Shell heeft dinsdag tegen een Nederlandse rechtbank gezegd dat een bevel uit 2021 dat het bedrijf de uitstoot van broeikasgassen drastisch moet verminderen, geen wettelijke basis heeft en de strijd tegen klimaatverandering dreigt te belemmeren.

In een historische uitspraak die de energiesector schokte, beval een lagere Nederlandse rechtbank Shell in 2021 om haar broeikasgasemissies tegen 2030 met 45% te verminderen ten opzichte van het niveau van 2019.

Het bevel had niet alleen betrekking op de uitstoot van Shell zelf, maar ook op die van de kopers en gebruikers van haar producten.

Shell zei dat de uitvoering van het vonnis het bedrijf zou dwingen zijn activiteiten in te krimpen en er alleen maar toe zou leiden dat klanten naar andere brandstofleveranciers zouden overstappen.

"Deze zaak heeft geen wettelijke basis", vertelde de advocaat van Shell, Daan Lunsingh Scheurleer, aan een rechtbank in Den Haag op de eerste dag van de hoorzittingen in het beroep van Shell tegen de uitspraak.

"Het belemmert de rol die Shell kan en wil spelen in de energietransitie."

De energiecrisis die door de inval van Rusland in Oekraïne is veroorzaakt, heeft het belang van fossiele brandstoffen aangetoond, zei Lunsingh Scheurleer, terwijl regeringen zich in allerlei bochten hebben gewrongen om de import van vloeibaar aardgas te verhogen en miljarden hebben uitgegeven om huishoudens te compenseren voor de stijgende energieprijzen.

"Olie en gas zullen een belangrijke rol spelen in zowel de voorzieningszekerheid als de betaalbaarheid tijdens de energietransitie," zei hij.

De advocaten van Shell benadrukten de investeringen van het bedrijf in de ontwikkeling van niet-fossiele brandstoffen en haar steun voor het Klimaatakkoord van Parijs en zeiden dat de doelstellingen van het bedrijf om haar eigen uitstoot te verminderen verder gingen dan het bevel van de rechtbank.

Maar een algemeen bevel om de totale uitstoot van haar producten met 45% te verminderen ging te ver, zei Lunsingh Scheurleer, omdat een bredere implementatie de Nederlandse economie zou verlammen.

"Een algemene toepassing van dit bevel is onmogelijk zonder drastische maatregelen," zei hij.

Ondanks de bezwaren van Shell zei Milieudefensie, die de zaak had aangespannen, dat ze vol vertrouwen aan het hoger beroep begon.

"De wetenschappelijke basis waarop we onze claims tegen Shell hebben gebaseerd, is alleen maar sterker geworden," zei de advocaat van de groep, Roger Cox, voor de hoorzittingen.

"Ik heb er alle vertrouwen in dat we de rechters er opnieuw van kunnen overtuigen dat Shell moet handelen in overeenstemming met internationale klimaatovereenkomsten."

Shell heeft eerder deze maand een koolstofreductiedoelstelling voor 2030 afgezwakt en een doelstelling voor 2035 geschrapt, onder verwijzing naar de verwachtingen voor een sterke vraag naar gas en onzekerheid in de energietransitie, ook al bevestigde het bedrijf een plan om de emissies tegen 2050 tot nul te reduceren.

Shell streeft nu naar een vermindering van 15-20% in de netto koolstofintensiteit van haar energieproducten tegen 2030, vergeleken met de intensiteitsniveaus van 2016. Eerder streefde Shell naar een vermindering van 20%.

De rechtbank heeft deze maand vier zittingsdagen gepland voor het beroep. Een uitspraak wordt in de tweede helft van het jaar verwacht.

Een verder beroep bij het Hooggerechtshof van het land wordt algemeen verwacht, ongeacht de uitkomst van dit beroep.