De Europese Unie heeft al normen voor producten van huishoudelijke apparaten tot speelgoed, maar wil nu een systeem voor haar groene en digitale overgang dat verder gaat dan productveiligheid of interoperabiliteit en ook milieu- en arbeidscriteria en haar democratische waarden omvat.

"Technische normen zijn van strategisch belang. De technologische soevereiniteit van Europa, het vermogen om de afhankelijkheid te verminderen en de bescherming van de waarden van de EU zullen afhangen van ons vermogen om een wereldwijde normsteller te zijn," zei Thierry Breton, commissaris voor Interne Markten, in een verklaring.

Het gebruik van waterstof als schone brandstof, de toegenomen productie van batterijen, aangesloten apparaten en kunstmatige intelligentie roepen allemaal vragen op over milieu- en arbeidsnormen, gegevensbescherming en cyberveiligheid.

Ambtenaren van de EU wijzen op de nieuwe normalisatiestrategie van China die eind vorig jaar werd geïntroduceerd en zeggen dat dit duidelijk maakt dat het blok sneller moet handelen en zijn krachten moet bundelen met andere "gelijkgestemde" landen.

Het uitvoerend orgaan van de EU zal ook normalisatieprojecten in buurlanden en in Afrika financieren.

Het voorstel van de Commissie wil dat er sneller meer normen komen voor COVID-19 vaccins en medicijnen, recycling van kritieke grondstoffen, schone waterstof, koolstofarm cement, halfgeleiders en data.

Het kan vier tot zes jaar duren om normen te ontwikkelen, zeggen EU-functionarissen.

Het voorstel van de Commissie is erop gericht om projecten die door haar onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon Europe worden gefinancierd, af te stemmen op haar normalisatiedoelstellingen en, aangezien veel deskundigen bijna met pensioen gaan, dit als carrièremogelijkheid voor jongeren te promoten.

Het voorstel zal ook de nationale autoriteiten in de 27 lidstaten van de EU een sterkere stem geven bij het vaststellen van normen, om de invloed van niet-EU-bedrijven of -organen op gebieden zoals cyberbeveiliging en waterstof te beperken.