Vóór 2019 waren er weinig grote belemmeringen voor een Chinees bedrijf dat vanuit China zaken deed in de VS. Maar te midden van de escalerende handelsspanningen tussen de VS en China, met name nadat Washington sancties oplegde aan telecomgigant Huawei, begonnen sommige Chinese bedrijven hun hoofdkwartier in het buitenland te vestigen - stappen die hen zouden kunnen helpen minder aandacht van de Amerikaanse overheid te trekken.

Nu zeggen sommige eigenaars van technologiebedrijven op het Chinese vasteland dat zij verder moeten gaan en een permanent verblijfsrecht of staatsburgerschap in het buitenland moeten verwerven om de beperkingen op en de vooroordelen tegen Chinese bedrijven in de Verenigde Staten te vermijden.

Ryan uit Shenzhen, die zijn achternaam niet wil noemen uit angst voor represailles in China, zegt dat zijn drie jaar oude softwarebedrijf het punt heeft bereikt waarop het voor de hand ligt om uit te breiden naar de VS, de grootste economie ter wereld. Zijn bedrijf heeft al een miljoen gebruikers in Oost-Azië en een sterke basis in Noord-Amerika.

Maar hij is verbijsterd over de handelsbesprekingen tussen de VS en China en de beperkingen voor een groeiend aantal Chinese bedrijven die zijn opgelegd of worden voorgesteld door Amerikaanse wetgevers.

"Het is erg oneerlijk," zei hij, en hij betreurde dat concurrenten uit andere landen niet met soortgelijke problemen te maken hebben wanneer zij proberen uit te breiden naar de Verenigde Staten.

"Wij voelen ons als de vulling in het midden van een koekje.

Zijn oplossing? Hij probeert een permanente verblijfsvergunning te krijgen in een ander Aziatisch land.

Reuters sprak met zeven tech-ondernemers van het Chinese vasteland, de meesten met een buitenlandse opleiding, die hun bedrijf willen uitbreiden in de Verenigde Staten. Allen proberen elders een permanent verblijfsrecht of staatsburgerschap te verkrijgen, waarbij de meesten een aantal opties onderzoeken, waaronder Hongkong, Canada, Japan, de Verenigde Staten en Singapore.

Van de zeven ondernemers wilden er drie alleen met hun Engelse voornaam worden aangeduid, terwijl de anderen om volledige anonimiteit verzochten, omdat zij bezorgd waren over repercussies binnen China. Zij vroegen ook dat hun bedrijven niet in detail zouden worden beschreven.

KOUDERE SCHOUDERS

Hoewel de spanningen tussen de VS en China een nieuwe impuls hebben gekregen onder de regering-Trump, die breedvoerige tarieven en sancties heeft ingesteld tegen Huawei, is de wrijving onder president Joe Biden onverminderd doorgegaan nu beide landen strijden om het mondiale technologische overwicht.

Belangrijke knelpunten zijn de Amerikaanse exportbeperkingen voor chips en zorgen over de gegevensbeveiliging, waardoor TikTok, eigendom van ByteDance, is verboden op Amerikaanse overheidsapparatuur en door de staat Montana in zijn geheel. China van zijn kant heeft onlangs belangrijke industrieën verboden om producten van Micron Technology te gebruiken en heeft geprobeerd buitenlandse adviesbureaus en due diligence-bedrijven aan banden te leggen.

Geopolitieke spanningen hebben geleid tot een veel minder vriendelijke sfeer voor Chinese bedrijven op het vasteland die in de Verenigde Staten willen opereren of financiering willen verwerven, aldus de ondernemers en consultants.

"Het politieke verhaal in Washington DC en in veel staatshoofdsteden is gebaseerd op de misvatting dat alle Chinese bedrijven verweven zijn met de Chinese regering en de Chinese Communistische Partij en daar richting aan geven", zegt James McGregor, voorzitter voor Groot-China bij het Amerikaanse communicatieadviesbureau APCO Worldwide.

Het Amerikaanse ministerie van Handel reageerde niet op een verzoek om commentaar over de houding ten opzichte van Chinese bedrijven in de Verenigde Staten.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei in een verklaring dat sommige westerse landen "technologie willen politiseren door obstakels op te werpen voor regelmatige samenwerking op het gebied van technologie en handel, wat geen van beide partijen ten goede komt en een negatief effect heeft op de wereldwijde technologische vooruitgang en economische groei".

MINDER CHINEES WORDEN

Maar ook al is uitbreiden naar de Verenigde Staten veel moeilijker geworden, het is nog steeds het einddoel voor de meeste ondernemers die Reuters sprak. Focussen op de binnenlandse markt is nauwelijks een aantrekkelijke optie, ondanks de omvang ervan, zo voegden zij eraan toe.

Een twee jaar durend regelgevend optreden tegen China's ooit vrijgevochten technologiesector vanaf eind 2020 - dat overlapte met draconische zero-COVID beperkingen tijdens de pandemie - heeft geleid tot hun ontgoocheling over China onder Xi Jinping.

"Alles veranderde tijdens de pandemie", zei ondernemer Wilson, die op zoek ging naar manieren om zijn softwarestartup naar het buitenland te verplaatsen nadat Xi vorig jaar een ongekende derde termijn had gewonnen.

Hij zei dat het weliswaar niet onmogelijk was om vanuit China zaken te doen, maar dat het wantrouwen tussen Washington en Peking zodanig was geworden dat "het voor mijn werknemers, voor mijn aandeelhouders, gemakkelijker is als ik weg ben."

China's State Council of Information Office (SCIO) en het ministerie van Buitenlandse Zaken reageerden niet op verzoeken om commentaar op de inspanningen van sommige ondernemers om naar het buitenland te verhuizen of op hun uitingen van ontgoocheling over China.

Bedrijven die zich buiten China willen vestigen en zelfs de identiteit van hun bedrijf willen "de-China" zijn een trend geworden, aldus Chris Pereira uit Shenzhen, die het bedrijfsadviesbureau North American Ecosystem Institute leidt.

Ondernemingen die hun Chinese identiteit zichtbaar hebben gedeaccentueerd zijn onder meer online fast-fashion retailer Shein, die van een Singaporese onderneming haar feitelijke holding heeft gemaakt. Begin mei verhuisde e-commercebedrijf PDD Holdings zijn hoofdkantoor van Shanghai naar Dublin.

Shein weigerde commentaar te geven en PDD reageerde niet op een verzoek om commentaar.

Tot nu toe heeft Pereira dit jaar ongeveer 100 verzoeken ontvangen van bedrijven op het vasteland die hulp zoeken bij hun expansie in het buitenland. Pereira zei dat hij velen adviseert over hoe zij in het buitenland effectief kunnen lokaliseren en deel kunnen uitmaken van een gemeenschap in plaats van alleen hun Chinese identiteit te verhullen.

De ondernemers zeiden dat zij niet overtuigd waren door de steunbetuigingen van Peking aan particuliere ondernemers en zich zorgen maakten over het verlies van burgerlijke vrijheden. Ambitieus zijn in China betekent ook vaak banden aanknopen met de Chinese Communistische Partij - een stap die zij niet graag nemen, zeiden sommigen van hen ook.

Tommy, een andere ondernemer, is uit China vertrokken, ontmoedigd nadat de censuurverzoeken van de overheid met betrekking tot zijn product te vaak en te opdringerig werden, waardoor hij zijn bedrijf moest sluiten.

De SCIO reageerde niet op een verzoek om commentaar over hoe censuur bedrijven in China beïnvloedt.

Tommy zet nu een nieuw bedrijf op en wil uiteindelijk naar de Verenigde Staten verhuizen - ondanks het feit dat hij tijdens een recente zakenreis door Amerikaanse douanebeambten uitgebreid werd ondervraagd over de vraag waarom hij een Amerikaanse bankrekening had.

Het agentschap U.S. Customs and Border Protection reageerde niet op een verzoek om commentaar.