Het "groeiplan" van premier Liz Truss is de tweede poging van Groot-Brittannië tot economische vernieuwing na de Brexit-stemming in 2016, die tot dusver niets heeft opgeleverd.

Beleggers reageerden onthutst op de combinatie van gratis uitgaven, ongedekte belastingverlagingen en enorme verhogingen van de staatsleningen die minister van Financiën Kwasi Kwarteng vrijdag aankondigde.

Zijn verklaring betekende een grote verandering in het Britse economische beleid en grijpt terug op de Thatcher- en Reaganomics-doctrines van de jaren tachtig, die door critici worden gezien als een terugkeer naar de "trickle down"-theorie.

Het pond zakte voor het eerst sinds 1985 onder de $1,09 en de Britse staatsobligaties kenden de grootste dagelijkse daling in decennia.

Internationale waarnemers keken met verbijstering toe, ook al zagen ondernemersorganisaties in eigen land wel heil in veel van de plannen die Kwarteng, die zegt dat lage groei de echte gok is, heeft geschetst.

"Ik heb zelden een economisch beleid gezien dat door economische deskundigen en financiële markten zo uniform wordt afgekeurd", aldus professor Jason Furman van Harvard, voormalig voorzitter van de Amerikaanse Raad van Economische Adviseurs tijdens het presidentschap van Barack Obama.

"Het kwam schokkend genoeg onder de lage verwachtingen die bijna iedereen had," voegde hij eraan toe.

Willem Buiter, voormalig renteadviseur van de Bank of England en tot 2018 hoofdeconoom van Citi, zei dat de plannen van Kwarteng om meer te lenen "totaal, totaal gestoord" waren.

"Vanuit een cyclisch perspectief is het, denk ik, een ramp," zei Buiter, eraan toevoegend dat hij in principe geen bezwaar had tegen belastingverlagingen voor bedrijven en huishoudens met een beter begrotingssaldo.

"Het is waarschijnlijk het toppunt van casino macro-economie," zei Jacob Kirkegaard, nonresident senior fellow bij de in Washington gevestigde denktank Peterson Institute for International Economics.

In Duitsland zei de directeur van de Duitse Raad voor Buitenlandse Betrekkingen (DGAP), Guntram Wolff, dat de plannen van Truss neerkomen op een "Singapore-on-Thames"-poging om de Britse economie te dereguleren en de City of London te stimuleren.

"De economie heeft meer dan de City... Het is geen verrassing dat het Britse pond vandaag heeft verloren," zei hij.

LANGZAAM, DAN ALLEMAAL TEGELIJK

Donderdag zei Kwarteng dat zijn plannen om de economie te laten groeien "een sterkere capaciteit zouden opbouwen om de inflatiedruk te verlichten".

Op vrijdag leidden die plannen tot een ineenstorting van de markt die de inflatie in de komende maanden en mogelijk jaren alleen maar zal verergeren.

Volgens de Amerikaanse investeringsbank Citi riskeert het Britse pond een vertrouwenscrisis bij internationale investeerders.

"Het risico is nu dat de Britse regering in één klap haar geloofwaardigheid heeft aangetast, en dat heb je gezien bij de marktruns", aldus Dan Hamilton, nonresident senior fellow bij het Brookings Institution, een Amerikaanse denktank.

De ineenstorting van het beleggerssentiment stelt gouverneur Andrew Bailey van de Bank of England voor een ernstig probleem.

"Het fiscale en monetaire beleid in het Verenigd Koninkrijk zijn nu met elkaar in oorlog", aldus Furman.

Hamilton was het daarmee eens en voegde eraan toe dat deze spanning zich niet voordoet in andere grote economieën.

Op de financiële markten voorspelt een klein aantal analisten dat de BoE voor haar volgende rentevergadering gedwongen zal worden de rente te verhogen.

"Ik denk dat als u Andrew Bailey was en alleen naar de details van de marktbewegingen keek, u al een spoedvergadering zou hebben belegd," zei Kirkegaard.

LESSEN UIT HET VERLEDEN

Buiter zei dat hij weinig historische parallellen kon bedenken voor de nieuwe begrotingsaanpak van Groot-Brittannië, ook al waren er oppervlakkige overeenkomsten met de belastingverlagende jaren van Thatcher.

Het Britse Institute for Fiscal Studies vergeleek de verklaring van Kwarteng met een begroting uit 1972 die er eveneens op gericht was de economische groei van Groot-Brittannië te verdubbelen, maar die alom herinnerd wordt als een ramp vanwege het inflatoire effect.

Furman betwijfelde of Truss haar plannen zou kunnen uitvoeren voordat ze op een aantal economische harde waarheden stuit, zoals Ronald Reagan begin jaren tachtig overkwam.

De Republikeinse president van de VS werd gedwongen om terug te komen op een grote belastingverlaging toen de Amerikaanse Federal Reserve de rente verhoogde.

Furman zei dat Truss misschien geen andere keuze heeft dan sommige van haar plannen ongedaan te maken als de schuldproblemen van Groot-Brittannië door de hogere rentetarieven in een spiraal terechtkomen.

"Soms wordt de hand van een land gedwongen," zei hij.

($1 = 0,9111 pond)