De tokenisering van reële activa: de toekomst van gedecentraliseerde kredietverlening

De tokenisering van reële activa (Real World Assets - RWA) zoals onroerend goed, fiat-valuta's of obligaties wordt onmisbaar. Deze gedigitaliseerde activa, mogelijk gemaakt door blockchain, kunnen dienen als onderpand op de leenmarkten van DeFi. Neem bitcoin (BTC) of ether (ETH): beschouwd als solide onderpanden in het crypto-ecosysteem, wordt hun beheer geautomatiseerd via slimme contracten (smart contracts), zonder dat een rechtbank nodig is om geschillen te beslechten. Maar deze innovaties brengen ook risico's met zich mee, zoals we verderop zullen zien.

Waarde van getokeniseerde activa (RWA) (bron: Binance)

Voor fysieke activa zoals onroerend goed of staatsobligaties zijn orakels nodig — een dienst die een blockchain toegang geeft tot gegevens buiten het netwerk, zoals activaprijzen of wereldgebeurtenissen, om slimme contracten te activeren — om realtime gegevens over prijzen en kasstromen te leveren. Met deze evolutie kunnen particulieren en instellingen toegang krijgen tot leningen door een verscheidenheid aan getokeniseerde activa in onderpand te geven, waardoor liquiditeit vrijkomt en de leenopties wereldwijd worden vermenigvuldigd.

Voorbeeld: tokeniseren van een gebouw

Stel je een bedrijf voor dat een kantoorgebouw bezit ter waarde van 10 miljoen dollar. In plaats van het gebouw in zijn geheel aan één koper te verkopen, besluit het bedrijf het pand te tokeniseren op een blockchain, bijvoorbeeld Ethereum.

Dat gaat als volgt: het gebouw wordt verdeeld in een miljoen tokens, waarbij elke token een fractie van de eigendom vertegenwoordigt. Deze tokens worden vervolgens verkocht aan verschillende investeerders op een gedecentraliseerd platform. Dit betekent dat investeerders ongeacht hun vermogen een deel van het gebouw kunnen kopen, zelfs als ze maar 10 dollar te investeren hebben. Zodra ze deze tokens in bezit hebben, kunnen investeerders deze gebruiken als onderpand op DeFi-markten om stablecoins of andere activa te lenen, alsof ze een aandeel of obligatie in onderpand zouden geven.

De inkomsten gegenereerd door de huur van het gebouw worden dan automatisch verdeeld onder de tokenhouders via slimme contracten, wat zorgt voor volledige transparantie. Dit sluit de noodzaak uit om met een gecentraliseerde tussenpersoon te werken. In geval van verkoop van het gebouw krijgen de investeerders eveneens een deel van de opbrengst.

Dit model maakt onroerend goed, dat traditioneel illiquide en moeilijk te splitsen is, toegankelijk voor een breder scala van investeerders, terwijl het mogelijk maakt om deze activa als onderpand te gebruiken voor leningen op DeFi-platforms.

Er blijven echter enkele risico's bestaan. Zo werd het BNB Chain-platform in oktober 2022 aangevallen als gevolg van de kwetsbaarheid in een slim contract, wat leidde tot een verlies van 570 miljoen dollar. Dit benadrukt het aanhoudende risico van kwetsbaarheden in slimme contracten. Ander voorbeeld: slechts een maand later, in november 2022, werd leenplatform Mango Markets uitgebuit door de prijs van orakels te manipuleren en werd op die manier meer dan 100 miljoen dollar gestolen. Dit toont aan hoe slecht beveiligde orakels kunnen worden uitgebuit om DeFi-markten te manipuleren.

Continue leenmarkten

DeFi-platforms creëren 24/7 open markten voor het lenen, uitlenen en verhandelen van activa. Dankzij deze protocollen kunnen gebruikers cryptovaluta zoals de bitcoin, de ether of de USDC uitlenen en rente verdienen. De toekomst? Het toevoegen van getokeniseerde activa zoals staatsobligaties of onroerend goed aan deze pools.

In tegenstelling tot traditionele financiën, waar risicovolle praktijken zoals herhypothekering systemische risico's kunnen creëren, garanderen de slimme contracten van DeFi volledige transparantie en duidelijk beheer van onderpanden — mits de slimme contracten correct zijn gecodeerd. Een voorbeeld: bitcoin-houders gebruiken steeds vaker wBTC (wrapped Bitcoin) om stablecoins te lenen op platforms zoals Aave zonder hun BTC te hoeven verkopen, terwijl ze toch blootstelling behouden aan het opwaartse potentieel ervan. In dit model worden leningen gedekt door digitale activa, en als de waarde van het onderpand daalt, moet de lener meer toevoegen of het risico lopen op liquidatie, wat zorgt voor een transparanter en veiliger leenmilieu. Volgens gegevensleverancier DefiLlama is meer dan 87 miljard dollar vergrendeld in gedecentraliseerde financiële protocollen.

Total Value Locked (TVL) in DeFi (bron: DefiLlama)

Je eigen bank worden

De meest revolutionaire verandering die DeFi heeft gebracht? De mogelijkheid voor iedereen om, tot op zekere hoogte, zijn eigen bank te worden. Historisch gezien, tijdens bankencrises — of het nu de crisis van 2008 was of recenter die van 2023 in verband met de stijgende rentetarieven — probeerden spaarders hun geld buiten het banksysteem te halen. Vandaag biedt DeFi een moderne alternatieve oplossing. Dankzij multi-party computation (MPC) wallets kan iedereen zijn activa veilig opslaan en beheren, met on-chain verificatie die directe controle over zijn fondsen garandeert. Het wordt mogelijk om stablecoins op te slaan, te investeren in digitale activa en toegang te krijgen tot gedecentraliseerde leen- en uitleendiensten, allemaal zonder de noodzaak van traditionele banken. Met tools zoals SMA's (separately managed accounts) kunnen gebruikers hun activa beveiligen in digitale kluizen, beschermd tegen bankrisico's, terwijl ze volledige controle over hun vermogen behouden.

Er moet echter opnieuw voorzichtigheid worden betracht bij het aangaan van dit soort initiatieven. Als een gebruiker zijn privésleutels van zijn wallet verliest, verliest hij onherroepelijk de toegang tot zijn fondsen. In tegenstelling tot een traditionele bank is er geen mechanisme om verloren activa terug te krijgen.

Digitale wallets, hoewel beveiligd door technologieën zoals multi-signature of multi-party computation (MPC), blijven kwetsbaar voor hacks of geavanceerde aanvallen. Bijvoorbeeld, in augustus 2022 werden Solana-wallets gecompromitteerd, wat leidde tot het verlies van miljoenen dollars voor gebruikers.

Kortom, dankzij de tokenisering van reële activa worden goederen zoals onroerend goed onderpanden via slimme contracten, en draaien leenmarkten non-stop, zonder tussenpersonen. Je eigen bank worden wordt mogelijk met digitale wallets. Maar let op, achter deze innovaties schuilen ook risico's: datamanipulatie, beveiligingslekken en volatiliteit van cryptovaluta. Dus ja, de beloften zijn enorm, maar het is beter om op je hoede te blijven en de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen.