Een deel van de winsten, evenals de belasting op het brutobedrag, zal waarschijnlijk regelmatig van de EU naar Kiev worden overgemaakt, maar een deel van het geld zal in het Westen moeten blijven om een buffer op te bouwen tegen de verwachte Russische vergeldingsmaatregelen die het wereldwijde financiële systeem zouden kunnen destabiliseren, aldus de ambtenaar.

Ongeveer 70% van alle Russische activa die in het Westen geïmmobiliseerd zijn, wordt bewaard in de Belgische centrale effectenbewaarinstelling Euroclear, die het equivalent van 190 miljard euro aan verschillende Russische centrale bankeffecten en contant geld heeft.

"We willen Oekraïne helpen, maar we moeten er ook voor zorgen dat de financiële stabiliteit niet in gevaar komt," zei de EU-functionaris, die dicht bij de onderhandelingen over het gebruik van de activa staat.

"Zodra de oorlog voorbij is en alle schikkingen getroffen kunnen worden, zal al het geld dat voorlopig was ingehouden ook naar Oekraïne worden overgemaakt. Maar we hebben een aanzienlijk bedrag in Euroclear nodig... omdat Euroclear met veel claims te maken zal krijgen," zei de ambtenaar.

De claims moeten komen van de Russische centrale bank die, via Russische rechtbanken die Westerse sancties niet erkennen, waarschijnlijk de hand zal leggen op de 33 miljard euro aan Euroclear-geld in het nationale effectendepot in Moskou.

Rusland zou ook gerechtelijke stappen kunnen ondernemen om Euroclear-geld in effectenbewaarplaatsen in Hongkong en Dubai in beslag te nemen, zei de ambtenaar, en er zullen waarschijnlijk meer rechtszaken tegen worden aangespannen door Westerse banken die hun in Rusland geïnvesteerde geld zijn kwijtgeraakt, zei de ambtenaar.

"Dat is het mechanisme waarmee Euroclear in principe volledig leeggehaald zou kunnen worden," zei de hoge EU-functionaris.

Als Euroclear zonder kapitaal zou komen te zitten, zou de Belgische centrale bank haar licentie moeten intrekken, wat waarschijnlijk een wereldwijde financiële crisis zou veroorzaken omdat Euroclear voor 37 biljoen euro aan activa in bewaring heeft, zei de ambtenaar.

De Commissie komt volgende week met een voorstel over hoeveel van de winst in de komende vier jaar onmiddellijk naar Oekraïne kan gaan en in welke vorm, en hoeveel er moet worden bewaard om een veiligheidsbuffer te creëren. Er moet ook een noodmechanisme komen voor het geval Euroclear in de problemen komt, zei de ambtenaar.

België, dat de winst die Euroclear maakt op de Russische contanten belast tegen 25%, verwacht daar in 2024 1,7 miljard euro belasting van te krijgen, waarvan 1,5 miljard dit jaar naar Kiev zal worden gestuurd en de rest in 2025, zei de ambtenaar.

Vanaf het begin van de oorlog tot afgelopen februari bedroegen de winsten van de Russische activa 5,2 miljard euro.

Maar omdat de EU pas op 12 februari besloot om de juridische situatie van het geld op te helderen, zullen de winsten die tot dan toe zijn gemaakt, moeten wachten tot de definitieve regeling aan het einde van de oorlog om naar Oekraïne te worden overgemaakt, zei de ambtenaar, omdat het erg moeilijk zou zijn om er met terugwerkende kracht toegang toe te krijgen.