerikaanse Huis en de wetgevende macht - die zijn opgesteld om minderheden een gelijke kans te geven om hun favoriete kandidaten te kiezen.

De zaak draait om een bepaling van de Voting Rights Act, sectie 2 genaamd, die bedoeld is om kieswetten tegen te gaan die leiden tot raciale vooroordelen, zelfs zonder racistische bedoelingen.

Alabama, vertegenwoordigd door de Republikeinse procureur-generaal Steve Marshall, beweert dat het geen rekening heeft gehouden met ras bij het opstellen van zijn kaart, en voegt eraan toe dat als sectie 2 vereist dat rekening wordt gehouden met ras, deze ongrondwettelijk zou zijn. Alabama is niet verplicht om "bepaalde kiezers een maximaal politiek voordeel te geven op basis van ras", aldus de staat in een juridisch dossier.

Davin Rosborough, advocaat bij de American Civil Liberties Union, die de eisers, waaronder Milligan, helpt vertegenwoordigen, zei dat de praktische gevolgen van het standpunt van Alabama "mogelijk zeer drastisch" zouden zijn, omdat het "ras zou verwijderen uit een statuut dat is opgesteld om rekening te houden met ras en hoe staten allerlei praktijken toepassen die de stemkracht van minderheden kunnen aantasten".

Conservatieve staten en groepen hebben het Hooggerechtshof al met succes aangespoord om de reikwijdte van de Voting Rights Act te beperken. De uitspraak van 2013 vernietigde een belangrijk onderdeel dat bepaalde welke staten met een geschiedenis van rassendiscriminatie federale goedkeuring nodig hadden om de kieswetgeving te wijzigen. In een uitspraak uit 2021, waarin de door de Republikeinen gesteunde kiesbeperkingen in Arizona werden goedgekeurd, maakten de rechters het moeilijker om schendingen van Sectie 2 te bewijzen.

De rechters zullen deze termijn ook beslissen over een andere zaak in verband met het stemmen in North Carolina en een poging van de Republikeinen daar om staatsrechtbanken te beletten wetten te onderzoeken die door de staatswetgevers zijn aangenomen en die de federale verkiezingen regelen.

EEN TEGENSLAG VOOR ALABAMA

In Alabama hebben verschillende rechtszaken, waaronder die van Milligan, de kaart van het congres aangevochten als een kunstmatige verwatering van de electorale macht van zwarte kiezers door hen in één district onder te brengen dat ver boven de meerderheid ligt en de rest over andere districten te verspreiden in aantallen die te klein zijn om een vertegenwoordiger van hun keuze te kiezen.

Een panel van drie federale rechters koos in januari de kant van Milligan en andere aanklagers en oordeelde dat de door de Republikeinen opgestelde kaart zwarte kiezers onrechtmatig benadeelde en beval de wetgever de kaart te hertekenen met een tweede House district waar zwarte kiezers een meerderheid of bijna een meerderheid konden vormen.

De rechters schreven dat zij tal van factoren in overweging namen, waaronder het nauwe verband tussen ras en stemgedrag, de geschiedenis van discriminatie in Alabama en hoe politiek soms gepaard gaat met "raciale oproepen", zoals hoe het Alabama Republikeinse congreslid Mo Brooks "herhaaldelijk heeft beweerd dat Democraten een 'oorlog tegen blanken' voeren".

Op verzoek van Alabama heeft het Hooggerechtshof die uitspraak bevroren, zodat de betwiste kaart bij verkiezingen mag worden gebruikt terwijl de rechtszaak verder loopt. De conservatieve opperrechter John Roberts sloot zich aan bij de drie liberale rechters van het Hof, maar heeft eerder gestemd voor beperking van de reikwijdte van de Voting Rights Act.

Sommige voorstanders van Alabama hebben het Hooggerechtshof verteld dat de aanvechting van de kaart slechts een poging is om de Democratische Partij te helpen verkiezingen te winnen, aangezien zwarte kiezers een overweldigende voorkeur hebben voor Democratische kandidaten.

"Dit is partijpolitiek, en ze zijn op zoek naar twee Democratische districten, niet naar districten voor minderheden," zei de voorzitter van de Alabama Republikeinse Partij John Wahl in een interview. "Wij willen mensen niet bekijken op basis van ras of huidskleur. Wij willen naar Alabama kijken als één volk, één stem, en de lijnen trekken op basis van gemeenschappen in plaats van een individueel ras."

Kiesdistricten worden elk decennium opnieuw getrokken om de veranderingen in de bevolking te weerspiegelen zoals gemeten door een nationale volkstelling, die voor het laatst in 2020 werd gehouden. In de meeste staten wordt deze herindeling gedaan door de partij die aan de macht is, wat kan leiden tot kaartmanipulatie voor partijbelang. In een belangrijke uitspraak in 2019 verbood het Hooggerechtshof federale rechters om deze praktijk, die bekend staat als partijdige gerrymandering, te beteugelen. Die uitspraak sluit niet uit dat de rechter racistisch gerrymandering onderzoekt.

Een uitspraak in de zaak Alabama wordt in juni volgend jaar verwacht.