De door Iran gesteunde Houthi-groep heeft sinds november schepen in de regio aangevallen, waardoor de handel wordt beïnvloed op een route die goed is voor maar liefst 15% van het scheepvaartverkeer in de wereld. De Houthi's zeggen dat ze solidair zijn met de Palestijnen tijdens de oorlog van Israël met de militante groep Hamas in Gaza.

Italië heeft de afgelopen jaren geprofiteerd van zijn positie in het midden van de Middellandse Zee om een deel van het zeeverkeer te veroveren dat vanaf het Suezkanaal komt en bestemd is voor markten in Europa.

Uit gegevens van denktank SRM blijkt dat ongeveer 40% van de internationale maritieme handel van Italië via die route verloopt, wat neerkomt op ongeveer 154 miljard euro (168 miljard dollar) in 2022.

Als reactie op de Houthi-aanvallen hebben sommige rederijen schepen geïnstrueerd om een langzamere en duurdere route rond zuidelijk Afrika te nemen.

Exploitanten zeggen dat zeilen rond Kaap de Goede Hoop, waardoor de reis 10 tot 15 dagen langer duurt, het voor schepen handiger kan maken om rechtstreeks naar Noord-Europa te varen en het centrale deel van de Middellandse Zee te vermijden.

"Onze angst is dat ... onze Duitse, Oostenrijkse, Hongaarse klanten die we de afgelopen jaren uit de Noord-Europese havens hebben weggelokt, daar weer zullen terugkeren," zei Zeno D'Agostino, hoofd van de havenautoriteit van Triëst. De aankomst van containerschepen uit Azië naar de Oost-Italiaanse stad is vertraagd door de crisis.

D'Agostino zei dat sommige exporteurs, vooral van goederen met een hogere waarde, overwegen om het vervoer naar Azië per spoor te doen, wat ongeveer de helft van de tijd duurt maar duurder is.

PERFECTE STORM

"Het voelt als een perfecte storm," zei Rodolfo Giampieri, hoofd van de industriegroep Assoporti, tegen Reuters, en hij zei dat de aanvallen van de Houthi's kwamen op het moment dat het Middellandse Zeegebied steeds belangrijker werd voor de wereldhandel.

Giampieri zei dat veel zou afhangen van hoe lang de crisis duurt, maar dat het waarschijnlijk de kosten voor bedrijven zal verhogen en de prijzen van materialen die worden verscheept zal opdrijven.

Import uit Azië is voor veel Italiaanse bedrijven van cruciaal belang en de bezorgdheid neemt toe dat de crisis in de Rode Zee de bedrijvigheid in het hele land zou kunnen beïnvloeden.

In de noordwestelijke stad Genua zijn vorige maand vier containerschepen niet volgens schema aangekomen en de havenautoriteiten vrezen opstoppingen als te veel boten tegelijk willen aanmeren.

Scheepvaartagenten schatten dat het vervoer over land in Genua de afgelopen weken met wel 30% is afgenomen.

"De escalatie (in het Midden-Oosten) lijkt niet tot een oplossing te leiden, dus wij, als logistieke operators maar ook de industrie, zullen waarschijnlijk de bevoorradingscycli moeten heroverwegen," zei Giampaolo Botta, directeur-generaal van de vereniging van scheepvaartagenten in Genua.

Hij zei dat industrieën eind februari en begin maart te maken kunnen krijgen met inkoopproblemen en misschien een voorraad goederen moeten aanleggen om er zeker van te zijn dat ze genoeg hebben voor hun behoeften.

Antonio Majocchi, een professor internationale zaken aan de Luiss Universiteit in Rome, zei dat sectoren zoals computers, auto's en halfgeleiders waarschijnlijk het hardst getroffen zullen worden als de crisis aanhoudt.

Hij zei tegen Reuters dat de turbulentie in de Rode Zee bedrijven ertoe kan aanzetten om te kopen wat ze nodig hebben op markten dichter bij huis, zelfs als dat hogere prijzen betekent. Een trend naar "near-shoring" is al begonnen als reactie op problemen met de toeleveringsketen tijdens de pandemie.

"(De crisis) versnelde een proces dat al gaande was: de regionalisering van waardeketens .... Iedereen in Italië denkt erover om dit te doen, om deze afstand te verkleinen," zei Majocchi.

($1 = 0,9187 euro)