Tijdens een top in de Burundese hoofdstad Bujumbura riepen de leiders van het regionale Oost-Afrikaanse Gemeenschapsblok (EAC) op tot een "onmiddellijk staakt-het-vuren door alle partijen", volgens een communiqué dat aan het einde van de vergadering werd uitgegeven.
De M23-rebellengroep heeft sinds 20 oktober grote delen van de provincie Noord-Kivu in Oost-Congo in handen gekregen in een snelle aanval die de provinciehoofdstad Goma bedreigt.
Het conflict heeft de spanningen in de regio aangewakkerd, waarbij Congo buurland Rwanda ervan beschuldigt de door Tutsi's geleide opstand te steunen en te sponsoren. Deskundigen van de Verenigde Naties en Westerse mogendheden hebben Rwanda er ook van beschuldigd de M23 te steunen, hoewel Rwanda elke betrokkenheid heeft ontkend.
De bijeenkomst van zaterdag was de laatste diplomatieke poging om een einde te maken aan de opstand, die sinds maart 2022 minstens 520.000 mensen op de vlucht heeft gejaagd in Noord-Kivu, een gebied dat al lang door conflicten wordt geteisterd.
Eerder deze week bracht paus Franciscus een bezoek aan Congo en riep op om een einde te maken aan het geweld.
Regionale leiders hadden in november een overeenkomst gesloten waarbij de rebellen het vuren moesten staken en zich tegen 15 januari moesten terugtrekken uit recentelijk ingenomen posities, maar dat is niet gebeurd.
Volgens een intern rapport van de V.N. lappen de rebellen de voorwaarden van het staakt-het-vuren en de terugtrekking aan hun laars.
De top van zaterdag werd bijgewoond door staatshoofden van Rwanda, Congo, Oeganda, Kenia, Tanzania en Burundi en hoge ambtenaren uit de regio.
Ze eisten ook de terugtrekking van alle buitenlandse en gewapende groepen uit Congo en vroegen de regionale militaire leiders om binnen een week bijeen te komen en een tijdschema voor de terugtrekking vast te stellen.
"De top herhaalde zijn oproep aan alle partijen om de spanningen te de-escaleren," luidde het communiqué.
Tijdens de top waarschuwde de Congolese president Felix Tshisekedi de commandant van een Oost-Afrikaanse regionale troepenmacht in Oost-Congo, Jeff Nyagah, een Keniaan, om geen vooringenomenheid ten opzichte van de rebellen te tonen.
"Geef geen voorkeur aan de M23. Het zou zonde zijn als de bevolking zich tegen u zou keren," zegt Tshisekedi tegen Nyagah in een video die door zijn woordvoerster Tina Salama is getweet.
"Jullie zijn gekomen om ons te helpen en niet om problemen te krijgen. Let daar op. Communiceer met de bevolking," zei Tshisekedi.
De Keniaanse president William Ruto was zichtbaar toen hij vlakbij de commandant stond. De EAC kwam in april vorig jaar overeen om een regionale troepenmacht in te zetten in Oost-Congo om een einde te maken aan tientallen jaren bloedvergieten in het gebied.
Op 27 januari namen M23-rebellen de stad Kitshanga in Masisi-gebied en de controle over een nieuwe weg over, waardoor de provinciehoofdstad Goma verder geïsoleerd raakte.
