Het Witte Huis bevestigde dat Biden de Turkse president Tayyip Erdogan zal ontmoeten tijdens de top die later op dinsdag begint en tot donderdag duurt, hoewel het onduidelijk was hoe ver Biden zou gaan om de impasse te doorbreken, zeiden drie NAVO-diplomaten.
Na zijn landing in Madrid heeft Erdogan meer dan twee uur gesprekken gevoerd met de Finse president Sauli Niinisto, de Zweedse premier Magdalena Andersson en de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg.
De onderhandelingen zouden tot in de avond voortduren, en Turkije, Zweden en Finland kwamen overeen een gezamenlijk memorandum op te stellen om de bezorgdheid van Ankara over het NAVO-lidmaatschap voor Helsinki en Stockholm weg te nemen, meldden twee Finse kranten, Helsingin Sanomat en Iltalehti.
Reuters kon het bericht niet onmiddellijk bevestigen.
Biden, die ook in Madrid aankwam voor een diner met zijn mede-NAVO-leiders, ging in zijn openbare opmerkingen met de Spaanse premier Pedro Sanchez en koning Felipe van Spanje niet rechtstreeks op de kwestie in.
Maar hij benadrukte de eenheid van het bondgenootschap en zei dat de NAVO "zo gegalvaniseerd is als het volgens mij ooit geweest is".
Andere bondgenoten, waaronder Frankrijk en Spanje, drongen er indirect bij Turkije op aan om toe te geven. Tijdens de top van de Groep van Zeven in Duitsland riep de Franse president Emmanuel Macron op tot een boodschap van "eenheid en kracht" van de NAVO in Madrid.
STREVEN NAAR EENHEID
De onverwachte bezwaren van Turkije tegen het toetredingsverzoek van de twee Noordse landen, dat, als het slaagt, de grootste verschuiving in de Europese veiligheid in decennia zou betekenen, dreigt een top die naar eenheid streeft, te overschaduwen nu Rusland oorlog voert in Oekraïne.
"De algemene opvatting is dat de besprekingen iets beter zijn verlopen, wat zou moeten betekenen dat het begrip aan beide kanten iets is toegenomen," vertelde Finse Niinisto eerder op dinsdag aan verslaggevers in Helsinki.
De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde ging verder en zei tegen het dagblad Svenska Dagbladet (SvD): "Wij zijn voorbereid op de mogelijkheid dat er vandaag iets positiefs kan gebeuren, maar het kan ook langer duren."
De belangrijkste eisen van Ankara zijn dat de Noordse landen stoppen met het steunen van Koerdische militante groepen die op hun grondgebied aanwezig zijn, en dat zij hun verbod op sommige verkopen van wapens aan Turkije opheffen.
Deze voorwaarden zijn nu het onderwerp van een intense diplomatie, nu de NAVO-bondgenoten proberen de toetreding in recordtijd te bezegelen als een manier om hun antwoord op Rusland kracht bij te zetten, vooral in de Oostzee, waar het Finse en Zweedse lidmaatschap het bondgenootschap een militair overwicht zou geven.
In de grotere Noordse regio zijn Noorwegen, Denemarken en de drie Baltische staten reeds lid van de NAVO. De invasie van Rusland in Oekraïne op 24 februari, die Moskou een "speciale operatie" noemt, heeft geholpen om tientallen jaren van Zweeds verzet tegen toetreding tot de NAVO omver te werpen.
"ZO NIET NU, DAN LATER
Voor zijn vertrek naar Madrid hield Erdogan voet bij stuk en zei dat Turkije geen woorden maar daden wilde om zijn bezorgdheid weg te nemen, en hij voegde eraan toe dat hij ook Biden onder druk zou zetten om F-16 gevechtsvliegtuigen aan te schaffen.
"Wij willen resultaten. We zijn het beu om de bal op het middenveld rond te spelen," zei hij op het vliegveld van Ankara.
Erdogan zei dat hij dinsdagochtend met Biden had gesproken in de aanloop naar de geplande ontmoeting in Madrid en dat hij het standpunt van Turkije zou uitleggen aan de bondgenoten tijdens de top en in bilaterale ontmoetingen.
Hij zei dat hij met Biden de kwestie zou bespreken van Ankara's aankoop van S-400 luchtverdedigingssystemen van Rusland - die tot Amerikaanse sancties heeft geleid - en een verzoek om 40 F-16 jets en moderniseringspakketten van Washington te kopen, alsmede andere bilaterale kwesties.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu zei dat de NAVO zich meer moet richten op de "strijd tegen het terrorisme in al zijn vormen," wat "ook voor de kandidaat-landen geldt".
De Spaanse Sanchez, die naast Stoltenberg stond, zei dat de NAVO geen andere keuze had dan Finland, dat een 1.300 km lange grens met Rusland deelt, en Zweden toe te laten.
"Wij zijn ervan overtuigd dat, zo niet nu, dan toch later, zij uiteindelijk tot het Atlantisch bondgenootschap zullen toetreden," zei Sanchez.
