IMF zegt dat regeringen de kwetsbaren moeten beschermen "wanneer de dingen uit elkaar vallen", om onrust af te wenden

Regeringen moeten hun fiscale steun richten op kwetsbare bevolkingsgroepen die het hardst getroffen zijn door de stijgende energie- en voedselprijzen, en die nu geconfronteerd worden met toenemende voedselonzekerheid als gevolg van de oorlog van Rusland in Oekraïne, aldus het Internationaal Monetair Fonds (IMF) op woensdag.

Hogere voedsel- en energieprijzen hebben de risico's op sociale onrust verhoogd, vooral in lage-inkomenslanden die reeds met hoge schulden kampen na de COVID-19 pandemie, en nu geconfronteerd worden met hogere leningskosten te midden van renteverhogingen, aldus het IMF in zijn laatste verslag over de mondiale budgettaire ontwikkelingen.

"De overheid die optreedt in haar speciale rol om de kwetsbaren te beschermen wanneer de zaken uit elkaar vallen, draagt in hoge mate bij tot het behoud van de sociale samenhang," zei Vitor Gaspar, directeur Fiscale Zaken van het IMF, tegen Reuters in een interview.

Gaspar zei dat er voldoende bewijs was dat financiële crises, pandemieën, en volatiele of snel stijgende prijzen de verdeeldheid en strijd kunnen verergeren, en dat het begrotingsbeleid een belangrijke rol te spelen had bij het aanpakken van dergelijke zorgen.

"Het is een absolute noodzaak dat het overheidsbeleid overal voor voedselzekerheid voor iedereen zorgt," zei hij, en hij pleitte voor gerichte, tijdelijke maatregelen zoals geldoverdrachten in plaats van bredere, algemene subsidies die duur kunnen uitvallen.

Maatregelen die veel landen nemen om de stijging van de binnenlandse prijzen te beperken, zouden ook de wereldwijde wanverhouding tussen vraag en aanbod kunnen verergeren, waardoor de prijzen nog hoger zouden kunnen worden.

Gaspar zei dat arme huishoudens tot 60% van hun budget aan voedsel besteden, vergeleken met slechts 10% voor het gemiddelde huishouden in geavanceerde economieën.

Veel landen beschikken echter niet over de koopkracht om de jongste crisis volledig aan te pakken, na ongekende uitgaven tijdens het hoogtepunt van de COVID-pandemie, die de wereldwijde schuld deed oplopen tot 226 miljard dollar in 2020 - de grootste stijging van de schuld in één jaar sinds de Tweede Wereldoorlog.

"Wij menen dat de wereldwijde schuldenrisico's vrij aanzienlijk zijn. Zij treffen sommige landen in alle landengroepen," zei Gaspar, wijzend op de hoge rendementsspreads op sommige schulden van opkomende markten, die de groeiende risicoperceptie van de markt weerspiegelen.

Het IMF zei dat het verwacht dat de wereldwijde overheidsschuld zal dalen tot 94,4% van het bruto binnenlands product in 2022, na een piek van 99,2% in 2020, en zich op middellange termijn zal stabiliseren rond 95%. Maar dat niveau ligt 11 procentpunten hoger dan vóór de pandemie.

Gaspar zei dat het IMF zal blijven aandringen op veranderingen om te zorgen voor meer duidelijkheid over het gemeenschappelijke kader van de Groep van 20 voor schuldherschikking en snellere tijdschema's, alsook op een bevriezing van de schuldbetalingen tijdens de onderhandelingen, en een vergelijkbare behandeling van particuliere en openbare schuldeisers.

"Het pleidooi voor een mondiale oplossing is zeer sterk. En wij werken er hard aan om die te verwezenlijken," zei hij.

"Het is in het beste belang van de crediteurlanden, het is in het beste belang van de debiteurlanden, en het is ook in het beste belang van de particuliere crediteuren."