Metsä Board Oyj : Facts about carbon calculations (NL)

Feitenover voetafdruk berekeningen

- wat u moet weten over CO2-voetafdruk- en LCA-berekeningen

Klimaatverandering wordt veroorzaakt door menselijke activiteit, met name door de verbranding van fossiele brandstoffen, waarbij kooldioxide (CO2) en andere broeikasgassen (BKG's) in de atmosfeer vrijkomen. Bij het beperken van de klimaatverandering is het van vitaal belang te weten welke belasting elk materiaal op het milieu legt. CO2-voetafdrukberekeningen en levenscyclusanalyses (LCA) worden veel gebruikt om de koolstofuitstoot en de milieueffecten van een product aan te tonen. Bij de evaluatie van de resultaten is het belangrijk te weten welke delen van de totale waardeketen van een product in de berekening zijn opgenomen en welke gegevens kunnen worden vergeleken.

Het vermogen van bomen om CO2 te absorberen maakt van bossen een belangrijke koolstofput. Goede bosbeheerpraktijken, met inbegrip van regeneratie, spelen een sleutelrol om ervoor te zorgen dat bossen meer groeien dan ze worden geoogst en dus een koolstofput blijven.

WAT ZIJN BROEIKASGASSEN?

Broeikasgassen, kortweg BKG's, zijn gasvormige verbindingen die infrarode straling absorberen, warmte vasthouden in de atmosfeer en bijdragen tot het broeikaseffect - met andere woorden, de opwarming van het aardoppervlak en de lagere atmosfeer van de planeet

die wordt veroorzaakt door de omzetting van zonnestraling in warmte. De belangrijkste gassen die verantwoordelijk zijn voor het broeikaseffect zijn kooldioxide, methaan, stikstofoxiden en waterdamp - die allen in de natuur voorkomen - en gefluoreerde gassen, die synthetisch zijn.

BROEIKASGASSEN UIT FOSSIELE BRANDSTOFFEN VEROORZAKEN OPWARMING VAN DE AARDE

		k
	i
e
o
r
B

a

s

g

a

		n
	e
s
s

N2O

CH4 CO2

B r o e i k a

s g a

s

s

e

n

Zonnestraling verwarmt het aardoppervlak en de lagere atmosfeer, maar een deel van deze straling wordt teruggekaatst naar de ruimte. Een deel van deze warmte wordt gevangen gehouden door de broeikasgassen (CO2, CH4 en N2O, bijvoorbeeld) in de atmosfeer, waardoor de

aarde opwarmt en leven op aarde mogelijk wordt. De belangrijkste oorzaak van de toename van

broeikasgassen in de atmosfeer is het gebruik van fossiele brandstoffen. Hierdoor wordt extra warmte vastgehouden, waardoor de temperatuur stijgt.

Metsä Board www.metsaboard.com

WAT IS EEN KOOLSTOFVOETAFDRUK?

De hoeveelheid broeikasgassen die iets (zoals een dienst of een product) gedurende een bepaalde periode uitstoot, staat bekend als de koolstofvoetafdruk. De koolstofvoetafdruk houdt rekening met alle fasen van de levenscyclus van het afgewerkte product of de afgewerkte dienst. Daartoe behoren alle grondstoffen- en energiebronnen, het vervoer en de productie stroomopwaarts, alsmede specifieke activiteiten stroomafwaarts, zoals het vervoer en het gebruik van het product en de verwerking aan het einde van de levensduur. Het is goed te beseffen dat de reikwijdte van de berekeningen kan variëren en dat de resultaten niet noodzakelijk vergelijkbaar zijn.

De koolstofvoetafdruk, of het aardopwarmingsvermogen zoals het soms wordt genoemd, is een van de milieueffecten die in een levenscyclusanalyse worden gemeten.

WAT IS EEN LEVENSCYCLUSANALYSE?

Een levenscyclusanalyse (LCA) is een methodologie voor het beoordelen van de milieueffecten die samenhangen met alle fasen van de levenscyclus van een product, proces of dienst. In het geval van een product bijvoorbeeld, worden de milieueffecten beoordeeld vanaf de winning van de grondstoffen (cradle) en de verwerking, via de fabricage van het product (gate), de distributie en het gebruik, tot de recycling of definitieve verwijdering van de materialen waarvan het is gemaakt (grave).

Een LCA-studie omvat een grondige inventarisatie van de energie en de materialen die nodig zijn in de waardeketen van een product, proces of dienst, en een berekening van de overeenkomstige effecten op het milieu en op de gezondheid van mens en ecosysteem. De categorieën die worden geëvalueerd zijn onder meer het aardopwarmingsvermogen, het eutrofiëringsvermogen, het verzuringsvermogen, de menselijke toxiciteit en

de ecotoxiciteit. Een LCA beoordeelt dus cumulatieve potentiële effecten. Het doel is het algemene milieuprofiel van het product, het proces of de dienst te documenteren en te verbeteren. Net als bij de berekening van de koolstofvoetafdruk varieert de reikwijdte van LCA's en zijn de resultaten niet altijd vergelijkbaar.

Algemeen erkende procedures voor het uitvoeren van LCA's zijn opgenomen in de 14000-reeks van normen voor milieubeheer van de Internationale Organisatie voor Normalisatie (ISO), met name ISO 14040 en ISO 14044. ISO 14040 bevat de beginselen en het kader van de norm, terwijl ISO 14044 een overzicht geeft van de eisen en richtsnoeren.

WAT ZIJN WETENSCHAPPELIJK ONDERBOUWDE DOELSTELLINGEN?

Op wetenschap gebaseerde streefcijfers bieden een duidelijk omschreven traject voor bedrijven om hun

broeikasgasemissies te verminderen, helpen de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen en maken duurzame bedrijfsgroei mogelijk.

Streefcijfers worden geacht op wetenschappelijke gegevens te zijn gebaseerd als zij in overeenstemming zijn met wat de meest recente klimaatwetenschap noodzakelijk acht om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te halen: de opwarming van de aarde beperken tot ruim onder de 2°C boven de pre-industriële niveaus en inspanningen blijven leveren om de opwarming tot 1,5°C te beperken.

WAAR VERWIJZEN DE SCOPES 1, 2 EN 3 NAAR?

• Scope 1 omvat de directe broeikasgasemissies van de eigen activiteiten van een bedrijf
• Scope 2 omvat indirecte broeikasgasemissies door de opwekking van gekochte energie
• Scope 3 omvat indirecte broeikasgasemissies van de waardeketen
• CO2-emissies afkomstig van biogene bronnen (d.w.z. verbranding van biomassa) worden onafhankelijk van de scopes gerapporteerd.

Bij het vaststellen van wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor de emissiereductie-inspanningen van een bedrijf moeten de reductiedoelstellingen worden vastgesteld voor alle drie de scopes - d.w.z. scopes 1, 2 en 3 - indien de scope 3-emissies 40% of meer van de totale emissies van het bedrijf bedragen.

WAT IS HERNIEUWBARE EN NIET-

HERNIEUWBARE ENERGIE?

Fossielvrije energie	Energie uit fossiele
brandstoffen

Hernieuwbare energie	Niet -hernieuwbare energie
Energie op	Hernieuwbare	Kernenergie	Fossiele
biobasis	energie uit andere		brandstoffen (bv.
(biomassa)	bronnen (zon,		olie, steenkool,
	wind, waterkracht)		aardgas, turf)

"Het is belangrijk te weten wat de reikwijdte van de beoordeling is en welke resultaten kunnen worden vergeleken."

Wat moeten we in gedachten houden bij het vergelijken van de resultaten van koolstofvoetafdruk- of LCA-berekeningen voor verpakkingen?

• Scope en methodologie
• Het materiaal
• Het type energie dat wordt gebruikt om het materiaal te vervaardigen
• Het gewicht van het materiaal

Metsä Board www.metsaboard.com