De noodsituatie die het kleine land, ingeklemd tussen Syrië en Israël, in zijn greep houdt, zou in het najaar kunnen escaleren als de staat door politieke tegenstellingen geen uitvoerende macht meer heeft om hervormingen door te voeren of een overeenkomst te sluiten met het IMF en de donorlanden, zeiden zij.
In april kwam Libanon met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een financiering van 3 miljard dollar overeen, op voorwaarde dat belangrijke maatregelen werden genomen om de financiële crisis aan te pakken, die in oktober 2019 in een regelrechte crisis uitmondde. In mei scoorden hervormingsgezinde kandidaten aanzienlijk bij de parlementsverkiezingen en het uittredende kabinet nam een nieuw financieel herstelplan aan.
Maar die ontwikkelingen zijn sindsdien overschaduwd door politieke patstelling en verzet tegen het plan vanuit de banksector, wat erop wijst dat een van de ergste financiële meltdowns ter wereld zich nog langer zou kunnen voortslepen.
"Mijn mening is dat zolang het politieke bestuur niet verandert, er niets zal gebeuren," zei Henri Chaoul, een voormalig lid van Libanon's IMF onderhandelingsteam dat in 2020 ontslag nam toen het plan van de toenmalige regering ongedaan werd gemaakt.
Najib Mikati, de interim-premier die ook tot taak heeft een nieuwe regering te vormen, staat voor een zware opgave om een kabinet samen te stellen dat de goedkeuring kan wegdragen van de vertrekkende president en van een parlement dat verdeeld is.
De kabinetsformatie is in Libanon al een proces dat meestal maanden in beslag neemt, maar kan nog meer tijd in beslag nemen als de partijen invloed proberen te verwerven in het geval dat het presidentschap vacant blijft na het einde van Michel Aoun's termijn in oktober.
Als er tegen die tijd geen kabinet kan worden gevormd en geen presidentiële opvolger kan worden aangewezen, dreigt Libanon stuurloos op onbekend terrein af te stevenen - zonder uitvoerende autoriteit die gemachtigd is om hervormingen door te voeren of uiteindelijk een definitieve overeenkomst met het IMF en de donoren te sluiten.
De economie zinkt snel: de munt is met meer dan 90% gekelderd en ongeveer 80% van de inwoners van Libanon leeft nu onder de armoedegrens.
RUZIE OVER VERDELING VAN VERLIEZEN
De zomerstroom van toeristen en Libanese expats die de broodnodige harde valuta binnenbrengen, zal weinig doen om de kern van de crisis op te lossen, die zich concentreert op een gat van 70 miljard dollar in het financiële systeem - meer dan drie keer de gehele jaarlijkse economische productie van het land.
Het vorige parlement heeft de staatsbegroting voor 2022, een veelbesproken wet inzake kapitaalcontrole en een hervormde wet inzake het bankgeheim niet goedgekeurd.
Velen hadden de hoop gevestigd op wetgevers die voor het eerst aan de macht kwamen om het parlement aan te zetten tot hervormingen, maar zes weken na de verkiezingen moet het parlement nog een algemene vergadering houden.
Leden van de commissie voor financiën zeggen dat zij pas eerder deze week een exemplaar van het financiële herstelplan van de regering hebben ontvangen - waarover half mei overeenstemming is bereikt. De grote blokken zeggen dat dat plan helemaal opnieuw moet worden bekeken.
Critici vrezen een herhaling van een scenario uit 2020, toen een reddingsplan van de regering werd getorpedeerd door het Libanese parlement en de machtige commerciële banksector.
De grootste onenigheid over het plan, toen en nu, blijft de vraag hoe de verliezen verdeeld moeten worden. De Libanese regering zegt dat de banken en hun aandeelhouders als eersten de verliezen moeten dekken - een bail-in - terwijl de banken zeggen dat de staat zijn activa moet aanwenden om de depositohouders terug te betalen in een bail-out.
Libanon's vereniging van banken zegt dat zij een IMF-overeenkomst steunt, ook al is zij tegen de fundamentele manier waarop de leninggever en de regering verliezen willen toewijzen.
Dat geschil zou een definitief IMF-programma kunnen doen ontsporen, heeft de Libanese overgangsminister van Economie tegen Reuters gezegd.
Het IMF heeft erop aangedrongen dat de zombiebanksector wordt geherstructureerd zodat de economie zich kan herstellen - maar het werk daaraan moet nog beginnen.
INFLATIEGEVAAR
Het plan voor dit jaar is ook op verzet gestuit van de machtige sji'itische gewapende groepering Hezbollah, die zegt dat het moet worden herzien. Haar bondgenoot Amal, geleid door parlementsvoorzitter Nabih Berri, heeft ook opgeroepen om alle deposito's te behouden - een onmogelijk scenario, zeggen analisten, vanwege de omvang van de crisis.
Critici van de regering zeggen dat de voortdurende stagnatie bedoeld is om Libanese burgers die harde valuta nodig hebben ertoe aan te zetten hun dollardeposito's van banken in plaatselijke valuta met enorme verliezen op te nemen, in een proces dat bekend staat als "liraficatie".
Door die opnames slinkt langzaam het totale bedrag in dollars dat de banken aan de depositohouders verschuldigd zouden zijn, mocht er ooit een financieel herstelplan worden uitgevoerd.
Als dat beleid wordt voortgezet en de regering de bevolking probeert te sussen door de uitkeringen en salarissen voor de relatief grote overheidssector te verhogen, zou Libanon in een spiraal van op hol geslagen inflatie terecht kunnen komen.
"Zonder nieuwe inkomsten zal het verhogen van de salarissen en uitkeringen, zoals de vervoersvergoeding, het land in een hyperinflatie brengen," vertelde Nasser Saidi, econoom en voormalig vice-gouverneur bij de centrale bank van Libanon, aan Reuters.
Er is weinig tijd en weinig kostbare dollars te verspillen. De uitgaven voor subsidies en geldinjecties om het Libanese pond overeind te houden hebben de deviezenreserves van het land doen slinken van meer dan 30 miljard dollar in 2019 tot 11 miljard dollar nu, volgens de gouverneur van de centrale bank.
Oppositieparlementslid Ibrahim Mneimneh, lid van de commissie voor financiën en begroting en sinds lange tijd politiek activist, veroordeelde de versnipperde aanpak.
Gezien de impasse, zei hij tegen Reuters, "zullen we de mensen misschien moeten vragen om de straat op te gaan."
