De vakbond United Auto Workers (UAW) heeft vrijdag zijn gecoördineerde Amerikaanse staking tegen General Motors Co en Stellantis uitgebreid, maar zei dat het echte vooruitgang had geboekt in de besprekingen met Ford Motor.

De voortdurende staking is de allereerste gelijktijdige arbeidsactie tegen General Motors, Ford Motor en Chrysler-moederbedrijf Stellantis nadat de contracten van de UAW meer dan een week geleden afliepen.

De autofabrikanten hebben zich, net als hun wereldwijde tegenhangers, gericht op kostenbesparingen, waaronder in sommige gevallen het schrappen van banen, om de overstap van benzineauto's naar elektrische voertuigen (EV's) te versnellen.

MET WIE ONDERHANDELT DE VAKBOND?

De UAW, die 46.000 GM-werknemers, 57.000 Ford-werknemers en 43.000 Stellantis-werknemers vertegenwoordigt, is in juli begonnen met de onderhandelingen met de bedrijven.

De vakbond heeft altijd een van de drie Detroit-bedrijven uitgekozen om eerst mee te onderhandelen, het zogenaamde doelwit dat het patroon bepaalt waarop latere overeenkomsten worden gebaseerd. Deze keer richtte UAW-voorzitter Shawn Fain zich op alle drie de bedrijven tegelijk.

De afgelopen jaren gingen de contractbesprekingen tussen de UAW en de autofabrikanten uit Detroit door tot aan de stakingstermijn en daarna. Uit een peiling van Reuters/Ipsos bleek dat de Amerikanen de stakende auto-arbeiders in grote mate steunen.

HOE WIJDVERSPREID IS DE STAKING?

De aanvankelijke staking van 12.700 arbeiders was kleiner dan sommige analisten hadden verwacht, met slechts drie assemblagefabrieken in Michigan, Ohio en Missouri als doelwit. Deze fabrieken bouwen de Ford Bronco, Jeep Wrangler en Chevrolet Colorado, samen met andere populaire modellen.

De tweede stakingsronde zal zich uitbreiden naar 38 locaties in 20 staten in alle negen regio's van de UAW, waarbij de nadruk zal liggen op distributiecentra voor onderdelen.

WAT ZEGT DE UAW OVER DE AANBIEDINGEN?

De vakbond heeft de aanbiedingen van de bedrijven eerder afgewezen. Ze eiste een loonsverhoging van 40%, inclusief een onmiddellijke verhoging van 20%, en verbeteringen in de secundaire arbeidsvoorwaarden.

"Als ze geld hebben voor Wall Street, dan hebben ze zeker geld voor de arbeiders die het product maken," heeft UAW-voorzitter Shawn Fain gezegd.

Fain zei vrijdag: "Stellantis en GM in het bijzonder zullen flink onder druk gezet moeten worden." Hij voegde eraan toe dat ze nog meer werk te doen hebben bij Ford, maar "we willen wel erkennen dat Ford laat zien dat ze serieus een deal willen sluiten."

WAT ZIJN DE HUIDIGE VOORSTELLEN VAN DE DRIE UIT DETROIT?

De drie automakers hebben op dit moment verhogingen van 20% voorgesteld over een periode van vier en een half jaar. In een opiniestuk in de Detroit Free Press noemde GM-president Mark Reuss de eisen van de UAW voor een loonsverhoging van 40% "onhoudbaar", wat aangeeft dat de twee partijen nog steeds ver van elkaar af staan over de belangrijkste kwestie.

Vrijdag zei Fain dat Ford zijn aanbod heeft verbeterd, met onder andere het recht om te staken bij fabriekssluitingen, extra werkzekerheid bij ontslagen en een verbeterde winstdelingsformule.

WAT STAAT ER OP HET SPEL?

De staking treft de drie autofabrikanten uit Detroit terwijl ze hun inspanningen opvoeren om de productie van benzine- en EV-voertuigen te maximaliseren om te profiteren van de vraag naar nieuwe voertuigen.

Een volledige staking zou de winst van elke getroffen autofabrikant met ongeveer $400 miljoen tot $500 miljoen per week drukken, ervan uitgaande dat de volledige productie verloren zou gaan, schatte Deutsche Bank eerder. Sommige verliezen zouden kunnen worden goedgemaakt door de productieschema's later te verbeteren, maar die mogelijkheid verdwijnt als een staking weken of maanden duurt.

In het fiscale jaar 2019 kreeg de winst van GM in het vierde kwartaal een klap van $3,6 miljard door een 40-daagse UAW-staking.

Adam Jonas, analist bij Morgan Stanley, schatte in een onderzoeksnotitie van donderdag dat een volledige maand van productieverlies de drie automakers $7 miljard tot $8 miljard aan gederfde winst zou kosten.

WAT ZIJN DE EISEN VAN DE VAKBOND?

De UAW dringt er bij de autofabrikanten op aan om het tweeledige lonenstelsel af te schaffen, waarbij nieuwe werknemers veel minder kunnen verdienen dan ervaren werknemers.

Fain heeft herhaaldelijk gezegd dat de vakbond zal aandringen op het herstel van salarisverbeteringen die gekoppeld zijn aan de kosten van levensonderhoud en pensioenuitkeringen die tijdens de economische crisis van 2008-2009 werden gekort.

De UAW wil sterke loonsverhogingen, gezien het financiële succes van de autofabrikanten, en beroept zich daarbij op de royale salarissen voor leidinggevenden en de grote Amerikaanse federale subsidies voor de verkoop van EV.

De vakbond wil ook dat de pensioenen met vaste uitkeringen voor alle werknemers worden hersteld, dat werkweken van 32 uur worden ingevoerd, dat werkzekerheid wordt gegarandeerd en dat er een einde komt aan het gebruik van uitzendkrachten.

Fain streeft ook naar overeenkomsten die de UAW in staat zouden stellen om arbeiders op uurbasis te vertegenwoordigen in joint ventures van EV-batterijfabrieken die geopend of gepland zijn door de Detroit Three.

De UAW is op haar hoede voor de verschuiving naar EV's in de industrie en heeft de regering Biden opgeroepen om de door haar voorgestelde verlaging van de uitstoot van auto's af te zwakken, waardoor tegen 2032 67% van de nieuwe voertuigen elektrisch zou moeten zijn. De vakbond heeft nog geen kandidaat voorgedragen voor de volgende Amerikaanse presidentsverkiezingen.

EV's vereisen minder onderdelen om te bouwen, en industriefunctionarissen hebben gezegd dat dit zal resulteren in een behoefte aan minder werknemers. Fain heeft gezegd dat er geen banen verloren mogen gaan door de omschakeling naar EV.

WAT WILLEN DE AUTOFABRIKANTEN?

De Detroit Drie willen de kostenkloof dichten die ze hebben met buitenlandse autofabrikanten met fabrieken in de V.S. die niet bij een vakbond zijn aangesloten.

Bronnen bij Ford schatten hun arbeidskosten in de VS op $64 per uur, vergeleken met een geschatte $55 voor buitenlandse autofabrikanten en $45 tot $50 voor EV-leider Tesla.

De bedrijven willen ook meer flexibiliteit in het gebruik van hun Amerikaanse arbeidskrachten om de efficiëntie te verhogen en de kosten te verlagen terwijl de industrie overschakelt op EV's. (Verslaggeving door Nathan Gomes in Bengaluru en Paul Simao in Washington; Bewerking door Sriraj Kalluvila, Diane Craft en Anil D'Silva)