Een sprong vorig jaar in hoeveel werknemers produceren hielp de economie snel te groeien en de aanwerving sterk te houden, terwijl de inflatie toch daalde. Uit gegevens over de eerste drie maanden van 2024 bleek echter dat de productiviteit van werknemers met 0,3% per jaar steeg, vergeleken met stijgingen van meer dan 3% in de voorgaande drie kwartalen.
De arbeidskosten per eenheid product stegen daardoor met 4,7%, de snelste stijging in een jaar, omdat bedrijven de hogere lonen en uitkeringen spreidden over een relatief kleine toename van wat elke persoon produceerde.
Analisten zeiden dat de resultaten van het eerste kwartaal op zichzelf niet de reden voor optimisme verstoren dat de VS op weg was naar een "zachte landing", waarbij de inflatie zou terugkeren naar de Fed-doelstelling van 2% zonder de scherpe stijging van de werkloosheid die gepaard ging met eerdere gevechten tegen stijgende prijzen.
Productiviteitscijfers zijn volatiel, merkten ze op, en zelfs de cijfers voor het eerste kwartaal laten een sterkere jaartrend intact en er is reden om aan te nemen dat er nog meer verbeteringen zullen komen.
Maar het houdt ook de vraag levend in hoeverre de Fed kan rekenen op een verdere verbetering van het vermogen van de economie om goederen en diensten te leveren om te helpen in de strijd tegen de inflatie, en hoeveel er nu zal afhangen van het beteugelen van de vraag - wat mogelijk een klap voor de werkgelegenheid kan betekenen.
Fed-voorzitter Jerome Powell was gevoelig voor deze kwestie tijdens een persconferentie op woensdag, nadat de Fed haar benchmarkrente binnen de huidige bandbreedte van 5,25%-5,50% had gehouden, terwijl hij erkende dat de verbetering van de inflatie was vertraagd en dat de leenkosten hoog zouden moeten blijven.
Hij zei dat hij nog steeds gelooft dat de inflatie kan worden teruggebracht naar de doelstelling van de Fed "zonder significante verstoringen op de arbeidsmarkt of elders".
Verbeteringen aan de aanbodzijde, waaronder een hogere productiviteit en snellere immigratie, "hebben echt geholpen om de inflatie omlaag te krijgen .... Ik geef dat niet op. Ik denk dat het mogelijk is dat die krachten ons nog steeds zullen helpen," zei Powell.
Maar, voegde hij eraan toe, er was geen garantie, en op zijn minst zal het proces "langer duren dan eerder verwacht.
WERKGELEGENHEIDSGEGEVENS
Het Amerikaanse ministerie van Arbeid zal vrijdag zijn werkgelegenheidsrapport over april publiceren, wat voor centrale bankiers het laatste toetsmoment is om te beoordelen of de economie zich beweegt in de richting van een duurzamer tempo van banengroei en loonstijging, zoals velen denken.
De resultaten voor maart van de Job Openings and Labor Turnover Survey lieten bijvoorbeeld zien dat er een evenwicht blijft ontstaan tussen de beschikbaarheid van werknemers en de vraag naar hen. Economen, ondervraagd door Reuters, verwachten dat bedrijven in april 243.000 extra werknemers zullen aanwerven, waarmee de banengroei van het pandemische tijdperk wordt voortgezet die mede in stand wordt gehouden door een toenemend aantal in het buitenland geboren werknemers, zelfs nu de loonstijging afzwakt.
Het werkloosheidscijfer ligt al 26 maanden onder de 4%, een percentage dat sinds het einde van de jaren 60 niet meer is voorgekomen.
De Fed wil die reeks niet verstoren, en onder Powell is de denkwijze verschoven van de werkhypothese dat een laag werkloosheidscijfer de inflatie aanwakkert naar een meer open "show-me" houding.
Deze aanpak kwam de Fed vorig jaar goed van pas. De inflatie daalde sterk van het hoogste punt in 40 jaar dat in 2022 werd bereikt, ook al bleef de werkloosheid op een niveau dat in sommige beoordelingen van de Amerikaanse economie de prijsdruk hoog zou hebben gehouden. Zelfs ondanks oproepen van vooraanstaande economen dat de werkloosheid moest stijgen om de inflatie te laten dalen, onthulde de centrale bank haar laatste renteverhoging in juli.
Maar als de "desinflatie" aan kracht verliest, kan dat het eindspel van de Fed moeilijker maken.
Powell zei dat de centrale bank voorlopig geduldig wil zijn en het huidige beleidstarief zijn werk wil laten doen.
In de openingsverklaring van zijn persconferentie op woensdag sloot hij een zin uit die hij in januari en maart had gebruikt, namelijk dat "het waarschijnlijk gepast zal zijn om op een bepaald moment dit jaar te beginnen met het terugschroeven van de beleidsmatige terughoudendheid", waarmee hij een verschuiving in de verwachtingen voor gestage en aanzienlijke renteverlagingen dit jaar naar twijfel over de vraag of de rente überhaupt zal dalen, vastlegde.
De verandering in de taal van Powell heeft een minicyclus van financiële verkrapping op de kredietmarkten op gang gebracht, waarbij de gemiddelde rente op een woninghypotheek met een vaste rente van 30 jaar weer boven de 7% is gesprongen en de rente op de 2-jaars Amerikaanse Treasury Note, die wordt beschouwd als een indicatie voor het Fed-beleid, is gestegen van ongeveer 4,2% in januari tot ongeveer 5% nu.
Powell zei deze week dat al deze trends uiteindelijk tot uiting zullen komen in een daling van de inflatie naar 2%, van een niveau dat volgens de voorkeursinflatiemaatstaf van de Fed in maart nog 2,7% bedroeg.
Maar hoe lang die reis duurt en wat er in de tussentijd met werknemers gebeurt, zal afhangen van factoren - waaronder productiviteit - waar de centrale bank geen invloed op heeft.
De Fed is misschien niet bereid om het risico te lopen de economie te beschadigen met verdere renteverhogingen om het laatste beetje inflatiebeheersing te bereiken. Maar Powell zei dat beleidsmakers zich ook niet zullen haasten om de rente te verlagen bij een bescheiden stijging van de werkloosheid.
"Het zou iets betekenisvols moeten zijn en onze aandacht moeten trekken en ons laten denken dat de arbeidsmarkt echt aanzienlijk verzwakt", zei hij woensdag. "Een paar tienden (van een procentpunt) in het werkloosheidscijfer zou dat waarschijnlijk niet doen."
