In een interview met de Franse tv-zender TF1 op 3 december zei Macron dat Europa zijn toekomstige veiligheidsarchitectuur moet voorbereiden en ook moet nadenken "hoe we Rusland garanties kunnen geven op de dag dat het terugkeert naar de onderhandelingstafel".
Deze opmerkingen werden onmiddellijk weersproken door Oekraïne en de Baltische staten. Hoewel het Franse voorzitterschap en het ministerie van Buitenlandse Zaken hebben getracht deze opmerkingen te bagatelliseren, lijkt de woede in sommige kringen niet te zijn weggeëbd.
Tsjechië, dat het voorzitterschap van de Raad van de EU bekleedt, heeft geholpen bij het organiseren van steun voor de formele diplomatieke vertegenwoordiging, die bekend staat als een "demarche".
De Baltische staten Estland, Letland en Litouwen en ook Polen en Slowakije hebben de demarche gesteund, aldus twee diplomaten. Reuters kon niet vaststellen hoeveel landen in totaal de stap steunden, noch of de Tsjechen het steunden.
De Franse, Tsjechische en Slowaakse ministeries van Buitenlandse Zaken reageerden niet onmiddellijk op verzoeken om commentaar. Het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken weigerde commentaar te geven.
Tsjechië heeft vorige week een ontwerp-demarche, bekend als een non-paper, verspreid onder de EU-leden in hun hoofdsteden, aldus de drie Europese diplomaten. De diplomaten zeiden dat het document betoogde dat eerdere Russische inspanningen met betrekking tot de Europese veiligheidsarchitectuur tot doel hadden Europa te verdelen en te verzwakken.
Sinds Rusland op 24 februari Oekraïne binnenviel, hebben Europese landen en NAVO-leden geprobeerd een verenigd front tegen Moskou te handhaven, door verschillende sanctierondes in te stellen en aanzienlijke militaire steun aan Kiev te verlenen.
Het non-paper vermeldde aspecten van samenwerking en dialoog met Rusland, variërend van een NAVO-Rusland document uit 1997 tot voorstellen uit december 2021 met door Rusland geëiste garanties, aldus de diplomaten.
Twee diplomaten zeiden dat de Tsjechen, samen met verschillende andere vertegenwoordigers van de lidstaten, de afgeronde demarche maandag hebben overhandigd aan de directeur Continentaal Europa van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken.
In een gesprek met verslaggevers op vrijdag zei een functionaris van het Franse voorzitterschap dat er niets nieuws was in de opmerkingen van Macron en dat ze in overeenstemming waren met wat Oekraïne heeft gezegd, namelijk dat er aan het einde van de oorlog zou worden onderhandeld.
"In feite is er een discrepantie, met andere woorden, tussen aan de ene kant bepaalde bewegingen of bepaalde mensen die proberen ... een stuk van een zin te isoleren buiten zijn context en de realiteit van het werk dat we uitvoeren, dat echt zonder moeite wordt gedaan," zei de ambtenaar.
