De vernietiging van bossen draagt bij aan de wereldwijde klimaatverandering. Omdat bomen klimaatopwarmende koolstofdioxide absorberen en opslaan als koolstof in hun hout, komt dat broeikasgas vrij wanneer het hout verrot of verbrandt. Deze vernietiging brengt ook de biodiversiteit in gevaar, omdat er zoveel planten- en diersoorten in bossen leven.

Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de jaarlijkse gegevens van Global Forest Watch over bosverlies.

TROPISCHE BOSSEN DEDEN HET BETER

Het verlies van oerbossen - die onaangeroerd zijn door mensen en soms bekend staan als oerbossen - in de tropen daalde vorig jaar met 9% ten opzichte van 2022.

Maar onderzoekers van Global Forest Watch zeggen dat de vernietiging hardnekkig hoog blijft. De wereld verloor vorig jaar ongeveer 37.000 vierkante kilometer tropisch oerbos, een gebied bijna net zo groot als Zwitserland en groter dan de Amerikaanse staat Maryland.

Global Forest Watch is een project van de in Washington gevestigde non-profit onderzoeksorganisatie World Resources Institute, dat gebruik maakt van satellietbeelden. De meeste gegevens worden verzameld door onderzoekers van de Universiteit van Maryland.

Het afnemende bosverlies in Brazilië en Colombia werd grotendeels gecompenseerd door grotere verliezen elders, vertelde Global Forest Watch directeur Mikaela Weisse tijdens een persbriefing.

"De wereld deed twee stappen vooruit en twee achteruit," zei Weisse.

Wetenschappers beschouwen tropische oerwouden als een van de kostbaarste bossen, omdat hun weelderige vegetatie de meeste koolstof bevat. Deze bossen zijn ook schatkamers van biodiversiteit. Het Amazonewoud bijvoorbeeld herbergt minstens 10% van alle bekende soorten op aarde.

Het verlies aan primair tropisch woud vorig jaar veroorzaakte een uitstoot van broeikasgassen die gelijk staat aan de helft van de uitstoot die de VS jaarlijks veroorzaakt door de verbranding van fossiele brandstoffen, aldus Weisse.

Brazilië, de Democratische Republiek Congo en Bolivia voerden de ranglijst aan van tropische landen met het grootste verlies aan oerbossen. Dit ondanks het feit dat de vernietiging in Brazilië met 36% afnam, omdat president Luiz Inacio Lula da Silva een agressief natuurbeschermingsbeleid voerde, vooral met betrekking tot het Amazonegebied, aldus Weisse.

In buurland Colombia daalde het bosverlies met 49%. President Gustavo Petro maakte van het behoud van het milieu een belangrijk onderdeel van het vredesproces met gewapende groepen die de junglegebieden domineren, aldus Weisse.

De vernietiging van bossen in de Democratische Republiek Congo bleef relatief stabiel maar hoog op ongeveer 5.000 vierkante km (1.930 vierkante mijl).

Op de derde plaats staat Bolivia, waar voor het derde jaar op rij een recordverlies aan oerbossen optrad: de vernietiging steeg met 27%. De landbouwproductie en bosbranden zorgden voor het grootste deel van het verlies.

ONTBOSSING TOEGENOMEN

Volgens het rapport is de ontbossing in 2023 wereldwijd met 3,2% toegenomen.

Bosverlies omvat natuurlijke vernietiging zoals bosbranden, plagen en windstormen van bosgebieden die weer kunnen aangroeien. Ontbossing verwijst naar mensen die permanent bos omzetten voor andere doeleinden, zoals landbouw, en is moeilijker te meten.

Meer dan 140 landen hebben zich in 2021 geëngageerd om een einde te maken aan de ontbossing tegen het einde van het decennium, een doel waarvoor elk jaar een enorme afname van de vernietiging nodig is, aldus Rod Taylor, directeur bossen van het World Resources Institute.

"We zijn ver uit koers en gaan de verkeerde kant op als het gaat om het terugdringen van de wereldwijde ontbossing," zei Taylor.

Brazilië, Indonesië en Bolivia voerden de ontbossing aan, op de voet gevolgd door de Democratische Republiek Congo.

BOSBRANDEN IN CANADA UIT DE HAND

In 2022 nam het verlies aan bosbedekking wereldwijd met 24% toe, voornamelijk door enorme bosbranden in Canada.

Het Canadese bosverlies van meer dan 80.000 vierkante km (30.900 vierkante mijl) was drie keer hoger dan enig ander jaar in de geschiedenis, waarmee een afname van het bosverlies in de rest van de wereld teniet werd gedaan.

"Dat is een van de grootste anomalieën ooit," zei onderzoeker Matt Hansen van de Universiteit van Maryland.

Terwijl ontbossing in de tropen een door de mens veroorzaakte oorzaak van klimaatverandering is, zijn de branden in Canada meer een symptoom van de opwarming van de aarde, die leidt tot hetere, drogere omstandigheden die grotere bosbranden voeden.

"Het is een groot probleem, en het is een waarschuwing voor de gevolgen van de klimaatverandering voor bosbranden," zei Hansen.