WILHELMSHAVEN (dpa-AFX) - Na jaren van plannen maken is in Wilhelmshaven de bouw begonnen van de eerste elektriciteitsleiding door de Noordzee tussen Groot-Brittannië en Duitsland, die meer dan 700 kilometer lang zal zijn. De elektriciteitskabel zal de energienetwerken van de twee landen met elkaar verbinden en zorgen voor flexibiliteit in het transport van hernieuwbare energie, zei minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) dinsdag tijdens een symbolische ceremonie waarbij de eerste steen werd gelegd. "Hoe meer Europa onderling verbonden is, hoe groter het netwerk is, hoe efficiënter het systeem kan worden bediend en gecontroleerd en hoe groter het doel van decarbonisatie, d.w.z. een klimaatneutrale elektriciteitsvoorziening, kan worden bereikt."

Habeck sprak van een "echt groot project" dat ook de twee belangrijkste regio's waar windenergie wordt opgewekt, met elkaar zou verbinden. Met name overtollige windenergie, die in de Duitse Noordzee wordt geproduceerd maar nog niet aan land kan worden getransporteerd vanwege knelpunten in het elektriciteitsnet, zou via de onderzeese kabel naar het Verenigd Koninkrijk kunnen worden geëxporteerd. Het Verenigd Koninkrijk importeert momenteel meer elektriciteit dan het exporteert.

De vice-kanselier vergezelde de Britse staatssecretaris voor Handelsbeleid, Gregory Hands, de Nedersaksische minister van Economische Zaken, Olaf Lies (SPD), en de voorzitster van de Neuconnect-projectmaatschappij, Julia Prescot, bij de ceremonie waarbij de eerste steen werd gelegd. De planning voor het project begon eind 2016. De bouwwerkzaamheden in het Verenigd Koninkrijk zijn al begonnen. De kabel, die grotendeels door de Noordzee zal lopen, moet in 2028 in gebruik worden genomen.

Neuconnect-voorzitster Julia Prescot zei dat investeringen uit de private sector nodig zijn om de energietransitie door te voeren - de elektriciteitssnelweg is daar een voorbeeld van. "Wij zijn het grootste Engels-Duitse investeringsproject," zei ze. De investeringskosten van bijna drie miljard euro worden gedragen door een internationaal consortium. Deelnemers zijn onder andere de Franse investeerder Meridiam, de Allianz Group en de Japanse energieleveranciers Kansai Electric Power en Tepco, evenals een consortium van meer dan 20 banken. Volgens het projectbedrijf zullen er geen overheidssubsidies zijn.

De lijn, Neuconnect genaamd, zal tot 1,4 gigawatt elektriciteit in beide richtingen kunnen transporteren - ruwweg gelijk aan de output van een kerncentrale en, volgens het projectbedrijf, genoeg energie voor ongeveer 1,5 miljoen huishoudens. De 725 kilometer lange kabel zal het Duitse transmissienet vanuit Wilhelmshaven verbinden met het Britse net op het Isle of Grain in het Engelse graafschap Kent aan de monding van de Theems.

Volgens het Bundesnetzagentur kunnen dergelijke elektriciteitssnelwegen tussen landen, ook wel interconnectoren genoemd, de energiezekerheid verbeteren en de concurrentie stimuleren, wat kan leiden tot gunstigere elektriciteitsprijzen. Volgens het agentschap vergroten rechtstreekse verbindingen tussen elektriciteitsmarkten de afzetmogelijkheden. De landen kunnen zo wederzijds profiteren van de meest gunstige opwekkingsvoorwaarden. Duitsland heeft momenteel 54 van dergelijke interconnectoren en er zijn er nog 16 gepland.

De Nedersaksische minister van Economie Lies zei dat de energietransitie zich ook richt op het noordwesten van Nedersaksen en de regio rond Wilhelmshaven. "Zonder Nedersaksen zou de energietransitie en het behalen van de klimaatdoelstellingen in Duitsland niet mogelijk zijn." Het is belangrijk dat deze regio ook economisch profiteert. "We willen dat de locaties die in de toekomst energielocaties zullen zijn, omdat er grote hoeveelheden hernieuwbare energie beschikbaar zijn, ook locaties zijn voor verdere economische ontwikkeling."

De Britse staatssecretaris voor Handelsbeleid, Gregory Hands, sprak van een "symbolisch moment voor beide landen". De nieuwe hoogspanningslijn is een "vlaggenschipproject" dat illustreert hoe nauw Duitsland en het Verenigd Koninkrijk samenwerken om de twee economieën klimaatneutraal te maken. "We willen van de Noordzee Europa's groene energiehub maken en samenwerking tussen Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zal cruciaal zijn om dit te bereiken."

Volgens deskundigen zal het belang van het Verenigd Koninkrijk als elektriciteitsmarkt blijven groeien met de elektriciteitsverbinding met Duitsland. "De Britse eilanden zijn nu al de op één na grootste offshore windmarkt ter wereld, na China," vertelde Marc Lehnfeld van het federale bedrijf Germany Trade and Invest (GTAI) aan het Duitse persagentschap in Londen. Tot nu toe is het Verenigd Koninkrijk nog steeds een netto-importeur van elektriciteit. De Britse regering wil de offshore windcapaciteit echter aanzienlijk verhogen van 15 tot 50 gigawatt (GW) tegen 2030. Dit zal ook het exportpotentieel stimuleren, aldus Lehnfeld.

Duitse bedrijven zijn ook betrokken bij de Britse markt voor offshore windenergie. "RWE is een van de grootste ontwikkelaars in het land met tien lopende en negen geplande offshore windprojecten," zei Lehnfeld. "EnBW ontwikkelt momenteel ook drie offshore windparken aan de Britse kust."/len/DP/tih