De rokende torens van de Isar II-, Emsland- en Neckarwestheim II-reactoren zouden zaterdag om middernacht voorgoed sluiten, nu Berlijn zijn plan voor een volledig hernieuwbare elektriciteitsopwekking tegen 2035 uitvoert.

Na jarenlang aarzelen beloofde Duitsland definitief te stoppen met kernenergie nadat de Japanse ramp in Fukushima in 2011 straling de lucht in joeg en de wereld angst aanjoeg.

Maar de definitieve afbouw werd afgelopen zomer uitgesteld tot dit jaar nadat de invasie van Moskou in Oekraïne Duitsland ertoe aanzette om de invoer van Russische fossiele brandstoffen stop te zetten. De prijzen schoten omhoog en er werd gevreesd voor energietekorten over de hele wereld - maar nu heeft Duitsland weer vertrouwen in de gasvoorraden en de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen.

De commerciële nucleaire sector in Duitsland begon met de ingebruikname van de Kahl-reactor in 1961: gretig gepromoot door politici, maar sceptisch ontvangen door bedrijven.

In de beginjaren kwamen er zeven commerciële centrales bij, waarbij de oliecrisis van de jaren 1970 bijdroeg aan de acceptatie door het publiek.

De uitbreiding werd echter afgeremd om de kolensector niet te schaden, aldus Nicolas Wendler, een woordvoerder van de Duitse industriegroep voor nucleaire technologie KernD.

Maar in de jaren 90 was meer dan een derde van de elektriciteit in het pas herenigde Duitsland afkomstig van 17 reactoren.

Het volgende decennium voerde een coalitieregering met daarin de Groenen - die voortkwamen uit de antikernenergiebeweging van de jaren 1970 - een wet in die zou hebben geleid tot een geleidelijke afschaffing van alle reactoren rond 2021.

De conservatieve regeringen onder leiding van voormalig bondskanselier Angela Merkel gingen hierover heen en weer - tot Fukushima.

ECONOMISCHE DOMHEID

Arnold Vaatz, een voormalig wetgever voor Merkels Christendemocraten (SPD), zei dat het besluit ook bedoeld was om de deelstaatverkiezingen in Baden-Wuerttemberg te beïnvloeden, waar de kwestie de Groenen in de kaart speelde.

"Ik noemde het de grootste economische stommiteit van de partij sinds (ze in 1949 voor het eerst in de regering zat) en daar blijf ik bij," zei Vaatz, een van de slechts vijf conservatieve wetgevers die tegen de ontslagwet waren, tegen Reuters.

De laatste drie centrales hebben volgens het ministerie van Economische Zaken in de eerste drie maanden van het jaar slechts ongeveer 5% bijgedragen aan de elektriciteitsproductie in Duitsland.

En kernenergie was vorig jaar goed voor slechts 6% van de Duitse energieproductie, vergeleken met 44% uit hernieuwbare energiebronnen, zo bleek uit gegevens van het federale bureau voor de statistiek.

Toch is tweederde van de Duitsers voorstander van het verlengen van de levensduur van reactoren of het weer aansluiten van oude centrales op het elektriciteitsnet, terwijl slechts 28% voorstander is van het uitfaseren, zo bleek eerder deze week uit een enquête van het instituut Forsa.

"Ik denk dat dit zeker voor een groot deel gevoed wordt door de angst dat de aanvoersituatie gewoon niet zeker is," vertelde Forsa-analist Peter Matuschek aan Reuters.

GRAFISCH: Duitse energiebronnen https://www.reuters.com/graphics/GERMANY-ENERGY/NUCLEAR/zgpobjymavd/chart_eikon.jpg

De regering zegt dat de levering na de kernuitstap gegarandeerd is en dat Duitsland nog steeds elektriciteit zal exporteren, waarbij ze verwijst naar de grote gasopslag, nieuwe terminals voor vloeibaar gas aan de noordkust en de uitbreiding van hernieuwbare energie.

Voorstanders van kernenergie zeggen echter dat Duitsland uiteindelijk terug zal moeten naar kernenergie als het fossiele brandstoffen wil uitfaseren en zijn doel wil bereiken om tegen 2045 in alle sectoren broeikasgasneutraal te zijn, aangezien wind- en zonne-energie de vraag niet volledig zullen dekken.

"Door kernenergie uit te faseren, verplicht Duitsland zich tot kolen en gas omdat er niet altijd genoeg wind waait of zon schijnt," zei Rainer Klute, hoofd van de pro-nucleaire non-profitorganisatie Nuklearia.

Met het einde van het atoomtijdperk moet Duitsland tegen 2031 een permanente opslagplaats vinden voor ongeveer 1.900 hoogradioactieve vaten met kernafval.

"Er liggen nog minstens 60 jaar voor ons, die we nodig hebben voor de ontmanteling en de veilige opslag van de restanten op de lange termijn," zei Wolfram Koenig, hoofd van het Federale Bureau voor de Veiligheid van het Beheer van Kernafval.

De regering erkent ook dat er veiligheidsproblemen blijven bestaan, aangezien de buurlanden Frankrijk en Zwitserland nog steeds sterk afhankelijk zijn van kernenergie.

"Radioactiviteit stopt niet aan de grens," zei Inge Paulini, hoofd van het Duitse Bureau voor Stralingsbescherming, en merkte op dat zeven centrales in buurlanden minder dan 100 km van Duitsland verwijderd zijn.