De eerste tekenen wijzen op krappe Keniaanse presidentsverkiezingen

De voorlopige resultaten van de presidentsverkiezingen in Kenia laten een krappe race zien tussen de twee belangrijkste kandidaten die president Uhuru Kenyatta willen vervangen, en de burgers bidden dat de bekendmaking van een winnaar geen geweld zal ontketenen zoals in de afgelopen jaren.

De verkiezingen van dinsdag zijn een belangrijke test voor de stabiliteit in de grootste economie van Oost-Afrika, waar twee van de laatste drie verkiezingen hebben geleid tot bloedvergieten en geschillen over beschuldigingen van fraude.

De verkiezingen van dinsdag verliepen grotendeels vreedzaam, hoewel de politie zei dat zij een parlementslid achtervolgden die buiten een stembureau een adjudant van een rivaal had doodgeschoten. In de noordelijke stad Eldas, waar botsingen de verkiezingen van dinsdag verhinderden, gingen de stembureaus woensdag vreedzaam open, zeiden de verkiezingsfunctionarissen.

De presidentiële koplopers, vice-president William Ruto en oud-oppositieleider Raila Odinga, zijn in een nauwe race verwikkeld, zo bleek uit de door de Keniaanse media getabelleerde resultaten. De winnende kandidaat moet 50% plus één stem krijgen.

De aftredende president Kenyatta, die zijn limiet van twee termijnen heeft bereikt, viel uit met Ruto na hun herverkiezing in 2017 en heeft zich achter Odinga geschaard.

"We bidden alleen maar voor vrede en een goede leider," zei groentenverkoper Crispin Wasonga in de hoofdstad.

Meer dan 1.200 mensen werden gedood na een omstreden stembusgang in 2007 en meer dan 100 na de stembusgang van 2017.

MEDIA TALLIES

De verkiezingscommissie, de Independent Electoral and Boundaries Commission (IEBC), heeft afbeeldingen gepost met uitslagenformulieren voor meer dan 99 procent van de 46.663 stembureaus.

De commissie plaatst alleen plaatjes, geen cijfers. Slechts zeven van de 290 uitslagen op kiesdistrictniveau zijn beschikbaar op de website van de commissie. De formulieren met de resultaten van de kiesdistricten moeten ter plaatse worden opgeteld en dan fysiek naar het nationale telcentrum in de hoofdstad Nairobi worden gebracht en gecontroleerd voordat de commissie de officiële resultaten bekendmaakt.

Het omslachtige telproces is gedeeltelijk het gevolg van een uitspraak van het Hooggerechtshof in 2017, waarbij de oorspronkelijke herverkiezing van Kenyatta in augustus van dat jaar ongeldig werd verklaard, omdat de commissie het proces niet naar de letter had gevolgd.

Het heeft tot een verwarrend stemmingsproces geleid, aangezien de media tegenstrijdige cijfers afgeven.

Om 1800 GMT gaf de particuliere televisie Citizen Television aan dat Odinga aan de leiding ging met 51,3 procent van de stemmen en Ruto met 47,3 procent. De particuliere groep Nation daarentegen had Ruto aan de leiding met 50,7 procent tegen 48,6 procent voor Odinga.

Geen van beide had meer dan de helft van de uitgebrachte stemmen geteld, en het was onduidelijk of zij hetzelfde deel van de stemmen telden, aangezien de uitslagenformulieren willekeurig waren geüpload. Academici die de telling van de media volgden, zeiden dat zij enkele fouten hadden gevonden, en waarschuwden dat hun resultaten niet officieel waren.

In een kiesdistrict telcentrum in het provinciehuis van de westelijke stad Eldoret liepen ambtenaren met groene hesjes door rijen keurig op elkaar gestapelde stembussen. Country muziek schalde door de geluidsinstallatie, maar werd onderbroken toen de verkiezingsfunctionarissen via een microfoon de nieuw ontvangen resultaten van elk station bekend maakten.

In het centrum van de stad dromden mannen samen op de trottoirs, opgewonden pratend over politiek.

"Wij zijn blij, want William Ruto wordt onze volgende president!" riep er een uit.

Intussen was het in Kisumu, het hart van Odinga, stil geworden van de vuvuzela's en de fluitjes, terwijl de burgers wachtten op de resultaten.

LAGE OPKOMST

De definitieve uitslag van de IEBC wordt over enkele dagen verwacht, hoewel zij wettelijk gezien tot een week de tijd heeft.

De opkomst was laag voor Kenia op dinsdag, toen de kiezers ook wetgevende en plaatselijke vertegenwoordigers kozen.

De commissie zei dat 65 procent van de 22,1 miljoen geregistreerde kiezers een stembiljet heeft uitgebracht. Bij de laatste verkiezingen in 2017 was de opkomst bijna 80 procent.

Miljoenen Kenianen kozen er ook voor zich niet te laten registreren om te stemmen; de commissie had gehoopt er 6 miljoen te laten registreren, maar kreeg minder dan de helft daarvan.

Verschillende factoren kregen de schuld van de tegenvallende opkomst, waaronder de droogte in het noorden, waardoor meer dan 4 miljoen Kenianen afhankelijk zijn van voedselhulp, en de frustratie van de kiezers over het falen van de regering om economische problemen zoals de stijgende voedsel- en brandstofprijzen aan te pakken.