Als de Britse regering probeert om meer binnenlandse beleggers terug te laten keren naar onbeminde Britse aandelen, dan staat haar een gigantische taak te wachten, gezien de omvang van de desertie in de afgelopen jaren.

In zijn begrotingstoespraak deze week onthulde minister van Financiën Jeremy Hunt een nieuwe "UK ISA", oftewel een individuele spaarrekening, waarmee particulieren jaarlijks belastingvrij 5.000 pond ($6.403) kunnen beleggen in Britse aandelen, bovenop de 20.000 pond die is toegestaan onder de bestaande belastingvrije ISA-regelingen.

Hunt is van mening dat dit betekent dat "Britse spaarders kunnen profiteren van de groei van de meest veelbelovende bedrijven in het Verenigd Koninkrijk en hen kunnen ondersteunen met het kapitaal om hen te helpen uitbreiden".

Veel experts bagatelliseerden de impact van de aanpassing en dachten dat de extra stimulans om lokaal te blijven waarschijnlijk slechts een klein deel van de beleggers zou aanspreken die al het maximum van hun ISA-limieten hadden bereikt.

Maar wat het wel heeft gedaan, is duidelijk maken hoezeer Britse aandelen zelfs onder Britten gewild zijn - die, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerikanen, elk gevoel van 'home bias' lijken te laten varen terwijl ze wegdrijven van actief beheerde Britse fondsen naar goedkopere en meer wereldwijd gespreide indextrackers.

Er lijkt een spiraal te zijn ontstaan waarbij de aanhoudend achterblijvende Britse prestaties spaarders alleen maar verder verleiden om in buitenlandse fondsen te beleggen - waardoor de vraag naar nieuwe Britse aandelenfondsen afneemt, omdat deze zijn afgenomen ten gunste van glimmende nieuwe wereldwijde aanbiedingen.

De problemen van de Britse economie in de afgelopen tien jaar zijn natuurlijk goed gedocumenteerd - niet in de laatste plaats door de buitenproportionele klappen van de bankencrash van 2008, de langdurige en rommelige uitstap uit de Europese Unie, en de pandemie en daaropvolgende energieschok meer recentelijk.

Voor veel wereldwijde fondsbeheerders is de blootstelling aan het VK een veel minder belangrijk onderdeel van portefeuilles geworden en veel fondsbeheerders wuiven zelfs vragen over het hoe en waarom van de Britse markten weg.

De verbazingwekkende underperformance van zowel de FTSE100 blue-chipindex van Britse aandelen die grotendeels aan de rest van de wereld zijn blootgesteld, als de FTSE250 index van middelgrote aandelen die op de binnenlandse markt zijn gericht, spreekt boekdelen over de afgelopen tien jaar.

In Britse termen hebben zowel de FTSE100 als de FTSE250 de afgelopen 10 jaar een magere 13-17% winst geboekt, vergeleken met de 260% stijging van de S&P500 op Wall Street, een bijna vervijfvoudiging van de Nasdaq, een 140% stijging van de Japanse Nikkei en zelfs een sprong van 62% in de benchmark van de eurozone.

Terwijl deze grote markten opnieuw stijgen sinds de tegenvallende rentetarieven in 2022, staan de Britse indexen nog steeds in negatief territorium voor de afgelopen 12 maanden - en ook voor 2024 tot nu toe.

De waarderingsdisconto van de FTSE All-Share index ten opzichte van de MSCI World index staat nu op een recordhoogte van bijna 40%, en de Britse weging in die World index is in de afgelopen 15 jaar meer dan gehalveerd tot slechts 4%.

Het mag dan wel "goedkoop" zijn - maar de investeringsstromen stromen de andere kant op.

"EXISTENTIËLE CRISIS

De cijfers die de Invest Association donderdag bekendmaakte, tonen de omvang van wat er gebeurt.

Britse spaarders namen in 2023 24,3 miljard pond op uit alle fondsen - het tweede opeenvolgende jaar van netto-opnames en de enige twee van zulke jaren ooit. De relatieve aantrekkingskracht van hogere rentetarieven op spaarrekeningen in contanten was hier deels debet aan.

Maar wat echt alarmerend is, is een recordonttrekking van 14 miljard pond uit Britse aandelenfondsen - het achtste opeenvolgende negatieve jaar sinds de Brexit-stemming in 2016, waarmee een trieste uitkomst in 2022 wordt overtroffen en een bloeding wordt voortgezet die lang voorafgaat aan de recente rentestijging.

Terwijl er vorig jaar wat overschakelingen waren naar geldmarkt- en vastrentende fondsen, zagen indexfondsen ook een gezonde instroom van 13,8 miljard.

Vooral de enorme uitstroom uit actief beheerde Britse fondsen van 38 miljard pond is indrukwekkend.

En daar kwam vorig jaar geen einde aan. De netto particuliere en institutionele fondsverkopen van de sector van 1,42 biljoen pond waren beide negatief en bedroegen in januari elk opnieuw meer dan een miljard pond.

"De Britse fondsensector maakt een donkere periode door," zei Laith Khalaf, hoofd beleggingsanalyse van AJ Bell, in een reactie op de cijfers van IA. "De omvang van deze onttrekkingen is absoluut ongekend."

"Dit voorspelt niet veel goeds voor het vertrouwen in de Britse aandelenmarkt, die leden en prestaties lekt naar overzeese concurrenten," zei hij, eraan toevoegend dat het een "existentiële crisis" was voor Britse actieve fondsen, waar minder dan een derde het de afgelopen 10 jaar beter heeft gedaan dan passieve equivalenten.

Die "crisis" weerspiegelt deels wereldwijde veranderingen in trends op het gebied van vermogensbeheer in de richting van passieve, procesgestuurde en meer globale strategieën - en een vertrek van veel "ster" fondsbeheerders uit het Verenigd Koninkrijk. De stijgende verkoop van lijfrentes, die vorig jaar met 46% is gestegen, kan ook degenen die op zoek zijn naar Britse aandelen in pensioenpotten hebben weggehaald.

Maar er is ook een duidelijke afname van de 'home bias' onder Britse beleggers, merkte Khalaf op, die liet zien dat het aandeel van Britse aandelen in het gemiddelde beleggingsfonds sinds 2009 bijna gehalveerd is tot slechts 27%, terwijl het aandeel van Amerikaanse aandelen meer dan verdrievoudigd is tot 39%.

De slechts 4% weging van Britse aandelen in de MSCI World zou nog veel meer dalingen in het vooruitzicht kunnen stellen als de wereldwijde hausse in het volgen van indexen doorzet.

En in de mate dat hogere rentetarieven het probleem de afgelopen paar jaar hebben overdreven, lijkt het onwaarschijnlijk dat de hoop op renteverlagingen in de toekomst het VK dit jaar veel voordeel zal geven ten opzichte van andere landen.

Er wordt momenteel verwacht dat de Bank of England later zal beginnen met het verlagen van de rente dan haar tegenhangers in de VS of de eurozone, rond augustus tegen de huidige prijzen, en ook minder verlagingen zal doorvoeren in de loop van het jaar.

Het aanpassen van de ISA-regels kan natuurlijk geen kwaad, maar is misschien slechts een watje om een overstroming op te vangen.

De hier geuite meningen zijn die van de auteur, een columnist voor Reuters. ($1 = 0,7809 pond)