President Nayib Bukele had beloofd dat "Bitcoin City" een belastingparadijs voor cryptobeleggers en -miners zou worden, uitgerust met een luchthaven, woon- en handelsgebieden, en een centraal plein dat zo ontworpen is dat het vanuit de lucht op een bitcoinsymbool lijkt.

"Investeer hier en verdien al het geld dat u wilt," zei hij helemaal in het wit gekleed en met een omgekeerde baseballpet op, voor honderden bitcoin-liefhebbers in november 2021.

Maar bij een recent bezoek aan het gebied in de schaduw van de Conchagua vulkaan in het oosten van het Midden-Amerikaanse land, trof Reuters geen zware machines, bouwvakkers, of grondstoffen aan die duiden op enige vooruitgang bij de bouw van dit grootse symbool voor bitcoin.

Voor velen is het in plaats daarvan een symbool van dwaasheid geworden, nu de bitcoin is gecrasht.

"Dit experiment is zeer riskant geweest, te riskant voor een arm land," zei Oscar Picardo, directeur van het Instituut voor Wetenschap, Technologie en Innovatie van de particuliere Francisco Gavidia Universiteit.

"Men heeft gezien dat (bitcoin) een zeer speculatief, zeer veranderlijk financieel goed is," voegde hij eraan toe.

Een groot deel van het probleem is dat de waardedaling van bitcoin en andere cryptocurrencies beleggers van zich heeft vervreemd.

Toen El Salvador, een van de armste landen van Latijns-Amerika, op 7 september 2021 bitcoin als wettig betaalmiddel invoerde, was de cryptocurrency bijna 47.000 dollar waard.

Een jaar later is hij minder dan de helft waard en op dinsdag werd hij verhandeld tegen ongeveer $19.770.

De regering van Bukele weigerde commentaar voor dit verhaal, maar heeft de verdubbeling van de bitcoin -inclusief de aankoop van 2.381 bitcoins- verdedigd door te verzekeren dat het een langetermijnplan is.

Zij zegt dat haar bitcoinbeleid investeringen heeft aangetrokken, de bankprovisies tot nul heeft teruggebracht, het toerisme heeft doen toenemen en de financiële insluiting heeft bevorderd. Maar de prijsdaling heeft het financiële risico van El Salvador verhoogd, waardoor het zoeken naar fondsen om 1,6 miljard dollar aan staatsobligaties te betalen die in 2023 en 2025 vervallen, bemoeilijkt wordt.

Het Internationaal Monetair Fonds heeft El Salvador opgeroepen om de status van bitcoin als wettig betaalmiddel terug te draaien, onder verwijzing naar financiële, economische en juridische bezwaren; wat een deal met de geldschieter bemoeilijkt.

Het gebruik van de cryptocurrency is ook niet aangeslagen, zeiden deskundigen.

Noch het presidentschap, noch het ministerie van financiën wilden cijfers delen over het gebruik van bitcoin via de bitcoin digitale portemonnee Chivo van de regering.

Maar uit een onderzoek van het National Bureau of Economic Research (NBER), een in de VS gevestigde NGO, bleek dat slechts 20% van de Salvadoranen die de Chivo app gedownload hadden, hem bleven gebruiken na het uitgeven van de $30 die de regering gratis tegoed gaf om het gebruik ervan te bevorderen.

Uit de studie blijkt dat de overgrote meerderheid van de Chivo downloads in 2021 plaatsvond, meer bepaald in september, en dat er in 2022 tot nu toe bijna geen downloads hebben plaatsgevonden.

In theorie zijn ontwikkelingslanden zoals El Salvador ideale kandidaten voor de adoptie van cryptocurrency, vanwege een voortdurende afhankelijkheid van contant geld en een grotendeels onbankierde bevolking.

Maar, volgens het rapport van april, "wordt bitcoin niet op grote schaal gebruikt als ruilmiddel" omdat gebruikers "het niet begrijpen, ze vertrouwen het niet, het wordt niet geaccepteerd door bedrijven, het is erg volatiel, en er zijn hoge kosten aan verbonden."

Ondanks de Salvadoraanse wet die voorschrijft dat alle bedrijven cryptocurrency moeten accepteren, doet slechts 20% dat, volgens het onderzoek waarbij 1.800 Salvadoraanse huishoudens werden ondervraagd.

De kleine horlogewinkel van Jesus Caceres in het centrum van San Salvador is één zaak die dat wel doet. Op drie bordjes staat "Wij accepteren bitcoin," maar de 47-jarige horlogemaker heeft nog maar twee verkopen met de cryptocurrency gedaan.

"Eén voor $3 en één voor $5, het was in totaal $8. Vanaf dat moment heeft niemand me meer benaderd," zei hij.

De regering heeft Salvadoranen die in het buitenland werken ook aangemoedigd om geld naar huis te sturen via de Chivo overheidsportemonnee, of andere privé-portemonnees, zonder commissies aan te rekenen. Deze overmakingen uit het buitenland, die bekend staan als remittances, vertegenwoordigen 26% van het BBP van het Midden-Amerikaanse land, één van de hoogste percentages ter wereld.

Maar volgens statistieken van de centrale bank ontving het land tussen september 2021 en juni 2022 bijna 6,4 miljard dollar aan overmakingen, en werd minder dan 2% overgemaakt door digitale cryptocurrency wallets.

Net als over het gebruik van bitcoin deelt de regering weinig details over "Bitcoin City". Maar de toekomst ervan ziet er steeds onzekerder uit, aangezien de uitgifte van de "Bitcoin Bond," die volgens Bukele de bouw van de stad zou ondersteunen, is uitgesteld na de crash van de cryptocurrency. Inwoners van de plaats waar de stad gepland is, tussen de vulkaan Conchagua en de Golf van Fonseca aan de kust van de Stille Oceaan, hebben het gevoel dat de meerderheid van de 6,5 miljoen inwoners van het land niet bevoordeeld zal worden. "Het komt ons arme mensen helemaal niet ten goede," klaagt visser en landbouwer Jose Flores, 48 jaar, die al meer dan drie decennia in Conchagua woont.