Hoewel Japan wanhopig is om zijn grote afhankelijkheid van energie-import uit het Midden-Oosten en Rusland te verlichten, is het land laat begonnen met offshore windenergie, maar sommige spelers in de sector zeggen dat het een voorzichtige aanpak hanteert die het land in een nadelige positie plaatst.
"Het is een wereldwijde race en we kunnen het niet geïsoleerd bekijken," vertelde Jens Orfelt, president voor offshore windontwikkeling voor Azië-Pacific bij RWE Renewables, op een recente conferentie.
De opmerkingen kwamen tegen de achtergrond van stijgende prijzen en een felle concurrentie voor apparatuur, van gondels en torens tot installatieschepen, waarbij enkele grote wereldwijde projecten, met name in de Verenigde Staten, onlangs zijn geschrapt of vertraging hebben opgelopen.
Vanaf de keuze van de turbine tot de start van de exploitatie duurt het ontwikkelingsproces in Japan veel langer dan in Europa, aldus een woordvoerder van Vestas, een wereldwijd toonaangevende leverancier.
"Hoe langer de tijdlijn van een project, hoe meer onzekerheid en risico's er ontstaan," vertelde hij aan Reuters, en hij zei dat de industrie en de overheid nauwer zouden kunnen samenwerken om dergelijke periodes te verkorten.
Deze mening wordt gedeeld door wereldwijde spelers zoals Orsted en Iberdrola.
Het Japanse ministerie van Economie, Handel en Industrie (METI) reageerde niet op een verzoek om commentaar.
Japan heeft nu minder dan 500 megawatt (MW) geïnstalleerde offshore windcapaciteit, maar streeft naar projecten van 10 gigawatt (GW) in 2030.
Tot nu toe heeft het land 1,7 GW aan offshore windcapaciteitscontracten geveild, die allemaal gewonnen zijn door consortia onder leiding van Mitsubishi in 2021, en zal het eind maart winnaars kiezen voor nog eens vier windparken met een totale capaciteit van 1,8 GW.
In een derde ronde, die nog moet worden aangekondigd, zal naar verwachting nog eens 1,05 GW worden aangeboden in twee projecten, aldus METI.
Maar buitenlandse spelers die betrokken zijn bij enkele van 's werelds grootste offshore parken vinden die schaal en snelheid te bescheiden, en voegen eraan toe dat grotere veilingen een betere planning van toeleveringsketens en kostenbeheersing mogelijk maken.
"Wij zouden zeggen: ga door met de veilingen, maar overweeg 1 GW per project in plaats van 1 GW per veiling," voegde Orfelt eraan toe.
Op dit gebied ligt Japan ver achter op Taiwan, dat 3 GW aanbiedt in zijn veilingen, en Zuid-Korea, dat uitbreidt met drijvende windenergie, een technologie die in Japan nog commercieel moet worden gelanceerd.
"Als je investeerders enthousiast wilt maken, moet je grotere installaties voorstellen," vertelde Begona Diaz, regiomanager voor offshore windenergie in Azië-Pacific bij het Spaanse Iberdrola Renewables, op de conferentie.
"Je bent niet in staat om schaalvoordelen te genereren met slechts 300 MW, je moet voor enorme centrales gaan."
Japan heeft ongeveer $18 miljard nodig om offshore windparken te ontwikkelen tegen 2030, inclusief reeds geïnvesteerde fondsen, en $250 miljard tegen 2050, inclusief moeilijk te voorspellen kosten voor drijvende offshore wind, zei Chris Wilkinson, een senior analist bij Rystad Energy.
Henriette Holm, landenmanager voor Japan bij Orsted, riep Japan op om "10 GW tot 15 GW in één keer" aan te besteden.
MYSTERIEUZE BIEDERS
In het kielzog van de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA), die de uitstoot bestrijdt, heeft Japan in maart een wet aangenomen om groene investeringen te bevorderen door de verkoop van staatsschulden van ongeveer 20 biljoen yen ($136 miljard) om de komende tien jaar privékapitaal van 150 biljoen yen aan te trekken.
De veilingregels van Japan verbieden bedrijven om commentaar te geven op het tweede-rondeproces of om te zeggen of ze bieden.
Maar uit Japanse overheidsdocumenten blijkt dat het Duitse RWE, in consortia met Japanse bedrijven, milieubeoordelingen maakte - een indicatie van een bod - voor twee gebieden in de tweede ronde in de regio's Akita en Niigata.
Andere buitenlandse bedrijven die dergelijke beoordelingen maakten, waren Vena Energy uit Singapore, SSE Pacifico dat mede eigendom is van de in het VK genoteerde energiegroep SSE en Northland Power uit Canada.
RWE en SSE Pacifico weigerden commentaar te geven. Vena Energy en Northland Power hebben niet gereageerd op een verzoek van Reuters om commentaar.
BP is op zoek naar partners voor offshore windprojecten in Japan, een markt die het bedrijf heeft geïdentificeerd als groeimarkt, vertelde een leidinggevende in november aan Reuters. Het bedrijf reageerde niet op een verzoek om commentaar.
Het Noorse Equinor deed geen bod in de tweede ronde, maar "positioneert zich samen met lokale partners voor komende licentierondes", zei woordvoerder Magnus Frantzen Eidsvold.
TOELEVERINGSKETEN
METI streeft ernaar om tegen 2040 minstens 60% van de offshore windprojecten van binnenlandse leveranciers te laten zijn, om Japan te helpen zijn expertise te vergroten, en buitenlandse spelers zullen waarschijnlijk hun krachten moeten bundelen met Japanse bedrijven om banen te winnen en de productie te lokaliseren.
GE Renewable Energy werkt samen met Toshiba Energy Systems & Solutions om de Haliade-X offshore windturbines van GE in de buurt van Tokio te maken.
Toshiba Energy Systems is van plan om een binnenlandse toeleveringsketen voor offshore windturbines op te bouwen en zal vanaf 2026 met de productie van gondels beginnen om geleidelijk buitenlandse onderdelen te vervangen, aldus Yuji Shimada, een functionaris bij Toshiba Energy Systems & Solutions.
Vestas, dat gondels en bladen in India en China produceert, streeft naar een sterke regionale toeleveringsketen in plaats van fabrieken in afzonderlijke landen, aldus de woordvoerder van Vestas.
"Wij denken dat het opzetten van een toeleveringsketen in één land voor één land alleen maar zal leiden tot hogere kosten en grotere risico's," voegde de woordvoerder eraan toe. ($1=147,0900 yen)