Zwitserland stapte donderdag uit het tijdperk van de negatieve rente toen zijn centrale bank samen met andere banken in de wereld het monetaire beleid agressiever verstrakte om de opflakkerende inflatie te bestrijden.

De Zwitserse Nationale Bank (SNB) verhoogde haar beleidsrente met 0,75 procentpunt en beëindigde daarmee het zeven en een half jaar durende experiment van het land met negatieve rentetarieven.

De verhoging tot 0,5%, van min 0,25%, volgde op een verhoging met 50 basispunten in juni van min 0,75%, de eerste renteverhoging van de SNB in 15 jaar.

De rente op Zwitserse staatsobligaties daalde na de maatregel van donderdag, waarmee de koers werd omgebogen na een aanvankelijke stijging, terwijl de frank in het algemeen daalde ten opzichte van de dollar, de euro en het pond omdat de markten een renteverhoging van 100 basispunten door de SNB hadden ingeprijsd.

De centrale bank sloot verdere renteverhogingen niet uit.

"Het kan niet worden uitgesloten dat verdere verhogingen van de beleidsrente van de SNB nodig zullen zijn om de prijsstabiliteit op middellange termijn te waarborgen", zei SNB-voorzitter Thomas Jordan tijdens een persconferentie.

Jordan weigerde details te geven over het tijdstip of de omvang van eventuele toekomstige verhogingen.

De SNB zal ook nog steeds gebruik maken van forexinterventies, waarbij zij vreemde valuta koopt om een "buitensporige appreciatie" van de Zwitserse frank tegen te gaan of verkoopt om de munt te ondersteunen, aldus Jordan.

Hij zei dat er geen vaste wisselkoers was die de SNB tot actie zou aanzetten.

Het besluit van de SNB om de rente te verhogen volgde op de stijgende prijzen in Zwitserland en op de agressieve maatregelen van andere centrale banken die de opflakkerende inflatie als gevolg van de stijgende energiekosten, de krappe arbeidsmarkt en de knelpunten in de toeleveringsketen proberen te beteugelen.

De Amerikaanse Federal Reserve verhoogde woensdag haar benchmarkrente met nog eens 75 basispunten, haar derde opeenvolgende verhoging van die omvang, en de Noorse centrale bank verhoogde donderdag met een half punt. De Bank of England zal haar rente naar verwachting later op donderdag met 50 basispunten verhogen.

De SNB zal SNB-rekeningen en repotransacties gebruiken om liquiditeit te absorberen en ervoor te zorgen dat de korte geldmarktrente dicht bij de nu positieve beleidsrente blijft, aldus bestuurslid Andrea Maechler. Zij voert ook een gedifferentieerde vergoeding in voor zichtdeposito's die banken bij de SNB aanhouden.

Karsten Junius, econoom bij J.Safra Sarasin, zei dat de verhoging van de SNB gepaard ging met een meer dovistische boodschap in vergelijking met andere centrale banken.

"De taal van de SNB in combinatie met een inflatieverwachting die in 2024 onder de 2% blijft, maken het vrij onwaarschijnlijk dat de SNB in december opnieuw een renteverhoging van 75 bp plant," aldus Junius.

De SNB stelde oorspronkelijk in december 2014 een negatieve rente in en verlaagde deze in januari 2015 opnieuw tot min 0,75%. Door de jaren heen zei de bank dat de laagste centrale bankrente ter wereld nodig was om de stijging van de Zwitserse frank, een veilige haven, af te remmen.

Maar de focus van de SNB is verschoven naar de inflatie, die in augustus 3,5% bereikte, de hoogste in 29 jaar, hoewel lager dan in de meeste andere Europese landen.

Negatieve tarieven waren niet populair bij de Zwitserse banken, die ze zagen als een last voor hun activiteiten en bovendien de kredietmarges verkleinden.

De Zwitserse financiële sector betaalde de afgelopen zeven en een half jaar 11,8 miljard frank (12,05 miljard dollar) aan negatieve tarieven aan de SNB.

De vrees bestond dat ultralage rentetarieven gevaarlijke activabubbels in de hand zouden werken doordat beleggers onroerend goed opkochten op zoek naar een hoger rendement, maar dat is niet gebeurd, aldus economen.

"De risico's voor het financiële systeem werden niet bewaarheid en de economie leerde leven met de sterkere frank", aldus UBS-econoom Alessandro Bee.

Volgens de Zwitserse Vereniging van Banken betekende de negatieve rente dat de kredietverstrekkers van het land de dupe waren geworden van de strijd tegen de stijgende frank.

"Soms heb je een hard medicijn nodig om beter te worden, maar de banksector zal zeker opgelucht zijn dat er een einde is gekomen aan de negatieve tarieven", aldus Martin Hess, hoofdeconoom van de Zwitserse Vereniging van Banken. ($1 = 0,9793 Zwitserse frank) (Verslaggeving door John Revill; bewerking door Michael Shields, Mark Heinrich en Susan Fenton)