Banque nationale de Belgique : Het omzetverlies van de Belgische ondernemingen verkleint maar veel bedrijven kampen met aanwervings- en toeleveringsproblemen

Ook de omzetverwachtingen voor 2021 zijn verder verbeterd met 2 procentpunt tot 6 % onder het niveau dat zonder de coronacrisis zou zijn behaald. Aangezien die verwachtingen betrekking hebben op het volledige jaar 2021 en het omzetverlies in de eerste jaarhelft met een gemiddelde van 10 % nog aanzienlijk slechter was, kunnen we afleiden dat de bedrijven een sterke groei verwachten tijdens de tweede jaarhelft. Voor 2022 bleven de omzetverwachtingen stabiel op zowat 3,5 % onder het niveau dat zonder de coronacrisis zou zijn bereikt, maar voor de reisbureaus en de horeca werden ze veel gunstiger. Dat cijfer blijft wel wijzen op een persistente coronaschade aan het economische weefsel.

Ook het faillissementsrisico en de werkgelegenheidsindicatoren zijn in juni sterk verbeterd

De andere indicatoren verbeteren eveneens en tonen de afnemende impact van de coronacrisis. Zo is het faillissementsrisico voor de tweede opeenvolgende maand sterk gedaald. Het percentage respondenten dat verwacht in de komende zes maanden failliet te gaan, daalde van 4,8 % in april tot 4,0 % in mei en 3,2 % in juni. Ook de bezorgdheid over de gevolgen van de huidige situatie voor de bedrijfsactiviteiten, gemeten op een schaal van 1 (weinig bezorgd) tot 10 (zeer bezorgd), is opnieuw gedaald, van 5,6 in mei tot 5,3 in juni.

Nadat het gedurende acht maanden op een vrijwel constant niveau van zowat 45 % was gebleven, nam het percentage werknemers dat voltijds op de werkplek werkt, in juni fors toe tot 56 %. Dat stemt overeen met het niveau van vorige zomer, toen de beperkende maatregelen in verband met de eerste golf van de epidemie waren versoepeld. Deze stijging is enerzijds te verklaren door een daling van zowel het fulltime telewerk (van 27 % in mei tot 22 % in juni) als het parttime telewerk (van 19 % in mei tot 16 % in juni), en anderzijds door de sterke daling van het aandeel van de tijdelijk werklozen (van 5 % in mei tot 2 % juni).

Daarnaast zijn ook de arbeidsmarktindicatoren in juni verbeterd. Terwijl in mei een nettotoename van de werkgelegenheid in de private sector met 22 000 werknemers werd verwacht, bedraagt de in juni verwachte werkgelegenheidsgroei 46 000 werknemers. Deze cijfers hebben evenwel betrekking op aanwervingsintenties, die zonder geschikte kandidaten wellicht niet volledig in nieuwe banen kunnen worden omgezet; in dat verband nopen de antwoorden op de vragen over aanwervingsmoeilijkheden tot enige voorzichtigheid.

Bedrijven melden grote aanwervingsmoeilijkheden, vooral doordat er onvoldoende kandidaten zijn

Uit de enquêteresultaten van mei was al gebleken dat de bedrijven veel grotere moeilijkheden ondervonden dan gewoonlijk om nieuw personeel te vinden. Dat wordt bevestigd in deze enquête waarin opnieuw werd gepeild naar de aanwervingsmoeilijkheden, met een focus op bedrijven die de voorbije zes maanden wilden aanwerven (60 % van de bedrijven). Minder dan één op vijf van deze ondernemingen had de voorbije zes maanden geen problemen om geschikt personeel in dienst te nemen. Dat percentage is lager voor Vlaanderen (15 % van de bedrijven) dan voor Wallonië (24 %) en Brussel (28 %).

De belangrijkste problemen die de aanwerving belemmeren zijn dat er gewoon onvoldoende kandidaten waren (gerapporteerd door 55 % van de bedrijven) en dat de kandidaten niet beschikten over de vereiste competenties, zoals technische vaardigheden, ervaring en soft skills (45 % van de bedrijven). Andere factoren (zoals de specifieke coronaomstandigheden of het niet aanvaarden van de loonvoorwaarden of de werkomstandigheden) hadden een veel kleinere invloed. Opvallend is wel dat, naast het gebrek aan voldoende kandidaten, ook het niet aanvaarden van de loonvoorwaarden duidelijk meer werd aangehaald door Vlaamse ondernemingen dan door respondenten uit de andere gewesten. Dit kan er op wijzen dat de nationale loonvormingsmechanismen op gewestelijke verschillen stuiten.