De regels, bekend als "corporate sustainability due diligence", werden eerder dit jaar door de Europese Commissie voorgesteld en zouden van toepassing zijn op ongeveer 13 000 grote ondernemingen, die niet alleen de effecten moeten vaststellen, maar ook maatregelen moeten nemen om deze te beperken of te beëindigen.

Het maakt deel uit van een pakket EU-maatregelen in het kader van de "green deal", waaronder afzonderlijke eisen inzake informatieverstrekking over duurzaamheid voor ondernemingen, de financiële sector en vermogensbeheerders.

"Dit is een zeer fragiel compromis, maar we geloven dat we het juiste evenwicht hebben gevonden", aldus Jozef Sikela, minister van Industrie en Handel van Tsjechië, dat het EU-voorzitterschap bekleedt en donderdag de vergadering van de EU-ministers van Industrie voorzat.

"Dit is de grootste gemene deler die iedereen even ongelukkig maakt," zei Sikela. "Ik kan concluderen dat we een algemene benadering van deze richtlijn hebben bereikt. De Raad heeft blijk gegeven van zijn vastberadenheid met betrekking tot een dergelijk baanbrekend stuk wetgeving."

Na inspanningen van Frankrijk en andere landen biedt het compromis de EU-staten de mogelijkheid om financiële dienstverleners binnen hun nationale grenzen uit te sluiten.

Frankrijk zei dat het in 2017 al baanbrekende regels had ingevoerd die bedrijven verplichten de mensenrechten en het milieu te respecteren, ook bij leveranciers.

World Benchmarking Alliance, die campagne voert voor duurzaam ondernemen, zei dat het akkoord bevestigde dat de financiële sector in principe wettelijk verantwoordelijk kan worden gesteld voor het beheer van mensenrechten en milieurisico's, een stap die volgens sommige EU-lidstaten niet geschikt was voor de sector.

"EU-lidstaten hebben plannen om bedrijven ervan te weerhouden mensenrechtenschendingen en milieuvernietiging aan te wakkeren, onderuit gehaald", aldus Aurelie Skrobik, campagneleider verantwoord ondernemen bij Global Witness.

Het compromis van de lidstaten voorziet in een overgangsperiode die eerst van toepassing is op bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een wereldwijde netto-omzet van 300 miljoen euro.

Het Europees Parlement heeft medezeggenschap over de regels en zijn commissie juridische zaken zal naar verwachting pas in maart over de voorstellen stemmen.

Beide partijen zullen dan om de tafel gaan zitten om een definitieve overeenkomst te sluiten die binnen drie jaar van kracht wordt.