Een klein maar snel groeiend aantal Amerikaanse adolescenten begon vorig jaar een behandeling met het afslankmedicijn Wegovy van Novo Nordisk, een krachtig nieuw middel om het recordaantal gevallen van obesitas bij kinderen aan te pakken, volgens gegevens die exclusief met Reuters zijn gedeeld.

In de eerste 10 maanden van 2023 begonnen 1.268 kinderen in de leeftijd van 12 tot 17 jaar met de diagnose obesitas met Wegovy, volgens gegevens van Amerikaanse verzekeringsclaims, verzameld door het gezondheidstechnologiebedrijf Komodo Health.

In 2022 kregen slechts 25 kinderen het medicijn voorgeschreven, dat pas in december van dat jaar in de VS werd goedgekeurd voor gebruik door adolescenten. Een maand later beval de invloedrijke American Academy of Pediatrics aan om kinderen met obesitas vanaf 12 jaar medicijnen voor gewichtsverlies aan te bieden.

Medicaid-gegevens die Reuters heeft verkregen van vijf staten, waaronder Michigan, Minnesota en Wisconsin, laten een vergelijkbare toename in het gebruik van Wegovy zien. De totale aantallen blijven klein, met ten minste 464 kinderen in de vijf staten die het medicijn voorgeschreven kregen sinds januari 2022.

Dat is exclusief recepten die zonder ziektekostenverzekering zijn gekocht, of off-label gebruik van twee vergelijkbare behandelingen voor diabetes type 2, Ozempic van Novo en Mounjaro van Eli Lilly.

Toch zijn ze een druppel op een gloeiende plaat, want volgens federale schattingen heeft bijna 20% van de Amerikaanse kinderen, of ongeveer 14,7 miljoen, obesitas.

Maar de gegevens wijzen op een toenemende bereidheid onder gezinnen om Wegovy te omarmen, de eerste zeer effectieve behandeling voor obesitas, afgezien van chirurgie. Het gebruik van de wekelijkse injectie kan hoge kosten met zich meebrengen, met beperkte gegevens over de risico's en voordelen op de lange termijn.

"Ik gebruik deze medicijnen waar ik maar kan. In tegenstelling tot volwassenen, waar het een soort reddingsoperatie is, hebben we bij kinderen en adolescenten veel meer kans om ziekte te voorkomen," zegt Dr. Suzanne Cuda, medisch directeur van Alamo City Healthy Kids and Families in San Antonio, Texas. Cuda was adviseur van Novo Nordisk op het gebied van obesitas bij kinderen.

Obesitas wordt in verband gebracht met veel ernstige gezondheidsproblemen, waaronder diabetes, hartaandoeningen en kanker.

In voorgaande jaren kreeg een veel kleiner aantal adolescenten Novos Saxenda voorgeschreven, dat in 2014 werd goedgekeurd voor gewichtsverlies bij volwassenen en in 2020 voor adolescenten. Saxenda werkt op een vergelijkbare manier om de eetlust te remmen als Wegovy, maar resulteert gemiddeld in minder gewichtsverlies. Beide behoren tot een klasse van therapieën die bekend staan als GLP-1-agonisten.

In de eerste 10 maanden van 2023 kregen 378 adolescenten Saxenda voorgeschreven, zo blijkt uit de Komodo-gegevens. Dat was een daling ten opzichte van de 567 patiënten die de medicatie in 2022 begonnen te gebruiken. Van 2018 tot 2021 kregen 266 adolescenten nieuwe Saxenda recepten.

DE BESLISSING VAN EEN GEZIN

Billy Small Jr. uit Oakland, Californië, zei dat hij en zijn familie aanvankelijk terughoudend waren om hun 15-jarige zoon Wegovy te geven. Ze maakten zich zorgen over bijwerkingen zoals misselijkheid, braken en andere maag- en darmproblemen, maar ook over mogelijke onbekende risico's van langdurig gebruik.

Het klinische onderzoek van Novos naar Wegovy bij adolescenten duurde ongeveer 18 maanden.

Hun zoon, Billy Small III, was toen 1,75 meter lang en woog 176 kilo. Hun kinderarts waarschuwde dat hij een verhoogd risico liep op diabetes type 2 en hartaandoeningen. Er was al astma bij hem vastgesteld.

"We vroegen Billy wat hij ervan vond. Hij wilde gewoon dat het gewicht weg was," zei zijn vader.

Sinds hij in maart 2023 met Wegovy begon, is Billy ongeveer 90 kilo afgevallen, oftewel 23% van zijn totale lichaamsgewicht. Het medicijn werd vergoed door de Medicaid-regeling van de staat.

Billy's eetlust nam sterk af en hij had zelden last van bijwerkingen. Hij ging met vrienden naar de bioscoop en basketbalwedstrijden en begon met zijn vader naar de sportschool te gaan.

"Het gewicht was moeilijk voor zijn zelfvertrouwen," zei Billy Small Jr. over zijn zoon, die nu 16 is. "Zijn levenskwaliteit is nu al 100 keer beter dan wat het was."

Zowel Novo als Eli Lilly testen hun afslankmedicijnen op kinderen vanaf 6 jaar. Het medicijn van Lilly, tirzepatide, is in de VS alleen goedgekeurd voor volwassenen onder de merknaam Mounjaro voor diabetes type 2 en Zepbound voor gewichtsverlies.

Lilly zei dat het geen commentaar kon geven op "toekomstige plannen voor tirzepatide bij kinderen of adolescenten omdat de klinische onderzoeken nog lopen".

Novo zei dat er wereldwijd ongeveer 175 miljoen kinderen en adolescenten met obesitas zijn, en dat voor sommigen een caloriearm dieet en meer lichaamsbeweging misschien niet genoeg zijn.

WERELDWIJDE EPIDEMIE

De VS is een van de weinige landen die nieuwe medicijnen voor gewichtsverlies bij jongeren uitproberen. Lessen die hieruit worden getrokken, kunnen gezondheidsfunctionarissen elders van informatie voorzien. Novo zei dat het medicijn vorig jaar in Duitsland, het VK, Denemarken en de Verenigde Arabische Emiraten soortgelijke goedkeuringen kreeg voor jongeren.

Zonder verzekeringsdekking kan Wegovy in de V.S. tot $1.300 per maand kosten. Uit de gegevens tot nu toe blijkt dat de meerderheid van de mensen die stoppen met het innemen van Wegovy, veel van het verloren gewicht terugkrijgen. Het is niet duidelijk of er manieren zijn om levenslang gebruik te vermijden.

Komodo bekeek ziektekostenverzekeringsclaims waarbij bijna 20 miljoen kinderen betrokken waren, oftewel ongeveer 80% van de Amerikaanse bevolking in de leeftijd van 12 tot 17 jaar. Van deze patiënten hadden 2,25 miljoen adolescenten een obesitasdiagnose in hun verzekeringsclaims tijdens de onderzochte periode van bijna zes jaar. De analyse werd uitgevoerd op basis van afgesloten verzekeringsclaims tot oktober 2023.

Sommige medische experts roepen op tot voorzichtigheid, gezien het gebrek aan bewijs over hoe deze medicijnen de ontwikkeling kunnen beïnvloeden.

De U.S. Preventive Services Task Force raadde intensieve begeleiding aan, waaronder gedragstherapie en voedingseducatie, in plaats van medicatie, om kinderen te helpen die moeten afvallen.

"We weten niet echt wat deze medicijnen doen in de context van het opgroeiende kind," zei Dr. Dan Cooper, hoogleraar kindergeneeskunde aan de Universiteit van Californië in Irvine.