Kapitein Scott Waters, die de leiding heeft over de zoektocht van de kleine gele onderzeeër om het lot te ontrafelen van de migranten die vermist zijn sinds hun boot zonk op 23 april, zei dat de bemanning besloot om het zwaar vergane stoffelijk overschot naar de oppervlakte te brengen op een halve kilometer hoogte.

Maar toen het naar de oppervlakte werd gehesen, viel het lichaam stukje bij beetje uit elkaar en verstrooide het als zand in het water, waardoor alleen kleren in de greep van de robotarm van de onderzeeër achterbleven.

De onderzoeksonderzeeër is vorige week aangekomen op een missie van de in Australië gevestigde NGO AusRelief om antwoorden te brengen aan de families van tientallen mensen die nog steeds vermist en vermoedelijk dood zijn - antwoorden die de disfunctionele, in geldnood verkerende Libanese staat nog steeds niet heeft gegeven.

De Pisces VI heeft de boot gelokaliseerd, die volgens Waters geen duidelijke tekenen van schade vertoonde van een marineboot die hem onderschept had, en ook 10 lichamen. Maar de missie is sindsdien beëindigd nadat het Libanese leger AusRelief op de hoogte had gebracht van mogelijke veiligheidsrisico's, vertelde missiehoofd Tom Zreika aan Reuters.

Zreika, een voormalige vluchteling die zelf door zijn moeder op een soortgelijke reis naar Cyprus werd meegenomen aan het begin van de Libanese burgeroorlog in 1975, zei dat AusRelief tot de spijtige conclusie kwam dat het bergen van alle lichamen en de boot veel meer middelen zou vergen.

"Er was daar beneden een vrouw die half uit een raam vastzat met haar baby...Dat is degene die ieders (hart) brak," zei hij, verwijzend naar het missieteam. "Het deed me denken aan hoe mijn moeder mij vastgehouden zou hebben."

De rubberboot was ontworpen om tot een dozijn mensen te vervoeren. Ongeveer 80 Libanese, Syrische en Palestijnse migranten waren aan boord, waarvan er ongeveer 40 werden gered, zeven dood werden bevestigd en ongeveer 30 vermist blijven.

Ontredderde families van de vermisten hoopten dat de onderzeeër het lot van hun dierbaren zou onthullen en hoe de boot tot zinken is gekomen. Zij vrezen nu dat de lichamen voorgoed onder water zullen blijven, samen met potentieel bewijsmateriaal.

Hoewel een onderzoek van de Libanese autoriteiten naar het incident nog steeds aan de gang is, verwachten maar weinig families dat het tot een rechtvaardige conclusie zal komen, hetgeen het diepe wantrouwen van de bevolking in de Libanese rechterlijke macht en staatsinstellingen onderstreept.

Plaatselijke bewoners zeggen dat de toenemende economische wanhoop en hopeloosheid in het verarmde gebied van Noord-Libanon van waaruit de migrantenboot vertrok, steeds meer mensen ertoe zal aanzetten een gevaarlijke zeereis te ondernemen op zoek naar een nieuw leven in Europa.

"IK BEN KLAAR OM TE GAAN

Het aantal mensen dat Libanon over zee heeft verlaten of geprobeerd heeft te verlaten is in 2021 bijna verdubbeld ten opzichte van 2020, en is in 2022 weer met meer dan 70% gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, vertelde het vluchtelingenagentschap van de Verenigde Naties aan Reuters in een e-mail.

De belangrijkste redenen die worden genoemd zijn een "onvermogen om in Libanon te overleven als gevolg van de verslechterende economische situatie" en het "gebrek aan toegang tot basisdiensten en beperkte arbeidsmogelijkheden", aldus het agentschap.

Libanon worstelt sinds 2019 met een ernstige financiële crisis, waardoor acht op de tien mensen arm zijn.

De migrantenboot kapseisde en zonk na een aanvaring met een Libanees marineschip dat probeerde zijn reis naar Europa tegen te houden.

De autoriteiten denken dat het vertrokken is uit het slaperige kustplaatsje Qalamoun even ten zuiden van de grote havenstad Tripoli, vanaf de kade van een verlaten resort waar de plaatselijke bevolking naar toe gaat om vrije tijd door te brengen.

"Het enige wat wij willen doen is dit land verlaten. Er is hier niets meer," zei Bilal Hamam, een 42-jarige dagloner in een plaatselijke cementfabriek, die maandag niet opgeroepen werd om te werken.

"Mijn vrienden zijn gegaan (op vorige migrantenboten). Ik was bang om te gaan omdat ik kinderen heb...maar nu ben ik klaar om met mijn gezin te gaan," zei hij.

"Ik ben niet beter dan degenen die gestorven zijn en mijn kinderen ook niet."

"EEN SCHANDE

Sommige families van de slachtoffers hebben een aanklacht ingediend tegen de officier van de marine die het bevel voerde over het schip dat de migrantenboot onderschepte en het dozijn andere bemanningsleden aan boord, nadat sommige overlevende migranten hadden gezegd dat ze geramd waren.

Het leger heeft gezegd dat zijn schip en de boot tegen elkaar zijn gebotst toen de verantwoordelijke mensensmokkelaar manoeuvreerde om aan gevangenneming te ontkomen.

Het onderzoek is geleid door Libanon's Militaire Rechtbank, bemand door legerpersoneel.

"Het is een aanfluiting in elke zin van het woord...dat een zichzelf respecterende instelling de dader beschuldigt van het doden van mensen en ook nog het onderzoek leidt," zei Jihad Medlej, de vader van de 22-jarige Hashem Medlej die op de boot zat en nog steeds vermist is.

"Wij zullen hierover niet zwijgen...Wij willen leven in een staat met instellingen en wetten," zei Mohammad Sablouh, een advocaat die enkele families vertegenwoordigt, tegen Reuters.

Een woordvoerder van het leger zei tegen Reuters dat het geen commentaar kon geven op de klachten en beschuldigingen van familieleden van de doden, vanwege het lopende onderzoek.

Tijdens een ontmoeting in mei met rouwende families van de slachtoffers heeft generaal Joseph Aoun, de opperbevelhebber van de Libanese strijdkrachten, een transparant en onpartijdig onderzoek beloofd.

Maar Medlej, die het verhaal van het leger verwerpt, zei dat hij niet in staat is geweest om om zijn zoon te rouwen omdat hij tegenstrijdige berichten heeft ontvangen over zijn lot, waarbij geen lichaam is teruggevonden, en denkt dat hij misschien nog in leven is.

Een bron bij het leger, die om anonimiteit verzocht wegens het lopende onderzoek, zei dat het geen informatie had over Hashem Medlej.

Een poging van een advocaat van de families om Waters te dagvaarden om voor de rechtbank meer informatie te verstrekken over de bevindingen van de onderzeebootmissie, met inbegrip van high-definition beelden, mislukte omdat de rechterlijke macht van Libanon in staking was.

De kapitein heeft Libanon inmiddels verlaten, en het leger heeft tot nu toe alleen beelden van lage kwaliteit van het wrak gepubliceerd.

Zreika zei dat hij binnenkort al het beeldmateriaal openbaar zou maken.

Hij betreurde het groeiende kwaad bloed tussen gewone mensen en instellingen in Libanon.

Voor het vertrek heeft het missieteam een kleine dienst op zee gehouden voor de omgekomenen, maar het leger heeft hun afgeraden familieleden van slachtoffers mee te nemen, zei Zreika.

"Ze zeiden: 'We kunnen jullie veiligheid niet garanderen.'"