Vorig jaar uitgebracht onder het pseudoniem "Demos" - Grieks voor bevolking - beschuldigt het document de paus van stilzwijgen over morele kwesties, waaronder de openheid van de Duitse katholieke kerk voor de LGBTQ-gemeenschap, vrouwelijke priesters en de communie voor gescheidenen.

"Commentatoren van elke school, zij het om verschillende redenen ... zijn het erover eens dat dit pontificaat in veel of de meeste opzichten een ramp is; een catastrofe," begint de memo.

"Beslissingen en beleid zijn vaak 'politiek correct', maar er is ernstig gefaald bij de ondersteuning van de mensenrechten in Venezuela, Hong Kong, het vasteland van China, en nu bij de Russische invasie," voegt het toe.

"Deze kwesties moeten door de volgende paus opnieuw worden bekeken. Het politieke prestige van het Vaticaan staat nu op een laag pitje."

De Italiaanse journalist Sandro Magister, zelf een conservatief katholiek met een lange staat van dienst in het lekken van authentieke Vaticaanse documenten, onthulde het auteurschap van Pell in zijn blog over religieuze zaken "Settimo Cielo".

"Hij wilde dat ik het publiceerde," vertelde Magister donderdag aan Reuters.

Pell, 81, die meer dan een jaar in de gevangenis zat voordat hij werd vrijgesproken van beschuldigingen van seksueel misbruik in zijn geboorteland Australië, stierf dinsdagavond in een ziekenhuis in Rome aan een hartstilstand.

Pater Joseph Hamilton, de persoonlijke secretaris van Pell, weigerde commentaar te geven op het rapport van Magister en zei in een tekstbericht dat hij "meer in beslag werd genomen door mijn verdriet".

Vaticaan woordvoerder Matteo Bruni zei dat hij geen commentaar had.

Pell leek de meer liberale Franciscus persoonlijk te mogen, maar niet de manier waarop hij de Kerk leidde. Franciscus steunde Pell privé tijdens de misbruikzaak en droeg op de dag van de vrijspraak een mis op voor allen die onrechtvaardig worden veroordeeld.

'EXCENTRIEKE BENOEMINGEN'

Magister zei dat Pell een frequente bezoeker was bij hem thuis en tijdens één bezoek liet de overleden kardinaal hem de Engelstalige tekst zien die hij onder de kardinalen wilde verspreiden.

De algemene behandeling van veel onderwerpen die in de memo worden besproken, komt overeen met de manier waarop Pell er in het openbaar over sprak, onder meer in een interview met Reuters in 2020. Maar het document, geschreven met het oog op de verkiezing van de volgende paus, wordt persoonlijker en vernietigend, inclusief het noemen van specifieke personen.

De auteur beweert dat "Christus uit het centrum wordt verplaatst" onder het pausdom van Franciscus, en voegt eraan toe dat "de christocentrische erfenis van Johannes Paulus II in geloof en moraal systematisch wordt aangevallen".

Hij beschuldigt een kardinaal uit Noord-Europa ervan "expliciet ketters" te zijn over de kerkelijke leer over seksualiteit en betreurt de "actieve vervolging" van traditionalistische katholieken.

"De politieke invloed van paus Franciscus en het Vaticaan is te verwaarlozen. Intellectueel gezien tonen de pauselijke geschriften een achteruitgang ten opzichte van de standaard van Johannes Paulus II en paus Benedictus," schrijft de auteur.

De memo toont een bijzondere vertrouwdheid met de financiële situatie van het Vaticaan, die ongeveer 25% van het document in beslag neemt. Pell was van 2014-2017 de minister van economie van het Vaticaan.

In een paragraaf onder het kopje "Het volgende conclaaf" schrijft de auteur dat het college van kardinalen "verzwakt is door excentrieke nominaties", een kennelijke verwijzing naar het feit dat Franciscus kardinalen benoemt uit verre oorden met relatief weinig katholieken, zoals Mongolië.

"De eerste taken van de nieuwe paus zullen zijn om de normaliteit te herstellen, de doctrinaire duidelijkheid in geloof en moraal te herstellen, de juiste eerbiediging van het recht te herstellen en ervoor te zorgen dat het eerste criterium voor de benoeming van bisschoppen de aanvaarding van de apostolische traditie is", luidt de memo.