"Een zwarte dag" kopte het IJslandse dagblad Morgunbladid op de voorpagina over een afbeelding van feloranje lavafonteinen en brandende huizen in de stad Grindavik, zo'n 40 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Reykjavik.
Gesmolten lavastromen bereikten zondag rond het middaguur de buitenwijken van Grindavik en staken drie huizen in brand, hoewel de stad al eerder geëvacueerd was en er geen direct gevaar voor mensen was.
Het was de tweede uitbarsting op het schiereiland Reykjanes in vier weken en de vijfde sinds 2021.
Live videobeelden toonden maandag een glimp van oranje lava die nog steeds naar de oppervlakte stroomt, maar in kleinere hoeveelheden en verder weg van de stad.
Geologen zeiden zondag echter dat er nog steeds magmabanen onder de verlaten stad zouden stromen, waardoor er nog steeds risico's zijn.
"Helaas ging (de lava) een beetje zuidelijker dan we hadden gehoopt," vertelde het hoofd van de IJslandse Civiele Bescherming en Rampenbeheersing, Vidir Reynisson, zondag laat tijdens een persconferentie.
Desondanks hadden de verdedigingsbarrières die ten noorden van Grindavik waren gebouwd, geholpen om de lavastromen naar het westen af te leiden, weg van de stad, zei Reynisson.
Inwoners van Grindavik, een stad met ongeveer 4.000 inwoners voordat het in november geëvacueerd werd, zeiden dat het moeilijk was om naar de televisiebeelden van de branden te kijken.
"Dit is ernstig, het is eigenlijk zo erg als het maar kan worden. Hoewel het misschien nog erger wordt, wie weet," vertelde geëvacueerde inwoner Jon Gauti Dagbjartsson zondag laat aan Reuters.
"Ik woon in het huis waarin ik geboren ben en het is een moeilijke gedachte om te denken dat deze stad misschien wel voorbij is en ik ergens anders opnieuw zou moeten beginnen. Maar als dat het geval is, dan is dat precies wat we gaan doen," zei hij.
De IJslandse regering komt maandag bijeen om te beslissen over steun voor de mensen in Grindavik.
"We moeten veel extra moeite doen om meer huisvesting te vinden, geschikte huisvesting," zei premier Katrin Jakobsdottir.
IJsland ligt tussen de Euraziatische en de Noord-Amerikaanse tektonische platen, die tot de grootste op de planeet behoren, en is een seismische en vulkanische hotspot omdat de twee platen in tegengestelde richtingen bewegen.
