De Europese Unie is bezig met het opstellen van een pakket maatregelen om noodlijdende industrieën te steunen, dat begin volgend jaar klaar moet zijn, nu productiereuzen van autofabrikanten tot staalbedrijven waarschuwen voor fabriekssluitingen en duizenden ontslagen.
Leonhard Birnbaum, voorzitter van de industriegroep Eurelectric, zei dat de Europese energie-intensieve industrie vele problemen heeft, waaronder een meer gefragmenteerde markt dan China en moeilijke toegang tot krediet - maar dat beleidsmakers die snel verlichting willen bieden alle kosten die geen verband houden met de structuur van de industrie "uit de energieprijzen moeten rukken".
"We begrijpen dat staten altijd meer geld nodig hebben, maar als je echt wilt elektrificeren, dan kun je bijvoorbeeld geen overproportionele belastingdruk op elektriciteit hebben in vergelijking met de belastingdruk op gas," vertelde Birnbaum, die ook CEO is van het Duitse nutsbedrijf E.ON, in een interview aan Reuters.
"Als we serieus zijn over kostenconcurrentievermogen, als we serieus zijn over elektrificatie, als we serieus zijn over decarbonisatie, dan denk ik dat we hier iets aan moeten doen," zei hij.
Industrieën in de EU betalen energieprijzen die 2 tot 3 keer hoger zijn dan die in de VS. Belastingen maakten gemiddeld 23% uit van de kleinhandelsprijs voor elektriciteit die energie-intensieve bedrijven in Europa betaalden in 2023, zo bleek uit een analyse van de denktank Bruegel.
Maar veel van deze heffingen worden opgelegd door nationale regeringen en vallen buiten de controle van de EU. De onderhandelingen tussen de EU-landen over een voorstel om de EU-belastingregels te herzien ten gunste van schonere energiebronnen zitten al sinds 2021 vast.
De EU zal begin volgend jaar een plan publiceren over betaalbare energieprijzen. Maar nu de belastingwijzigingen vastzitten en een recente hervorming van de EU-stroommarkt nog steeds door de nationale regeringen wordt ingevoerd, vragen sommige diplomaten zich af wat Brussel nog meer kan bieden.
Een hoge ambtenaar van een EU-land zei dat belastingverlaging slechts "beperkte" hulp zou bieden, en dat er bredere maatregelen nodig zijn om de Europese industrieën te helpen met China te concurreren - bijvoorbeeld EU-regels die overheidsopdrachten verplichten om lokaal gemaakte, groenere producten te kopen.
"We hebben handelspolitieke instrumenten, we hebben mededingingspolitieke instrumenten... We moeten een bredere context zien," zei de hoge ambtenaar.
De groothandelsprijzen voor elektriciteit in Europa stegen vorige maand tot hun hoogste niveau in meer dan een jaar, hoewel ze ver onder hun piek van 2022 blijven, nadat Rusland Oekraïne binnenviel en de gasleveringen aan de EU verminderde.